Ətraflı axtarış
Baxanların
7184
İnternetə qoyma tarixi: 2011/05/15
Sualın xülasəsi
Aya doğrudur ki, həzrət Peyğəmbərin sübh namazı bir dəfə qəza olmuşdur?
Sual
İstəyirdik bilək ki, deyirlər bir gün Peyğəmbərin (s) sübh namazı qəza olmuşdur; bu doğrudur ya xeyir? (Əlbəttə bu mətləbi Əllamə Təbatəbayinin sual- cavab kitabında görmüşdüm).
Qısa cavab

Bu fiqh məsələlərindən biridir və etiqadi bəhslərə ehtiyacı vardır; əlbəttə ki, bu mövzuda bir neçə rəvayət də bizə çatmışdır.

Amma fiqh alimləri bunu bir mənalı olaraq qəbul etməmişdirlər, bəziləri bunu digər dəlillərlə qarşı- qarşıya gəlməsi və Peyğəmbərin (s) ismətiylə uyğun olmadığını bu cür rəvayətləri qəbul etməmişdirlər. başqa bir dəstə isə bu rəvayətlərin sənədlərinin etibarlı olmasını nəzərə alaraq ki, onlardan bəzilərinin mətnlərində işarə olmuşdur və bu hadisə Allahın öz istəyiylə həyata keçmişdir deyə və bu hadisə səbəb olmuşdur Allah tərəfindən insanlar üçün deyərək qəbul edirlər və hesab edirlər ki, bu heç bir dəlillərlə qarşı- qarşıya düşmür və Peyğəmbərin ismətinə heç bir nöqsan gətirmir; beləliklə bunu qəbul edirlər.

Ətreaflı cavab

Bu fiqh məsələlərindən biridir və etiqadi bəhslərə ehtiyac duyulur, bu bəhsə ətraflı şəkildə işarə etmək burada mümkün deyildir.

Bu həddə işarə etmək olar ki, o da bundan ibarətdir:

Şiə və sünni[1] mənbələrində bir çox rəvayətlər vardır ki, bu hadisənin olmasından xəbər verirlər, onlardan bəzilərinin sənədləri doğrudur. Misal üçün Usuli kafi kitabında İmam Sadiq (ə)- dan rəvayət olmuşdur ki, ravi deyir: "İmam Sadiq (ə)- dan eşitdim ki, buyurdu: Allahın Rəsulu bir gün sübh namazında yuxudan ayılmadı (həqiqətdə) Allah- Taala onu yuxuya apardı o vaxta qədər ki, günəş çıxdı, bu iş Allah Taalanın insanlara qarşı olan rəhməti idi ki, əgər bir şəxs sübh namazında yuxuya qalarsa və digərləri olu bunun üçün danlayıb deyirlərsə: "Sənin namazında təqvan yoxdur". Bəs Peyğəmbərin bu işi onlar üçün ibrət oldu. Belə olduqda əgər bir şəxs digərinə deyərsə: Sübh namazı vaxtında yuxuya qaldın! Onun cavabında desin, Peyğəmbərdə sübh namazında yuxuya qalmışdır". Bəs Peyğəmbərin (s) bu işi ibrət və rəhmət sayılır. Allah- Taala bu iş vasitəsiylə bu ümmətə (insanlara) rəhmət qapısını açmışdır (ki, yuxunu illət gətirərək, Peyğəmbər (s) kimi ona qarşı olan töhmətdən nicat tapsın).[2]

Bu rəvayətlərin və digər səhir (etibarlı) rəvayətlərin qarşısında, başqa dəlillər vardır ki, bu rəvayətlərin əksini sabit etməyi anlamaq olar, misal üçün:

1.             Bir çox rəvayətlər ki, Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) məsum olmasına dəlalət edir, onlardan bəzilərini İmam Sadiq (ə) həzrət Əli (ə)- dan rəvayət edir ki, o həzrət buyurur: "İmamın sifətlərindən biri də bundan ibarətdir ki, bütün kiçik və böyük günahlardan pak olsun, fətva (hökm) verdikdə heç bir səhvə yol verməsin, sualları cavablandırdıqda və dünyaya bağlı olan heç bir işində nöqsan və mənasız işlərə yol verilməsin".[3]

2.             Bəzi rəvayətlər ki, bildirirlər: "(...و ینام عینه ولا تنام قلبه ...)"[4] Yəni: İmamın gözləri yatır amma qəlbi yatmır.

3.             Ağıl baxımından dəlillər ki, alimlər Peyğəmbərin məsum olmasını isbat edir, bu dəlil ki, buyurur: "Peyğəmbər (s) insanların hidayət olması üçün seçilmişdir, onun əməlləri elə bir tərzdə olmalıdır ki, insanlar onu qəbul etsinlər. Peyğəmbərin (s) ən kiçik bir səhvi, onun o uca məqamına nöqsan gətirir, bundan əlavə o həzrət ki, müəyyən bir hədəf və məqsəd üçün göndərilmişdir, tamamlanmayır. Çünki Allah- Taala belə bir şəxsi, özüylə insanlar arasında rabitə olaraq təyin etmir ki, etdiyi səhvləri üzündən insanlar ondan uzaqlaşsın və Allahın iradə etdiyi iş həyata keçməsin.

O zaman Allah- Taala bir şəxsdən sorğu- sualsız itaət etməyi əmr edər ki, onun bütün əmələri insanlar üçün nümunə və ibrət olsun, amma əgər bir şəxs səhvə yol verirsə buna layiq deyildir.

4.             Başqa bir dəlil isə bundan ibarətdir ki, bütün alimlər Peyğəmbərin (s) səhvə yol verməsini qəbul etmirlər.

Bunun üçün də alimlər fiqh alimləri bu rəvayətlərlə üzləşdikdə iki dəstəyə bölünürlər:

A: Fiqh alimlərindən bir dəstəsi, Peyğəmbərin namazının qəza olması haqqında olan rəvayətlərin, sənədlərinin tamamıyla düzgün olmadığı üçün və ya ravilərin bu mövzuda səhv etmələri və yaxud rəvayətin düzgün olmaması və yaxud təqiyyə üzündən və bəlkə də dəqiq dəlillər üzündən bu rəvayətləri qəbul etməmişdirlər. Misal üçün Cəvahir,[5] Hədaiq,[6] kitablarının sahibləri və Şeyx Ənsari[7]və... bu rəvayətləri qəbul etməmişdirlər.

Mərhum Mirza Cavadağa Məliki[8] Təbrizi (rəh) və mərhum Ayətullah Seyyid Möhsin Həkim[9] (rəh) bu rəvayətləri qəbul etməyib deyirlər: bu rəvayətdən ki, Allahın Rəsulu öz əshablarına buyurur: şeytanın hakimiyyətində yuxuya qaldınız.[10] Istifadə olunur ki, Quran ayəsinə əsasən, şeytan[11] və digər dəlillər Peyğəmbərdən uzaq olmuş və Peyğəmbəri qəflətə uğratmaq və yaxud yuxunun təsir qoyması heç bir halda qəbul edilməzdir; çünki bu cür ibadətin rəvayətdə olması ki, o həzrət şeytanın vəsvəsə və ilqası nəticəsində yuxuya qalmışdır, bu rəvayətin düzgün olmadığını təsdiqləyir.

B- Bu nəzəriyyənin qarşısında başqa bir dəstə vardır ki, bu cür rəvayətləri qəbul edərək və digər dəlillərə heç bir müxalifət etməsini qəbul etmirlər.

Şeyx Səduq ki, bu rəvayətlərə işarə etdikdə tamam şəkildə ondan müdafiə edir[12] və şeytanın səhvi və digər dəlillər arasında fərq qail olmuşdur.

Şeyx Mofud , Şeyx Səduqla müxalifət edərək, Peyğəmbərin səhv etməsi və yuxuya qalmasında fərq qail olmuşdur.

Şeyx Mofid Peyğəmbərin (s) səhv etməsi şübhəsini tamamıyla rədd edir; onun sözlərindən bunu əldə etmək olar ki, Peyğəmbərin yuxuya qalmasını qəbul etmək olar.[13]

Şəhid əvvəl (rəh) də bu rəvayətlərdən birini açıqladıqdan sonra deyir: Tanıdığımız bir şıxs yoxdur ki, bu rəvayətləri Peyğəmbərin ismətiylə müxalif olduğu üçün qəbul etməsin.[14]

Şeyx Bəhai (rəh) deyir: Səhabələr bu rəvayətləri qəbul etmişdirlər və bu onu göstərir ki, Peyğəmbərin yuxuya qalmasıyla o həzrətin səhv etməsində fərq vardır və buna əsasən də fətva vermişdirlər. Mərhum Məclisi (rəh) bu rəvayətləri qəbul etmişdir.[15]

Müasir alimlər arasında da, bizim bildiyimiz qədər Ayətullah Bəhcət bu rəvayətləri Peyğəmbərin ismətiylə heç bir qarşılığı olmadığını bilir.[16]

Sonra bunu bildirmək istəyirik ki, yuxarıdakı dəlillərdən əlavə, bu hadisənin həqiqətən baş verməsini qəbul etmək olmaz, çünki rəvayətlərdə bəzi nöqsanlar müşahidə olunur və bu da Peyğəmbərin (s) məqamı haqqında daha ətraflı və ehtiyatlı şəkildə bəhs etməyə ehtiyac duyulur.



[1] - Səhih Müslim, cild 2, səh 138 və sünəni Əbu Davud, cild 1, səh 108.

[2] - Kafi, cild 3, səh 295.

«قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ نَامَ رَسُولُ اللَّهِ ص عَنِ الصُّبْحِ وَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَنَامَهُ حَتَّى طَلَعَتِ الشَّمْسُ عَلَیْهِ وَ کَانَ ذَلِکَ رَحْمَةً مِنْ رَبِّکَ لِلنَّاسِ أَ لَا تَرَى لَوْ أَنَّ رَجُلًا نَامَ حَتَّى تَطْلُعَ الشَّمْسُ لَعَیَّرَهُ النَّاسُ وَ قَالُوا لَا تَتَوَرَّعُ لِصَلَوَاتِکَ فَصَارَتْ أُسْوَةً وَ سُنَّةً فَإِنْ قَالَ رَجُلٌ لِرَجُلٍ نِمْتَ عَنِ الصَّلَاةِ قَالَ قَدْ نَامَ رَسُولُ اللَّهِ ص فَصَارَتْ أُسْوَةً وَ رَحْمَةً رَحِمَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ بِهَا هَذِهِ الْأُمَّة»

[3] - Biharul- ənvar, cild 17, səh 109.

«عَنِ الصَّادِقِ (ع) عَنْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (ع) فِی بَیَانِ صِفَاتِ الْإِمَامِ قَالَ فَمِنْهَا أَنْ یُعْلَمَ الْإِمَامُ الْمُتَوَلِّی عَلَیْهِ أَنَّهُ مَعْصُومٌ مِنَ الذُّنُوبِ کُلِّهَا صَغِیرِهَا وَ کَبِیرِهَا لَا یَزِلُّ فِی الْفُتْیَا وَ لَا یُخْطِئُ فِی الْجَوَابِ وَ لَا یَسْهُو وَ لَا یَنْسَى وَ لَا یَلْهُو بِشَیْ‏ءٍ مِنْ أَمْرِ الدُّنْیَا»

[4] - Əl- kafi, cild 1, səh 388.

[5] - Cəvahir, Əl- kəlam fi şərhi şərai, Əl- İslam, cild 13, səh 73- 76.

«فالإنصاف أنه لا یجترئ على نسبته إلیهم (علیهم السلام)، لما دل من الآیات و الأخبار «3» کما نقل على طهارة النبی و عترته (علیهم الصلاة و السلام) من جمیع الأرجاس و الذنوب و تنزههم عن القبائح و العیوب، و عصمتهم من العثار و الخطل فی القول و العمل، و بلوغهم إلى أقصى مراتب الکمال، و أفضلیتهم ممن عداهم فی جمیع‏ الأحوال و الأعمال، و أنهم تنام أعینهم و لا تنام قلوبهم، و أن حالهم فی المنام کحالهم فی الیقظة، و أن النوم لا یغیر منهم شیئا من جهة الإدراک و المعرفة، و أنهم لا یحتلمون، و لا یصیبهم لمة الشیطان، و لا یتثاءبون و لا یتمطون فی شی‏ء من الأحیان، و أنهم یرون من خلفهم کما یرون من بین أیدیهم، و لا یکون لهم ظل، و لا یرى لهم بول و لا غائط، و أن رائحة نجوهم کرائحة المسک، و أمرت الأرض بستره و ابتلاعه، و أنهم علموا ما کان‏ و ما یکون من أول الدهر إلى انقراضه، و أنهم جعلوا شهداء على الناس فی أعمالهم، و أن ملائکة اللیل و النهار کانوا یشهدون مع النبی (صلى اللَّه علیه و آله) صلاة الفجر، و أن الملائکة کانوا یأتون الأئمة (علیهم السلام) عند وقت کل صلاة، و أنهم ما من یوم و لا ساعة و لا وقت صلاة إلا و هم ینبهونهم لها لیصلوا معهم، و أنهم کانوا مؤیدین بروح القدس یخبرهم و یسددهم، و لا یصیبهم الحدثان، و لا یلهو و لا ینام و لا یغفل، و به علموا ما دون العرش إلى ما تحت الثرى، و رأوا ما فی شرق الأرض و غربها، إلى غیر ذلک مما لا یعلمه إلا اللَّه، کما ورد «1» أنهم لا یعرفهم إلا اللَّه و لا یعرف اللَّه حق المعرفة إلا هم، و لیسوا هم أقل من الدیکة التی تصرخ فی أوقات الصلوات و فی أواخر اللیل لسماعها صوت تسبیح دیک السماء الذی هو من الملائکة و عرفه تحت العرش و رجلاه فی تخوم الأرض السابعة، و جناحاه یجاوزان المشرق و المغرب، و آخر تسبیحه فی اللیل بعد طلوع الفجر «ربنا الرحمن لا إله غیره» «2» لیقم الغافلون، تعالوا عن ذلک علوا کبیرا، نعم لو أمکن دعوى ثبوت تکالیف خاصة لهم تقوم مقام هذه التکالیف اتجه دعوى جواز نومهم عنها، و ربما یومی الیه قول النبی (صلى اللَّه علیه و آله) «أصابکم فیه الغفلة» و قوله (صلى اللَّه علیه و آله): «نمتم بوادی الشیطان» و اللَّه أعلم بحقیقة الحال.»

[6] - Əl- hədaiqu əl- nazirə, cild 6, səh 273.

«بالجملة فمقتضى عدم تجویز السهو علیه (صلى الله علیه و آله) کما هو ظاهر اتفاقهم رد هذه الاخبار و نحوها أو حملها على التقیة، کما یشیر الیه ما نقله من روایة العامة الخبر المذکور عن أبی قتادة و جماعة من الصحابة، إذ لا یخفى ما بین الحکمین من التدافع و التناقض»

[7] - Şeyx Ənsari öz rəsaili fiqhiyyə səh 323 və Cavahir kitabının müəllifi, cild 12, səh 76- da bu ehtimala işarə edərək bunu qəbul etmişdirlər.

[8] - (Şeyx Cavad Təbrizi. Əl- ənvar əl- İlahiyyə) risalə fi lobsi əl- savad, səh 54.

[9] - Müstəmsəkul- ürvə əl- vüsqa, cild 5, səh 138.

[10] - Təhzib, cild 2, səh 265.

«...قَالَ یَا بِلَالُ مَا لَکَ فَقَالَ بِلَالٌ أَرْقَدَنِی الَّذِی أَرْقَدَکَ یَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ وَ کَرِهَ الْمُقَامَ وَ قَالَ نِمْتُمْ بِوَادِی الشَّیْطَانِ...»

[11] - Nəhl surəsi, ayə 100.

[12] - Mən la yəhzuruhu əl- fəqih, cild 1, səh 359.

[13] - Risalə ədəmus- səhv əl- nəbi, səh 28.

[14] - Zikri əl- şiyə fi əhkami əl- şəriət, cild 2, səh 423.

[15] - Miratul- uqul fi- şərhi əxbar ali rəsul, cild 15, səh 65.

«أقول: نوم النبی صلى الله علیه و آله کذلک أی فوت الصلاة مما رواه الخاصة و العامة، و لیس من قبیل السهو و لذا لم یقل بالسهو إلا شاذ، و لم یر و ذلک أحد کما ذکره الشهید (ره)»

[16] - Bəhcətul- fəqih, səh 150.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Aya Şərab satılan ve verilen yerde işləməyin işkalı var?
    7008 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/17
    Sualda fiqhi hökmünüzü bilmək istədiyinizə görə, zəriridir ki, mərcəi təqlidlərin dərtərlərindən cavab alacağıq və qısa müddətdə sizə gondərəcəyik. Alınan cavablar belədir: Həzrəti Ayətullahul üzma Sistaninin dəftərxanası: O surətdəki siz özünüz şərab və digər haramlarda işləməyəsiniz və sırf halal qismətdə işləyinizin manei yoxdur.
  • Qadınların məscidlərdə iştirak etməsi barəsində İslamın nəzəri nədir?
    6732 Məsumların (Əleyhimussəlam) sirəsi 2012/02/18
    Birinci rəvayətdə məqsəd budur ki, məscid namaz qılmaq və sair ibadətlər üçün ən yaxşı yer olsa da, qadınlar üçün ən yaxşı məscid onların evidir. Çünki belə olan halda naməhrəmlərlə qaynayıb-qarışmazlar. Bu rəvayət qadınların məscidlərdə iştirakını haram hesab etmir. İkinci rəvayətdə buyurulur ki, onlar məsciddə iştirak etmək istədikləri zaman mane olmayın. ...
  • Günəş vasitəsi ilə bina və yerin paklanması şərti
    5856 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/01/16
    Şərh: Günəş mütəhhirlərdən (pak edicilər) biridir. Yer və bina, günəş vasitəsi ilə pak olanlardandırlar.[1] Amma yer və binanın günəş vasitəsi ilə pak olması şərti budur ki, günəşin düşdüyü yerin, yaxudbinanın üzü ilə onun daxili arasında hava və ya başqa pak şey fasilə salmasın.Məsələn, sement bloklar ...
  • Нәјә ҝөрә Гуран инсанлары әфсанәви әбәдиликлә горхутмагла, онлары ваҹиб олунмушлара әмәл етмәјә вадар едир?
    5190 Qədim kəlam 2012/05/20
    Гурани-Кәримдә бир дәфә дә инсанлар әфсанәви әбәдилклә горхудулсун вә јахуд, горхудулмуш олмасы ишләнмәмишдир. Бәзи рәвајәтләрдә мүәјјән бөјүк ҝүнаһлара ҝөрә ҹәзаланманын (мәсәлән, Гуран охујанын шәраб ичмәси ) мин башлы бир әждаһа[1] илә олмасынын хумс вә зәкатын верилмәсинә һеч бир аидијјаты јохдур.
  • Günaha israr onun cəzasının şiddətlənməsinə səbəb olurmu?
    6268 Əməli əxlaq 2011/11/24
    Günaha israr etməyin iki mənası vardır: 1-Günahın təkrar olunması, 2-Tövbə və istiğfar fikrində olmadan yenidən günaha mürtəkib olmaq.Günaha israr etməyin çox ağır nəticələri vardır. Ayə və rəvayətlərdə bu məsələ şiddətlə məzəmmət ...
  • Quranda kişilərin qadınlara nisbət üstünlüyünün açıqlanması, qadınların təhqir olunmasına və kişilərin fəxrlənməsinə səbəb olmur?
    17407 Təfsir 2012/09/01
    Qurani- kərimin bir sıra ayələrində kişilərin qadınlara nisbət üstünlük məsələsi bəyan olubdur. Bu mövzunun açıqlanması kişiləri bütün sahələrdə üstün bilmək mənasına deyil. Bir çox alimlərin və təfsirçilərin nəzərinə əsasən kişilərin qadınlara nisbət üstünlüyünün səbəbi kişilərin bir sıra xüsusiyyətlərə sahib olmasıdır ki, onların vasitəsiylə ailəni idarə etmək vəzifəsinə ...
  • Quranda, yeddi səmadan məqsəd nədir?
    7180 Təfsir 2012/06/13
    Elmi cəhətdən səma və planetlər barəsində bir çox məlumtların əldə olunmasını nəzərə alsaq, Quranda yeddi səma barəsində dəqiq bir nəzər vermək olmaz. Bu mövzuda bir çox nəzəriyyələr vardır. Bunu da yaddan çıxarmamalıyıq ki, Quran insanların tərbiyə və mənəvi hidayəti üçündür. Quranın yeddi səma və yeddin yerin ...
  • Bizim salavat göndərməyimiz Peyğəmbərin (s) məqamının yüksələməsinə səbəb olur?
    5977 Qədim kəlam 2012/09/01
    Peyğəmbərə salavat göndərməyin bir neçə müxtəlif cəhətləri vardır ki, bunların bəzilərinə işarə edirik: Salavat Allahın Quranda qeyd edilən əmridir. Buyurur: «إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْليما» ”Həqiqətən ...
  • Müsəlmanlar arasında müxtəlif firqələrin yaranmasının səbəbləri nədir?
    9804 Qədim kəlam 2010/12/07
    Müxtəlif məzhəblərin yaranmasında, çoxlu səbəblər var. məsələn, bir dəstənin peyğəmbər (s)- in həzrət Əli (ə)- nin imamlığı barəsində olan vəsiyyət və əmrlərinə diqqət etməmələri, digər dinlərin ardıcıllarinin müsəlmanların içinə yol tapması və mədəniyyət cəhətdən onlarla qarışmaları, islamın əsl təlimlərindən və Əli- beyt (ə)- in maarifindən uzaq düşmək bir əsrə yaxın ...
  • Peyğəmbər (s) və Əhli- beyt (ə) diridirlərmi? Diri olmaqları hansı mənadadır?
    6080 Qədim kəlam 2012/09/10
    Peyğəmbər (s) və Əhli- beytin (ə) həyatda olması Quranda olduğu kimi həqiqi mənanı daşıyır ki, xüsusiylə də şəhidlər barəsində ona təkid olunmuşdur: «وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذينَ قُتِلُوا في‏ سَبيلِ اللَّهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْياءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ» O cümlədən, bir çox rəvayətlər İmamların həyatda ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    162769 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    154454 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    117603 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    109491 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    98128 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    91132 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    53244 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    44708 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    43584 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    42709 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...