Please Wait
5754
«إِنَّ اللَّهَ افْتَرَضَ عَلَیْکُمُ الْفَرَائِضَ، فَلاَ تُضَیِّعُوهَا؛ وَ حَدَّلَکُمْ حُدُوداً، فَلاَ تَعْتَدُوهَا؛ وَ نَهَاکُمْ عَنْ أَشْیَاءَ، فَلاَ تَنْتَهِکُوهَا؛ وَ سَکَتَ لَکُمْ عَنْ أَشْیَاءَ وَ لَمْ یَدَعْهَا نِسْیَاناً، فَلاَ تَتَکَلَّفُوهَا»
Bu axırıncı hissə ki, sakit qoyulub hansı növ işlərdəndir? Rəvayətin bu hissəsinin bu sözlə ki, "hər işin və hər bir şəraitin hökmü var" ziddiyyəti yoxdur?
İmam Əli (ə) bu sözündə buyurur: Allahın hökmlərindən və maarifdən bəyan etdiyi şeylər, həqiqətin hamısı deyil, bəlkə bir şeylər var ki, Allah onları vəzifə olaraq insanlar üçün təyin etməyib və onlar barədə sakitliyi seçibdir; axirət üçün faydasız olan dəqiq məlumatların vəzifəsi kimi: Çünki Allah unutqanlıq üzündən, sakitçiliyə təyin etməyib; ona görə Allah unutqanləqdan və yaddan çıxarmadan uzaqdır və bu kimi sifətlərindən pakdır, bəlkə onların insanın axirəti üçün faydasız olduğu üçün olub və buna görə ki, onlarla məşğul olmaq faydalı məlumatların tərk olunmasına səbəb olacaq.
Mümkündür bəzi şeylər haqqında sakitçilikdən məqsəd, nücum elmi, hesab, həndəsə, şer və dəqiq sənaat və s. kimi mübah məsələlər olsun və onların tərk olunması sizin üçün onlara qarşı etinasızlığınız cəhətindən olubdur.
Əlbəttə fəlsəfi və tiəlagi qarşıq məsələlərdən bir çoxunun və ya höikmlərin fəlsəfəsinin dərinliyinə getmək əlbəttə alimlərdən başqa, ümumi camaat üçün və inki faydalı nəticəsi var bəlkə onların əqidə azğınçılığına səbəb olacaq.
İmam Əli (ə) bu sözündə buyurub: Allah sizlərə bir sıra şeyləri vacib edibdir, məbada onları zay edəsiniz və sizin üçün həddlər təyin edibdir, olmaya o həddlərdən təcavüz edəsiniz və sizi bir sıra şeylərdən çəkindirib, məbada onların haramlıq pərdəsini yırtasız və sizin üçün bir sıra şeylər haqqında sakitliyi seçibdir, nə inki onları unudubdur, özünüzü zəhmətə salmayın.
Bu yerdə İmam Əli (ə) hökmlərinin və həddlərin dairəsi barədə ki, Allah dünyada onları insanlara vəzifə təyin edib və ya onlardan çəkinibdir, söz deyir. O həqiqətdə demək istəyir bu haramlar və vaciblər və İlahi həddlər həqiqətin hamısı deyil, bəlkə bir sıra şeylərə var ki, Allah onları sizə vəzifə təyin etməyib və onlar barədə sakitliyi seçib; axirət üçün faydasız dəqiq məlumatları vəzifəsi kimi.
Çünki Allah ununtqanlıq üzündən, sakitçiliyə təyin etməyib; ona görə Allah unutqanlıqdan və yaddan çıxarmadan uzaqdır və bu kimi sifətlərdən pakdır, bəlkə onların insanın axirəti üçün faydasız olduğu üçün və buna görə bki, onlarla məşğul olmaq faydalı məlumatların tərk olunmasına səbəb olacaq, onlardan söz deməyibdir.[1]
Bəziləri də deyirlər; bəzi şeylər haqqında sakitçilikdən məqsəd, nücum elmi, hesab, həndəsə şer və dəqiq sənaat və sair kimi mübah məsələlər olsun və onların tərk olunması sizin üçün onlara qarşı etinasızlığınız cəhətindən olubdur, onları ələ gətirmək üçün özünüzü zəhmətə salmayın.[2]
Əlbəttə fəlsəfi tialogi qarşılıq məsələlərdən bir çoxunun ya hökmlərin fəlsəfəsinin dərinliyinə getmək- əlbəttə alimlərdən başqa, ümumi camaat üçün nə kimi faydalı nəticəsi var bəlkə əqidə azğınlığına səbəb olacaq. Buna əsasən İmam Əlinin (ə) sözü buna işarədir ki, Allah insanların hidayət yolunda, səadəti üçün və mənəvi təkamülü üçün və axirəti üçün nəyə ehtiyacı varsa bəyan edibdir, Qurani kərim hidayət ehtiyacların və səadət praqramlarını öhdəsinə alan kitabdır[3] Amma o şeylər ki, bəyan etməyib və onlar barədə sakit qalıb, unutqanlıq cəhətindən olmayıb ki, Allah ondan uzaqdır, bəlkə qalan məsələləri insanın öhdəsinə və çalışmağına buraxıb ki, özü onlara hümmət etsin. Bu ki, buyurub özünüzü zəhmətə salmayın bu mənaya deyil ki, elmi nailiyyətləri ələ gətirməkdə çalışmayın, bəlkə bu mənadadır ki, enerjinizin çoxunu dünya işlərinə və hədər çalışmalara sərf etməyin və dünyəvi məsələlərə o cür bağlanmayınız ki, bu zəhmət sizi yaradılışın əsil hədəfinfən ki, həmiş mənəvi işlərə əhəmiyyət vermək və yetişməkdir saxlasın, əks halda kim bilmir ki, İslam Peyğəmbərinin (s) və İmamların (ə) təlimatları bəşəri elmləri və bilikləri ələ gətirmək üçündür.[4]
Bu məlumatlar ümumidir nəzəri və təcrübi elmlər, iqtisadi, mali, əkinçilik və... kimi çalışmalar.[5]
[1] - Bəhrani, İbni Mesəm, Nəhcül- bəlağənin şərhi, tərcümə, Ətayi, Məhəmməd Rza, cild 8, səh 97, hikmət, 97, bünyadi məjuheşhayi İslamiyi astani Qüdsi Rəzəvi, Məşhəd, birinci çap, 1385 hicri şəmsi.
[2] - Nəvvab Lahici, Mirza Məhəmməd Baqir, Nəhcül- bəlağənin şərhi, səh 301, nəşri ixvani kitabçi, Tehran, bita.
[3] - R. K. Göstərici, camiiyyəti Quran, 3723. (sayt: 4760).
[4] - Peyğəmbər (s) buyurub: Elmi tələb edin çində olsada belə: çünki elmi tələb etmək hər bir müsəlmana vacibdir. Məclisi, Biharul- ənvar, cild 1, səh 180 Əlvəfa müəssisəsi, beyrut 1049 hicri qəməri.
«قَالَ النَّبِیُّ (ص) اطْلُبُوا الْعِلْمَ وَ لَوْ بِالصِّینِ فَإِنَّ طَلَبَ الْعِلْمِ فَرِیضَةٌ عَلَى کُلِّ مُسْلِمٍ»
[5] - İmam Hüseyn (ə) buyurub: dünyan üçün o cür çalış ki, güya həmişə diri qalacaqsan". Hürr Amuli, Vəsailüş- şiə, cild 17, səh 76. Alul- beyt, Qum, 1409 hicri qəməri.
«اعْمَلْ لِدُنْیَاکَ کَأَنَّکَ تَعِیشُ أَبَداً وَ اعْمَلْ لآِخِرَتِکَ کَأَنَّکَ تَمُوتُ غَداً...»
: ما معنى قول أمیر المؤمنین (ع): "إِنَّ اللَّهَ سکت لکم عن أَشیاء و لم یدعها نسیاناً، فلا تتکلَّفُوهَا"؟ 
: ¿Cuál es el propósito del Imam ‘Alî (a.s.) respecto al silencio de Dios acerca de algunos mandatos? Y ¿por qué dijo: “No se esfuercen por encontrarlos”? 
: منظور امام علی (ع) از سکوت خداوند در مورد برخی احکام چیست؟ و چرا فرمود برای یافتن آنها خود را به زحمت نیندازید؟ 
: Apa maksud Imam Ali As atas diamnya Allah Swt terhadap sebagian hukum? Dan mengapa Imam Ali As menyatakan bahwa kalian tidak perlu membuang-buang waktu percuma untuk menemukannya? 
: Che cosa intendeva l’imam Alì (A) col silenzio di Dio rispetto ad alcune norme? E perché ha detto di non sforzarsi per trovarle? 
: จุดประสงค์ของท่านอิมามอะลี (อ.) จากการที่อัลลอฮฺทรงนิ่งเงียบต่อบางบทบัญญัติ? เพราะเหตุใดจึงตรัสว่าเพื่อการได้รับสิ่งนั้นไม่ต้องทำตนให้ลำบากดอก? 
: İmam Ali’nin (a.s) Allah’ın bazı hükümler hakkında sustuğunu belirtmesinin anlamı nedir? Ve neden onları bulmak için kendinizi zahmete atmayın diye buyurmuştur? 
: بعض احکام کے بارے میں خداوندمتعال کی خاموشی سے متعلق امام علی{ع} کی مراد کیا هے؟ اور امام{ع} نے کیوں فرمایا هے که ان کو حاصل کرنے کے لیے اپنے آپ کو تکلیف میں نه ڈالو؟
