لطفا صبرکنید
بازدید
20267
20267
آخرین بروزرسانی:
1396/11/30
کد سایت
fa85787
کد بایگانی
103310
نمایه
نام و جنس شمشیرهای پیامبر(ص)
طبقه بندی موضوعی
تاریخ|شیعه و قرآن
گروه بندی اصطلاحات
سرفصل‌های قرآنی
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
نام شمشیرهای پیامبر(ص) چه بود؟ آیا جنس خاصی هم داشته‌اند؟
پرسش
آیا شمشیرهای پیامبر اسلام(ص) اسم‌ها و شکل خاصی داشته است؟
پاسخ اجمالی
پیامبر اکرم(ص) علاوه بر شمشیر معروف ذو الفقار،[1] شمشیرهای دیگری نیز داشتند که به نام و ویژگی‌های برخی از آنها در کتب تاریخی اشاره شده است که تنها به نقل برخی گزارش‌ها بسنده می‌کنیم:
1. مأثور؛ نام شمشیری که پیامبر(ص) از پدر خود به ارث برد.[2] برخی منابع معتقدند که این شمشیر توسط جنّ ساخته شد.[3]
2. عَضْب؛ این شمشیر را سعد بن عباده هنگام رفتن به جنگ بدر به پیامبر(ص) هدیه داد.[4] طبق نقل دیگر؛ وقتى پیامبر(ص) به مدینه آمد، دو شمشیر داشت که نام یکى عضب بود و در جنگ بدر آن‌را همراه داشت.[5]
3. قُلَعی؛[6] نام منطقه‌ای که شمشیرش معروف بود.[7]
4. بتّار؛[8]
5. حَتْف؛[9]
این سه شمشیر از بنی‌قینقاع به دست آن‌حضرت رسید.[10]
6. مُخذم،[11] یا «مُنْحَذِم».[12]
7. رَسوب؛[13]
درباره این دو شمشیر گفته شده که قبیله «طى» بُتى به نام «فلس» داشتند که آن‌را پرستش می‌کردند. تا آن‌که پیامبر خدا(ص)، امام علی(ع) را فرستاد تا آن‌را نابود سازد و آن‌حضرت همین کار را انجام داد و دو قبضه شمشیرى را که حارث بن ابى شمر غسانى- پادشاه غسان- به گردن «فلس» آویخته بود، گرفت. علی(ع) با آن دو شمشیر نزد پیامبر(ص) بازگشت و آن‌حضرت یکى را به گردن آویخت، و سپس به امام على(ع) بخشید.[14]
8. قَضیب؛[15]
9. صمصامه؛ شمشیر عمرو بن معدی کرب بود که به پیامبر(ص) داده شد. این شمشیر در نزد عرب مشهور بود.[16]
در مورد جنس[17] شمشیر پیامبر(ص) نقل‌هایی وارد شده است:
الف. نقره: جنس بعضی از دسته‌های شمشیرهای پیامبر(ص) مانند ذوالفقار، از نقره بود.[18] امام على(ع) فرمود: «ته غلاف و قبضه شمشیر رسول خدا(ص) از نقره بود و ما بین آن دو نیز با حلقه‌هایى از نقره مزیّن بود».[19]
روایت شده است که؛ امام سجاد(ع) شمشیر پیامبر(ص) را داشت که دسته و بند حلقه آن، از جنس نقره بود.[20]
2. طلا: و نیز گزارش شده که پیامبر(ص) در روز فتح مکه شمشیری از جنس طلا و نقره همراه خود داشت.[21]
3. آهن: روکش برخی از شمشیرهای پیامبر(ص) از جنس آهن بود.[22]
1. مأثور؛ نام شمشیری که پیامبر(ص) از پدر خود به ارث برد.[2] برخی منابع معتقدند که این شمشیر توسط جنّ ساخته شد.[3]
2. عَضْب؛ این شمشیر را سعد بن عباده هنگام رفتن به جنگ بدر به پیامبر(ص) هدیه داد.[4] طبق نقل دیگر؛ وقتى پیامبر(ص) به مدینه آمد، دو شمشیر داشت که نام یکى عضب بود و در جنگ بدر آن‌را همراه داشت.[5]
3. قُلَعی؛[6] نام منطقه‌ای که شمشیرش معروف بود.[7]
4. بتّار؛[8]
5. حَتْف؛[9]
این سه شمشیر از بنی‌قینقاع به دست آن‌حضرت رسید.[10]
6. مُخذم،[11] یا «مُنْحَذِم».[12]
7. رَسوب؛[13]
درباره این دو شمشیر گفته شده که قبیله «طى» بُتى به نام «فلس» داشتند که آن‌را پرستش می‌کردند. تا آن‌که پیامبر خدا(ص)، امام علی(ع) را فرستاد تا آن‌را نابود سازد و آن‌حضرت همین کار را انجام داد و دو قبضه شمشیرى را که حارث بن ابى شمر غسانى- پادشاه غسان- به گردن «فلس» آویخته بود، گرفت. علی(ع) با آن دو شمشیر نزد پیامبر(ص) بازگشت و آن‌حضرت یکى را به گردن آویخت، و سپس به امام على(ع) بخشید.[14]
8. قَضیب؛[15]
9. صمصامه؛ شمشیر عمرو بن معدی کرب بود که به پیامبر(ص) داده شد. این شمشیر در نزد عرب مشهور بود.[16]
در مورد جنس[17] شمشیر پیامبر(ص) نقل‌هایی وارد شده است:
الف. نقره: جنس بعضی از دسته‌های شمشیرهای پیامبر(ص) مانند ذوالفقار، از نقره بود.[18] امام على(ع) فرمود: «ته غلاف و قبضه شمشیر رسول خدا(ص) از نقره بود و ما بین آن دو نیز با حلقه‌هایى از نقره مزیّن بود».[19]
روایت شده است که؛ امام سجاد(ع) شمشیر پیامبر(ص) را داشت که دسته و بند حلقه آن، از جنس نقره بود.[20]
2. طلا: و نیز گزارش شده که پیامبر(ص) در روز فتح مکه شمشیری از جنس طلا و نقره همراه خود داشت.[21]
3. آهن: روکش برخی از شمشیرهای پیامبر(ص) از جنس آهن بود.[22]
[2]. بلاذرى، أحمد بن یحیى، انساب الأشراف، محقق، زکار، سهیل، زرکلى، ریاض، ج 1، ص 521، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، 1417ق؛ ابن سید الناس یعمری، محمد بن محمد، عیون الاثر فى فنون المغازى و الشمائل و السیر، ج 2، ص 386، بیروت، دار القلم، چاپ اوّل، 1414ق؛ مقریزى، أحمد بن على، إمتاع الأسماع بما للنبى من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، محقق، نمیسى، محمد عبدالحمید، ج 7، ص 134، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1420ق.
[3]. صالحى شامى، محمد بن یوسف، سبل الهدى و الرشاد فى سیرة خیر العباد، محقق، عبدالموجود، عادل احمد، معوض، على محمد، ج 7، ص 363، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1414ق؛ أبوالفرج حلبی، على بن ابراهیم، السیرة الحلبیة، ج 3، ص 461، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ دوم، 1427ق.
[4]. ابن شهر آشوب مازندرانى، محمد بن على، مناقب آل أبی‌طالب(ع)، ج 1، ص 170، قم، علامه، چاپ اول، 1379ق؛ أنساب الأشراف، ج 1، ص 521.
[5]. بلعمى، ابوعلى، تاریخنامه طبرى، محقق، روشن، محمد، ج 3، ص 318، تهران، البرز، چاپ سوم، 1373ش.
[6]. دیار بکرى، حسین، تاریخ الخمیس فی أحوال أنفس النفیس، ج 2، ص 188، بیروت، دار الصادر، بی‌تا؛ إمتاع الأسماع، ج 7، ص 134.
[7]. فراهیدى، خلیل بن أحمد، کتاب العین، ج 1، ص 166، قم، هجرت، چاپ دوم، 1409ق.
[8]. مناقب آل أبی‌طالب(ع)، ج 1، ص 170؛ عیون الأثر فى فنون المغازى و الشمائل و السیر، ج 2، ص 386؛ إمتاع الأسماع، ج 7، ص 134.
[9]. مناقب آل أبی‌طالب(ع)، ج 1، ص 170؛ أنساب الأشراف، ج 1، ص 522.
[10]. مناقب آل أبی‌طالب(ع)، ج 1، ص 170؛ أنساب الأشراف، ج 1، ص 522.
[11]. أنساب الأشراف، ج 1، ص 522؛ کلبى، هشام بن محمد، کتاب الأصنام (تنکیس الأصنام)، محقق، زکى باشا، احمد، ص 15، قاهرة، افست تهران (همراه با ترجمه)، نشر نو، چاپ دوم، 1364ش.
[12]. مناقب آل أبی‌طالب(ع)، ج 1، ص 170.
[13]. همان؛ أنساب الأشراف، ج 1، ص 522؛ کتاب الأصنام (تنکیس الأصنام)، ص 15.
[14]. کتاب الأصنام (تنکیس الأصنام)، ص 15.
[15]. عیون الاثر فى فنون المغازى و الشمائل و السیر، ج 2، ص 386؛ إمتاع الأسماع، ج 7، ص 134.
[16]. عیون الأثر فى فنون المغازى و الشمائل و السیر، ج 2، ص 386.
[17]. در مورد جنس و شکل شمشیرهای آن‌حضرت اطلاعات خاصی در منابع تاریخی و حدیثی وجود ندارد.
[18]. سبل الهدى، ج 7، ص 363.
[19]. ابن اشعث، محمد بن محمد، الجعفریات( الأشعثیات)، ص 185، تهران، مکتبة النینوى الحدیثة، چاپ اول، بی‌تا.
[20]. سبل الهدى، ج 7، ص 363.
[21]. همان.
[22]. همان، ص 364.
نظرات
