اصطلاحات و مدخل ها
-
سهل و ممتنع
1413 طبقه‌بندی نشده
اصطلاح «سهل و ممتنع»، در مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرد که کار و یا موضوعی در مرحله‌ی نخست و در نگاه اول، آسان به نظر می‌رسد، اما در واقع با دشواری‌های فراوانی روبرو شده و یا اساساً امکان انجام
-
سیر و سفر ، مسافرت، جهانگردی
4500 سرفصل‌های قرآنی
سیر و سفر و جهانگردی، از موضوعات مورد سفارش قرآن کریم است که در تعالیم پیشوایان دین نیز مورد تأکید قرار گرفته است.یکی از راه‌های شناخت و
-
سیر و سلوک
2947 اصطلاحات عرفانی
سیر و سلوک عبارت است از: پیمودن مسیر ترسیم شده در عرفان عملی برای رسیدن به وصال حضرت حق و فانی شدن در خداوند. بنابراین، سیر و سلوک، بخش عم
-
سیف (شبیب) بن حارث (ابی حارث)
1541 شخصیت‌ها
یکی از شهدای کربلا که در روز عاشورا به شهادت رسید، سیف(شبیب) بن حارث(حرث، ابی ح
-
سیف بن مالک نمیری
1268 شخصیت‌ها
سیف بن مالک نمیری از قبیله‌ی عبد القیس، و از اهالی بصره بود که به سپاه امام حسین(ع) پیوست و در حمله‌ی اول دشمن به سیناء (طور، سینین)
3600 سرفصل‌های قرآنی«سيناء» و یا «سینین» نام منطقه‌ی وسیعی میباشد كه اکنون در کشور مصر واقع است؛ كوه معروفی در این سرزمین وجود دارد كه ميان سرزمین اصلی مصر و بندر ايله واقع شده که گفته می‌شود در آن‌جا بر شادی ، فرح ، طنز ، نشاط
3466 سرفصل‌های قرآنیشادی واقعی از دیدگاه یک فرد باایمان زمانی متصور است که او را یک گام به خدایش نزدیکتر کند. با این وجود، شب قدر ، لیلة القدر
4160 سرفصل‌های قرآنیبر اساس صریح قرآن کریم، شب قدر یکی از شب‌های بی‌نظیر در طول سال است؛ چرا که این شب، شب نزول قرآن بوده و قرآن کریم در نزول دفعی خود در این
- شب و روز
16071 سرفصل‌های قرآنیخداوند در قرآن کریم بارها و بارها به شب و روز اشاره فرموده و جابجا شدن آنها را دو نشانه از نشانه‌ها و آیات الهی – به ویژه برای شبیب بن عبدالله
1629 شخصیت‌ها«شبیب بن عبدالله» نام یکی از شهدای کربلا است که به شب‌زنده‌داری و نمازخواندن بسیار شناخته شده بود و در روز عاشورا و در رکاب شجاعت، شجاع
3178 اصطلاحات اخلاقییکی از چهار صفت برتر در فضایل اخلاقی، «شجاعت» است که تعریف ساده آن عبارت است از آنکه قوه‌ی غضبيه‌ای که در انسان‌ها وجود دارد، تحت فرمان قوه‌ی عاقله او عمل نماید؛ يعنى نترسیدن از آنچه نبايد ترسيد، و
- شرف الشمس
1842 طبقه‌بندی نشدهحرزی است که بر روی سنگ‌های قیمتی چون عقیق نگاشته می‌شود.
- شرک
19320 سرفصل‌های قرآنی«شرک»، در لغت به معنای نصیب قرار دادن، و درهم آمیخته شدن دو چیز با یکدیگر است. و در اصطلاح قرآن، مراد از شرک، مثل و مانند و شریک قراردادن برای خداوند متعال است و به فردی که چنین ا
- شریعت
2246 سرفصل‌های قرآنیشريعت، در لغت به معنای راه آشكارا است. و در اصطلاح به معناى "مجموعه‌ی تعاليم انسان‌سازی است كه از طرف خداوند در اختيار بشر نهاده شده و توسط پیامبران و جانشینان آنان تبيين گشته و به مرحله‌ی اجرا و ع
- شطحیات
1987 اصطلاحات عرفانی"شطحیات" جمع "شطح"، در اصطلاح عرفانی به سخنانی گفته می‌شود که عرفا هنگام وجد و از خود بی‌خود شدن بر زبان می آورند که چه بسا در ظاهر، مخالف عقل، شرع و یا عرف باشد.
پرسش‌های مرتبط: شعبان ، ماه شعبان
3393 زمانهاشعبان هشتمین ماه از ماه‌های قمری است و گفته می‌شود به دلیل آنکه روزى مؤمنان در این ماه برای ماه رمضان تقسیمبندى مى‌شود، نام آن را شعبا
- شعر
4465 سرفصل‌های قرآنیشعر نوعی هنر انسانی در مرتب‌کردن الفاظ است که در زمان‌ها و مکان‌های گوناگون با روش‌ها و مدل‌های مختلفی عرضه می‌شود که آموزه‌های دینی متکفّل این تقسیم‌بندی‌ها نیست. شعر به خودی خود نه یک ارزش است و
- شعیا
1651 پیامبراندر منابع تاریخی گزارش شده است شعيا بن امصيا، (اموص)، (راموص)، یکی از پیامبران الهی از نسل حضرت سلیمان(ع) بود که در بيت المقدس زندگی می‌کرد. یکی از دلایل پیامبر بودن شعیا، دعای امام صادق(ع) در نیم
- شغاف
1404 اصطلاحات عرفانیدر منابع عرفانی به طور سوم از «اطوار سبعه»، «شغاف» می‌گویند که مخزن شفقت و محبت بر خلق است.
- شفاعت
6508 سرفصل‌های قرآنی«شفاعت» در لغت به معنای ضمیمه شدن دو چیز به یکدیگر است و در محاورات عرفی بدین معنا به کار می‌رود که شخصی آبرومند از بزرگی بخواهد که از کیفر جرمی درگذرد، یا بر پاداش خدمت‌گزاری بیفزاید. از نظر فرهنگ
- شفقت، شفق
3269 سرفصل‌های قرآنی«شَفَقَت» اصطلاحی اخلاقى است که عبارت از ملاطفت و مهربانی در حق دیگران؛ یعنی با رفتار مهربانانه با دیگران برخورد کردن میباشد.
شفقت در فقه در باب‌‌هاى اجتهاد و تقليد، طهارت، امر به معروف و
- شقاوت ، بدبختی
2979 سرفصل‌های قرآنی«شقاوت» از ماده «شقو» به معناى فراهم بودن اسباب گرفتارى، مجازات و بلا است.شقاوت در مقابل سعادت بوده و عبارت است از نداشتن خیرات جسمانی و ر
- شک ، تردید ، ریب ، ریبه
- شکر
12352 سرفصل‌های قرآنیواژۀ «شُکر»، به معنای یاد‌آوری نعمت و اظهار و نشر آن است که «سپاس» را می‌توان معادل فارسی آن دانست.
شکر در برابر نعمت‌ها می‌تواند با زبان، قلب و یا دیگر اعضای بدن انجام شود؛ بر این اساس، حم
- شمس ، خورشید ، آفتاب
6395 سرفصل‌های قرآنیخورشید، مرکز منظومه شمسی است که چندین کره از جمله زمین بر گرد آن در حرکتند. یکی از عوامل شکل‌گیری زندگی و حیات در کره زمین و نیز روشنایی آن ناشی از نور خورشید است.
1826 پیامبرانبر اساس روایات اسلامی، «شمعون بن حَمّون» وصی حضرت عیسی(ع) بود که در انجیل با نام «پطرس» از او یاد شده است.
حضرت عیسی(ع) خطاب به امّتش فرمود: شما بعد از من سه گروه می‌شوید؛ دو فرقه از شما به
- شنیدن کی بود مانند دیدن.
3946 ضرب المثلهااین ضرب المثل را می‌توان در چند موضوع و معنای نسبتاً جداگانه به کار گرفت: 1. «شنیدن یک واقعیت از زبان دیگران، با دیدن همان واقعیت تفاوت بسیاری دارد» و اثبات یک واقعیت با دیدن با اثبات همان واقعیت
- شوذب غلام ابی شبیب
1345 شخصیتهایکی از شهدای کربلا و از آزادمردان سپاه امام حسین(ع)، شورا
2433 سرفصل‌های قرآنیواژههای «مشاوره» و «مشورت» از ماده «شور» به معناى استخراج رأى و نظر صحيح است. به اين بیان كه انسان در مواقعى كه خود در باره انجام و یا ترک کارى به رأى و نظر صحيح نرسیده، به ديگرى مراجعه كرده و از
- شهاب ، شهاب سنگ
1850 سرفصل‌های قرآنیآنچه در گذشته و امروز به عنوان «شهاب» شناخته می‌شود، سنگ‌های سرگردان در آسمان است که بر اثر سرعت و اصطکاک، به صورت ستاره‌ای که با سرعت در حال حرکت است، مشاهده می‌شوند. در آیات متعددی از شهدای کربلا (شهدای عاشورا)
8052 شخصیتهادر جریان قیام امام حسین(ع) و قیام خونبار عاشورا، ده‌ها نفر از پاک‌ترین شیعیان به شهادت رسیدند که قتلگ
- شهوت
6005 سرفصل‌های قرآنی«شهوت» در لغت به معنای رغبت و میل و خواستن، بویژه خواهش‌های نفسانی است و با همین معنا، «شهوت» و مشتقات آن 13 بار در قرآن به کار رفته است. شهوت در اصطلاح اخلاقی و عرفانی به میل مفرط می‌گویند و در تق
- شهید و شهادت
8263 سرفصل‌های قرآنیواژه شهید، صیغه مبالغه‌ای از ریشه «شهد» و به معنای «گواه بر هر چیز» میباشد. خدا در قرآن کریم بارها از این واژه به عنوان نام و صفتی برای خود یاد کرده است و در ضمن آن را مقامی برای برخی اولیای الهی
- شیث (هبة الله)
2637 پیامبرانپنجاه سال پس از کشته شدن هابیل به دست قابیل، و در 130 سالگی حضرت آدم(ع)، خداوند شیث(ع) را به آدم و حوا(ع) عطا کرد که نام او را «هبة الله»(هدیه خدا) گذاشتند. در تورات، درباره داستان تولد شیث آمده اس
- شیطان
13830 سرفصل‌های قرآنیكلمه «شيطان» که بارها در قرآن کریم از او یاد شده، از ریشه لغوی «شطن» میباشد. و «شاطن»؛ به موجود خبيث و پست، متمرّد و سركش، طاغى و نافرمان گفته می‌شود که ممکن است انسان، جنّ يا هر جنبنده ديگری با
پرسش های اتفاقی
-
آیا نجاشی(پادشاه حبشه)، در زمان پیامبر(ص) مسلمان شد؟
35704 تاريخ بزرگان 1399/10/27نجاشی نام پادشاهان حبشه بود.[1] نام پادشاه حبشه در زمان رسول خدا(ص)، اصحم،[2] یا اصحمة بن بحر[3] بود که قرائن و شواهدی بر گرایش وی به اسلام وجود دارد:1. نامه وی به رسول خدا(ص):پیامبر(ص) برای دفاع ...
-
آیا در سجده‌ی مستحبی، باید تمام شرائط سجده‌ی نماز رعایت گردد؟
30199 دو سجده 1392/08/08در سجده مستحبی، همین‌که انسان حالت سجده داشته باشد کافی است و مراعات شرایط سجده واجب، لازم نیست؛ اما نسبت به محلی که پیشانی بر آن قرار می‌گیرد، اختلاف نظر است، بعضی از فقها[1] می‌گویند، لازم نیست سجده بر مُهر و یا چیزی که سجده بر آن صحیح ...
-
آیا اگر انسان غیر عمدی استفراغ کند روزه اش باطل است؟
295943 Laws and Jurisprudence 1391/05/09مراجع معظم تقلید در این باره فرموده‌اند:هر گاه روزه دار عمداً قى (استفراغ) کند اگر چه به واسطۀ مرض و مانند آن ناچار باشد، روزه‌اش باطل مى‌شود، ولى اگر سهواً یا بى‌اختیار قى کند اشکال ندارد و روزه باطل نیست.[1] در هر حال این عمل گرچه از روی ...
-
اگر برای بهشت سطوحی وجود دارد، آیا برای جهنم هم چنین است؟
24609 بهشت و جهنم 1390/09/26آنچه را که از آیات قرآن و روایات در مورد سطوح و طبقات جهنم به دست می آید؛ این است که جهنم نیز مانند بهشت[1] دارای طبقات مختلف است که گنهکاران بر حسب ...
-
از کدام آیه قرآن برداشت می‌شود که بدون وضو نباید به آیات قرآن دست بزنیم؟
23287 تفسیر 1393/01/30خداوند در بخشی از توصیفات خود از کتاب آسمانی قرآن چنین فرموده: «لا یَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ»؛[1] و جز پاکان نمىتوانند به آن دست بزنند. از این آیه دو معنا و دو تفسیر برداشت می‌شود که هر دو صحیح است: 1. فعل «لا یمسه» که ...
-
آیا حدیث معروف تقلید «... فللعوام ان یقلدوه»، روایت معتبری است؟
11543 حدیث 1399/04/26این‌که مردم در امور دینی خود از آن دسته از دانشمندان دینی پیروی کنند که پرهیزکار، حافظ دین، مخالف با هواى نفس و فرمان‌بردار امر خداوند متعال باشند، موضوعی است که عقل به تنهایی آن‌را پذیرفته و نیاز به آیه و روایتی برای تأیید آن نیست؛ زیرا انسان‌ها ...
-
«اگر تمام موجودات بخواهند و من نخواهم نمی‌شود، و اگر تمام موجودات نخواهند و من بخواهم می‌شود». آیا این عبارت، برگرفته از قرآن است؟
54229 تفسیر 1397/05/30این معنا را می‌توان از آیات بسیاری از قرآن کریم برداشت کرد؛ مانند: 1. «وَ ما تَشاؤُنَ إِلاَّ أَنْ یَشاءَ الله»؛[1] و شما هیچ چیز را نمی‌خواهید مگر این‌که خدا بخواهد. یعنی اراده اختیارى انسان نیز مانند فعل اختیاری او، تحت اراده تکوینى خدا ...
-
چرا بر اساس آیاتی از قرآن کریم، خداوند به جای آنکه به هدایت گمراهان بپردازد، آنان را مجازات می‌کند؟
5650 تفسیر 1398/05/09آنچه در جواب پرسش مطرح شده باید گفت؛ این است که اگر چه همه‌ی امور عالم، از جمله بهشت و جهنم و ثواب و عقاب به دست خداوند است، اما خدای متعال مهربان‌تر از آن است که کسی را به مجرد گمراهی مجازات کند. و به ...
-
«اصحاب شمال» که در قرآن از آنان یاد شده، چه کسانی هستند و چه ارتباطی با «اصحاب مشئمه» دارند؟
8354 تفسیر 1397/08/05اصطلاح «اصحاب شمال» ترکیبی از دو واژه «اصحاب» به معنای یاران، دوستان، ملازمان، و «شِمال» به معنای چپ، مقابل «یمین» به معنای راست است.[1] «اصحاب شِمال» در اصطلاح قرآن کسانی هستند که در اثر تکذیب، کفر، انکار مبدأ و معاد و گمراهی، خود را ...
-
آیا امامان(ع) برای ذکر گفتن از تسبیح استفاده می‌کردند؟
16662 حدیث 1396/10/27واژه «تَسْبیح» از ریشه «سبح» در اصل به معنای «تنزیه خدا» و «سبحان الله گفتن» است؛[1] اما در عرف فارسی به مهره‌هایی که برای به خاطر سپردن شماره تعداد ذکرها با نخ به هم کشیده شده نیز «تسبیح» گفته می‌شود و در زبان عربی ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
884048 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهان‌شمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
752770 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
730595 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
643176 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
642756 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
638900 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
576510 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
576484 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
558725 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
558639 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- شب و روز
