“Fərəc” sözü (fətəhə, f, r) lüğətdə “qəm, kədər və qüssədən azad olmaq” mənasındadır.[1] Hədis kitablarında fərəc üçün dualar və əməllər zikr olunmuşdur ki, həmin lüğəvi mənasındadır.
Burada Fərəc duası adı ilə adlandırılan 3 dua, Fərəc namazı adlandırılan namaza iktifa olunacaq:
1. Peyğəmbəri Əkrəmdən (s) dua nəql olunmuşdur ki, ona fərəc duası da deyirlər. “اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا مَنْ عَلَا فَقَهَرَ...”[2]
2. “İmam zamanın ə. Fərəc duası” adı ilə şöhrət tapan dua. Burada “فرجاً عاجلاً”[3]gəlmişdir və “أللٌهُمَ (إلهِی) عَظُمَ البَلاءُ وَبَرِحَ الخَفَاءُ...” başlayır.[4]
3. İmam Əlidən (ə) Nəql olunan namaz. Onun adı Fərəc namazıdır.[5]
Amma “Allahummə kulli vəliyyukəl...” “أللٌهُمَ کُن لِوَلِیٌکَ...” mənasına diqqət olunsa Fərəc duası adlandırılmır. O şiələrin Həzrətin haqqında oxuduğu duadır və ramazan ayının 23-cü gecəsinin əməllərindən hesab olunur. Əlbəttə bu duanı o həzrətin yada düşdüyü yerlərdə oxumaq olar.[6]
Bu sualın müfəssəl cavabı yoxdur.
[1] - İbn Mənzur, Məhəmməd bin mokrəm, Lisanul ərəb, cild 2, səh. 343, “fərəc” kəlməsi, nəşr dar sader, beyrut, üçüncü çap, 1414 q, Tərihi, Fəxrəddin, Məcmueyi bəhreyn, muhəqqerq və musəhhe: Hüseyni, Seyyid Əhməd, cild 2, səh. 322, nəşr kitabfuruşiye Murtəza, Tehran, üçüncü çap, 1416 q.
[2] - İbn Tavus, Əli bin Musa, Məhcül dəvətül və Minhəcul ibadat, səh. 90,, Darul zəxair, Qum, birinci çap, 1411 q.
[3] - Əlbəttə başqa bir yerdə bu dua azacıq fərqlə gəlmişdir ki, İmam zaman ə. Namazından sonra oxunulur. (Bax: Şeyx Hürr Amili, Məhəmməd bin Həsən, Vəsailüş- şiə, cild 8, səh. 18, müəssiseyi Ali- beyt, Qum, birinci çap, 1409 q.)
[4] - Ameli kəfəmi, İbrahimbin Əli, Əlmisbah, cənnətul aman vaqiyyə və cənnətul imani baqiyyə, səh. 176, nəşr Darul Rza, Qum, ikinci çap, 1405 q.
[5] - Təbərsi, Həsən bin Fəzl, Məkarimul əxlaq, səh. 329, şərif Rza, Qom, dördüncü çap, 1412 q.
[6] - Şeyx Tusi, Məhəmməd bin Həsən, Təhzibul- əhkam, Muhəqqeq və musəhhəh: xorsan, Həsənil Musəvi, cild 3, səh. 103, darul kitabul islamiyye, Tehran, dördüncü çap, 1407, məfatihul cinan, mübarək ramazan ayının əməlləri, 23-cü gecənin duası.
Bu sualın müfəssəl cavabı yoxdur.