کد سایت
en22232
کد بایگانی
48995
نمایه
قضای نماز و روزه فردی که حافظه‌اش را از دست داده
طبقه بندی موضوعی
آغاز تکلیف
خلاصه پرسش
آیا قضای روزه و نماز امواتی که در زمان حیات حافظهٔ خود را از دست داده بودند لازم است؟
پرسش
مادر بزرگ من که خیلی پیر است، از سه سال قبل کم حافظه شد و اکنون به طور کلی حافظه‌اش را از دست داده است. در گذشته بعضی اوقات قادر نبود کسی را بشناسد، اما گاهی اوقات هم این توانایی را داشت. گفتنی است که فرزندانش قصد دارند به خاطر قضای نمازها و روزه‌هایش کفاره بدهند، اما نمی‌دانند چقدر بایستی بابت یک روز قضای روزه کفاره پرداخت کنند؟
آیا افراد دیگری غیر از فرزندانش می‌توانند نمازهای قضا شده اش را بجا آورند؟ در صورتی‌که فرزندانش بابت این عمل به آن شخص پول بپردازند، برای قضای یکسال چه مقدار پول بایستی به شخص نایب پرداخت کنند؟
علاوه بر آن آیا می‌توان پولی بابت گناهانی (از قبیل غیبت، دل آزاری و ....) که ممکن است مادر بزرگمان در طول عمرش مرتکب شده باشد، به شخص فقیری به عنوان کفاره آن گناهان پرداخت کرد؟
پاسخ اجمالی
حکم نماز
اگر مريض، حواسّ نداشته به طوری كه نتواند اوقات نماز را تشخیص دهد، نمازهاى فوت شده، قضا ندارد، ولی اگر متوجه بوده و کوتاهی كرده باید قضای نمازها را به جا بياورد و چنانچه از دنيا رفته است، برايش قضا كنند.[1] همچنین اگر عقل و شعور كافى دارد، ولى گرفتار فراموشى مى‌شود، احتياط واجب آن است كه فرزند بزرگ تر بعد از فوت او نمازهايش را قضا كند.[2]
حکم روزه
كسى كه به واسطۀ پيرى نمى‌تواند روزه بگيرد يا براى او مشقّت دارد، روزه بر او واجب نيست، ولى بايد براى هر روز يک مدّ كه تقريباً ده سير است گندم يا جو و مانند آن به فقير بدهد.[3]
در هر حال به جا آوردن قضای نماز و روزهٔ اموات، توسط هر شخصی جایز است و می‌توان برای آن دستمزد تعیین کرد، که برای اطلاع از مقدار آن می‌توانید با دفاتر مراجع تقلید تماس بگیرید.
ضمن این‌که هر چند دادن صدقه و خیرات برای اموات مستحب است، اما گناهانی که مانند سرقت به صورت مالی نبوده، و حق‌الناسی را به دنبال نداشته است، کفارهٔ آن، همان استغفار است.
اگر مريض، حواسّ نداشته به طوری كه نتواند اوقات نماز را تشخیص دهد، نمازهاى فوت شده، قضا ندارد، ولی اگر متوجه بوده و کوتاهی كرده باید قضای نمازها را به جا بياورد و چنانچه از دنيا رفته است، برايش قضا كنند.[1] همچنین اگر عقل و شعور كافى دارد، ولى گرفتار فراموشى مى‌شود، احتياط واجب آن است كه فرزند بزرگ تر بعد از فوت او نمازهايش را قضا كند.[2]
حکم روزه
كسى كه به واسطۀ پيرى نمى‌تواند روزه بگيرد يا براى او مشقّت دارد، روزه بر او واجب نيست، ولى بايد براى هر روز يک مدّ كه تقريباً ده سير است گندم يا جو و مانند آن به فقير بدهد.[3]
در هر حال به جا آوردن قضای نماز و روزهٔ اموات، توسط هر شخصی جایز است و می‌توان برای آن دستمزد تعیین کرد، که برای اطلاع از مقدار آن می‌توانید با دفاتر مراجع تقلید تماس بگیرید.
ضمن این‌که هر چند دادن صدقه و خیرات برای اموات مستحب است، اما گناهانی که مانند سرقت به صورت مالی نبوده، و حق‌الناسی را به دنبال نداشته است، کفارهٔ آن، همان استغفار است.
[1]. موسوى گلپايگانى، سيد محمد رضا، مجمع المسائل، محقق، مصحح، كريمى جهرمى، على و ثابتى همدانى، على، نيرى همدانى، على، ج1، ص 223، س 4، دار القرآن الكريم، قم، چاپ دوم، 1409ق؛ فاضل، محمد، جامع المسائل، ج1، ص 107، س 369، انتشارات امير قلم، قم، چاپ يازدهم.
[2]. مکارم شیرازی، ناصر، استفتاءات جديد، ج 2، ص 121 و 122، س 312، انتشارات مدرسه امام على بن ابى طالب عليه السلام، قم، چاپ دوم، 1427ق.
[3]. موسوى خمينى، سيد روح اللّٰه، توضيح المسائل، محقق، مصحح، قلى‌پور گيلانى، مسلم، ص 358، م 1635، چاپ اول، 1426ق.