غزوه «بنی سلیم»، «قرقرة الکدر»[1] و یا «قرارة الکدر»،[2] در دومین[3] یا سومین سال بعد از هجرت[4] رخ داد.
علت وقوع این لشکرکشی آن بود که گزارشی به رسول خدا(ص) رسید مبنی بر اینکه گروهى از بنیسلیم در صدد توطئه علیه مسلمانان هستند.
رسول خدا(ص)، هفت روز بعد از جنگ بدر[5] سباع بن عرفطه غفاری و یا ابن ام مکتوم را در مدینه جانشین خود قرار داد،[6] و به همراه دویست[7] یا سیصد نفر[8] از مدینه خارج شده و به سمت منطقهی «کدر»[9] یا «بحران» در منطقه «فرع»[10] حرکت نمودند. پرچمدار این سپاه، امام علی(ع) بود.[11]
بعد از آن بود که شخصی از بنیسلیم خبر پراکندهشدن قبیلهاش را به پیامبر(ص) رساند.[12] حضرتشان با شنیدن این خبر سه روز در آن منطقه مانده و سپس به سمت مدینه برگشتند.[13]
با وجود آنکه در این رخداد، میان سپاه اسلام و قبیلهی بنیسلیم هیچگونه درگیری اتفاق نیفتاد،[14] اما به دلیل لشکرکشی انجامشده و فرار توطئهگران، از آن در منابع تاریخی با عنوان غزوه یاد میشود.
مسلمانان در این جنگ 500 شتر به غنیمت گرفتند[15] که پیامبر(ص) غنائم را بعد از جداسازی خمس آن، بین اصحاب تقسیم کرد.[16]
[1]. صالحی دمشقی، محمد بن یوسف، سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد، ج 4، ص 172، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1414ق؛ بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، تحقیق، زکار، سهیل، زرکلی، ج 1، ص 310، ریاض، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، 1417ق.
[2]. مقریزی، تقی الدین، امتاع الاسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، تحقیق، نمیسی، محمد عبد الحمید، ج 8، ص 350، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1420ق.
[3]. ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، ج 3، ص 344، بیروت، دار الفکر، 1407ق.
[4]. ابن سعد کاتب واقدی، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، تحقیق، عطا، محمد عبد القادر، ج 2، ص 27، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1410ق؛ انساب الاشراف، ج 1، ص 311.
[5]. ابن هشام، عبد الملک، السیرة النبویة، تحقیق، سقا، مصطفی، أبیاری، ابراهیم، شلبی، عبد الحفیظ، ج 2، ص 43، بیروت، دار المعرفة، چاپ اول، بیتا؛ البدایة و النهایة، ج 3، ص 344.
[6]. السیرة النبویة، ج 2، ص 43؛ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، تحقیق، تدمری، عمر عبد السلام، ج 2، ص 137، بیروت، دار الکتاب العربی، چاپ دوم، 1409ق.
[7]. الطبقات الکبری، ج 2، ص 23.
[8]. ابن جوزی، عبد الرحمن بن علی، المنتظم، محقق، عطا، محمد عبد القادر، عطا، مصطفی عبد القادر، ج 3، ص 159، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1412ق.
[9]. البدایة و النهایة، ج 3، ص 344.
[10]. امتاع الاسماع، ج 1، ص 129.
[11]. الطبقات الکبری، ج 2، ص 23.
[12]. امتاع الاسماع، ج 1، ص 129.
[13]. البدایة و النهایة، ج 3، ص 344.
[14]. امتاع الاسماع، ج 1، ص 129.
[15]. تاریخ الاسلام، ج 2، ص 155.
[16]. الطبقات الکبری، ج 2، ص 23.