1. عشق به خدای متعال از راه معرفت و شناخت او به دست میآید؛ بر این اساس، طبیعی است اگر کسی شناخت خود را نسبت خداوند متعال بیشتر کند عشق و محبت او به خداوند بیشتر خواهد شد. البته از آنجا که معرفت و شناخت مراتبی دارد؛ قهرا عشق و محبت به خدا نیز دارای مراتب خواهد بود.
2. عشق و محبت به خداوند منافات با درخواست از خداوند ندارد؛ بلکه نشانه معرفت کامل است؛ زیرا معنای حقیقی دعا و درخواست از خداوند این است که شخص دعا کننده اولا: میداند خداوند تمام کمالات را دارد؛ قادر مطلق، عالم مطلق، مهربان و بخشنده است. و ثانیا: میداند که خودش (شخص دعا کننده) از خودش چیزی ندارد؛ هر چه دارد از طرف خداوند به او عطا شده است؛ بنابراین لحظه لحظه عمر او و تمام نعمتهایی که از آن برخوردار است وابسته به عنایت و لطف خداوند متعال است که تعبیر شاعر:
به اندک التفاتی زنده دارد آفرینش را اگر نازی کند فرو ریزند قالبها
پس شخص دعاکننده به بالاترین معرفت رسیده است؛ زیرا دعا کردن و خواستن حاجات از پروردگار، نشانگر آن است که شخص هیچ تکبر و غروری در مقابل خدا ندارد و این نیز مرتبهای از عشق است. و بر همین اساس حتی اگر فردی به مراحل بالای عشق به خدا نرسیده، نباید عبادات خود را ترک کند.
ر. ک: شناخت و عشق به خدا؛ عشق به خدا؛ فلسفه دعا؛ رابطۀ حکمت خدا و فلسفۀ دعا