«فَاصْبِرْ کَما صَبَرَ أُولُوا الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ وَ لا تَسْتَعْجِلْ لَهُمْ کَأَنَّهُمْ یَوْمَ یَرَوْنَ ما یُوعَدُونَ لَمْ یَلْبَثُوا إِلاَّ ساعَةً مِنْ نَهارٍ بَلاغٌ فَهَلْ یُهْلَکُ إِلاَّ الْقَوْمُ الْفاسِقُونَ».[i]

در آیه 35 سوره‌ی احقاف چندین جمله کامل وجود دارد. این جمله‌ها عبارت‌اند از:

1. «فَاصْبِرْ کَما صَبَرَ أُولُوا الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ».
2. «وَ لا تَسْتَعْجِلْ لَهُمْ».
3. «کَأَنَّهُمْ یَوْمَ یَرَوْنَ ما یُوعَدُونَ لَمْ یَلْبَثُوا إِلاَّ ساعَةً مِنْ نَهارٍ».
4. «بلَاغٌ».
5. «فَهَلْ یُهْلَکُ إِلاَّ الْقَوْمُ الْفاسِقُونَ».

همان‌طور که مشاهده می‌شود، در قرائت مشهور، جمله‌ی چهارم تنها از یک کلمه یعنی «بلاغ» تشکیل شده و در واقع «بلاغ»، خبری برای مبتدای محذوف است که می‌تواند تقدیر آن چنین باشد: «هذا القرآنُ بلاغٌ».

برخی نیز مبتدای آن‌را «ذلک اللبث» که از جمله‌ی قبل فهمیده می‌شود، دانسته‌اند. با توجه به این‌که کلمه «بلاغ» یک جمله کامل است، در قرائت مشهور، قبل و بعد از آن وقف می‌شود.

اما در برخی قرائت‌ها، بر عبارت «لا تستعجل» وقف شده است؛ زیرا طبق این قرائت، کلمه «لَهُم» متعلق به جمله دوم نبوده، بلکه بخشی جمله چهارم است که ارکان آن در دو طرف جمله سوم قرار گرفته‌اند.

بر اساس این قرائت، عبارت «لَهُم» خبر مقدم برای «بَلاغٌ» است؛ یعنی (بلاغ لهم) و معنای کلمات موجود در آیه بر اساس این قرائت و به ترتیب این‌گونه خواهد بود:

1. مانند پیامبران اولو العزم صبر را پیشه کن.
2. و از عجله بپرهیز.
3. آن‌روزی که وعده‌های داده شده را به عیان می‌بینند، می‌پندارند که گویا تنها ساعتی از روز را در دنیا بوده‌اند!
4. آنچه گفته شد اتمام حجتی برای آنان است.
5. پس آیا جز گروه فاسقان کسی هلاک خواهد شد؟

البته ابن انباری این قرائت و چنین نوعی از ترکیب را برای این آیه نمی‌پذیرد و می‌گوید علت اشتباه بودنش آن است که بین خبر و مبتدایش، یعنی «لهم» و «بلاغ»، جمله‌ دیگری (کأنَّهُم ... نَهارٍ) فاصله شده است که بخشی از این جمله اسمیه نبوده،[ii] و چنین چیزی در ادبیات عرب مرسوم نیست.

[i]. احقاف، 35.

[ii]. قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، ج 16، ص 222، قاهره، دار الکتب المصریة، چاپ دوم، 1384ق.