«فَالْعاصِفاتِ عَصْفاً»؛[1]سوگند به فرشتگانی که مانند تندباد میروند.
«عاصفات» از ریشه «عصف» است که در لغت به معانی گوناگونی مانند شدت، برگ، کاه،[2] بادهای تند و سخت مورد استفاده قرار میگیرد.[3]
در همین راستا، ممکن است مراد از عاصفات در آیه مورد گفتوگو، بادهاى طوفانى باشد؛ مانند آنجا که در آیهای از قرآن میخوانیم: «وَ لِسُلَیْمانَ الرِّیحَ عاصِفَةً تَجْرِی بِأَمْرِهِ»؛[4] باد تند و سرکش را براى سلیمان رام کردیم که به امر او در آن سرزمین که برکتش داده بودیم حرکت میکرد.
برخی از مفسران نیز معتقدند که مراد از «عاصفات» فرشتگانى هستند که مانند تندباد (با سرعت زیاد) به سوى زمین آمده و احکام خدا را میآورند.[5]
بر این اساس، مراد از «عصف»، سرعت سیر و حرکت است. و چون باد تند را «عاصف» میگویند، قرآن، ملائکه تیزرو در رساندن وحی را از باب استعاره عاصف میخواند؛ از اینرو معنای آیه این خواهد شد که سوگند میخورم به فرشتگانی که پشت سر هم روانه میشوند، و آنها با سرعت سیرى که دارند، مانند بادهاى تند مأموریت خود را انجام میدهند.[6]
البته برخی از مفسران علاوه بر این معنا، گفتهاند که آیه به سرعت عمل ملائکه براى گرفتن روح کافر و نابودی او نیز اشاره دارد.[7]
همچنین یکی از تفاسیر، منظور از «فَالْعاصِفاتِ عَصْفاً» را قبر و آرامگاه انسانها دانسته است.[8]
[1]. مرسلات، 2.
[2]. قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، ج 5، ص 7، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ ششم، 1371ش.
[3].شیخ طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، تهرانی، آقا بزرگ، محقق، قصیر عاملی، احمد، ج 10، ص 223، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بیتا.
[4]. انبیاء، 81.
[5]. فخر الدین رازی، ابو عبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، دار احیاء التراث العربی، ج 30، ص 764، بیروت، چاپ سوم، 1420ق.
[6]. طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 20، ص 146، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، 1417ق.
[7]. قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لأحکام القرآن، ج 20، ص 155، تهران، ناصر خسرو، چاپ اول، 1364ش؛ رشیدالدین میبدی، احمد بن ابی سعد، کشف الأسرار و عدة الأبرار، تحقیق، حکمت، علی اصغر، ج 10، ص 336، تهران، امیر کبیر، چاپ پنجم، 1371ش.
[8]. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، محقق، مصحح، موسوی جزائری، سید طیب، ج 2، ص 400، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، 1404 ق.