«وَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص) قَالَ تَعَالَى مَنْ أَحْدَثَ وَ لَمْ یَتَوَضَّأْ فَقَدْ جَفَانِی وَ مَنْ تَوَضَّأَ وَ لَمْ یُصَلِّ رَکْعَتَیْنِ فَقَدْ جَفَانِی وَ مَنْ صَلَّى رَکْعَتَیْنِ وَ لَمْ یَدْعُنِی فَقَدْ جَفَانِی وَ مَنْ أَحْدَثَ وَ تَوَضَّأَ وَ صَلَّى وَ دَعَا وَ لَمْ أُجِبْهُ فَقَدْ جَفَوْتُهُ وَ لَسْتُ بِرَبٍّ جَاف»؛[1]
رسول خدا(ص) از خداى متعال نقل فرمود: هر کس مُحدِث[2] شود(وضویش باطل شود) و وضو نگیرد بر من جفا کرده است، و هر کس وضو گرفته و با آن دو رکعت نماز نخواند بر من ستم نموده است، و هر کس دو رکعت نماز خوانده ولی در پی آن دعایی نکند بر من ستم نموده است؛ اما (در طرف مقابل) هر کس وضو گرفت، نماز خواند و دعا کرد، اگر من دعای او را اجابت نکنم، به او ستم کردهام، ولى بدانید من پروردگارى نیستم که بر کسی ستم کنم! (یعنی حتما دعای او را مستجاب خواهم کرد)
گفتنی است که این روایت با آنکه در کتابهای معتبر نقل شده؛ اما در دسته روایات مرسل و بدون سند ردهبندی میشود. با این وجود و با توجه به همخوانی کامل آن با آیه «وَقَالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ» و نیز مفهوم گسترده استجابت دعا، این روایت از لحاظ محتوایی کاملا قابل پذیرش است.
از همینرو فقها از این حدیث و دیگر روایات مشابه استفاده نموده و میگویند مستحب است انسان هر گاه وضویش باطل شد، مجددا وضو بگیرد و دائم در حال طهارت باشد؛[3] چراکه این امر موجب طهارت باطن و روح وی خواهد شد.
نکته پایانی اینکه: «هر کس گناهی مرتکب شود»، و یا «هر کس بدعتی در دین بگذارد» و ... نیز میتواند معنای «من أحدث» باشد؛ زیرا چنین معناهایی از این واژه در روایات وجود دارد، مانند:
«من أحدث حدثا أو آوی محدثا فلا یقبل الله منه صرفا و لا عدلا».[4]
هر کسی که بدعتی در دین بگذارد و یا به بدعتگذاری پناه دهد، خدا هیچ توبه و فدیهای را از او نخواهد پذیرفت.
اما ظاهر آن است که «أحدث» در روایت موجود در پرسش به همان معنای «نقض وضوء» باشد؛ زیرا در این روایت، هیچ اشاره صریح و یا ضمنی وجود ندارد که این «حدث» فعل حرامی است.
[1]. دیلمی، إرشاد القلوب إلى الصواب، ج 1، ص 94، قم، الشریف الرضی، چاپ اول، 1412ق.
[2]. ر. ک: «حدث اصغر و حدث اکبر».
[3]. شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعة، ج 1، ص 382، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1409ق.
[4]. برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، ج 1، ص 18، قم، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1371ق.