اصطلاح «ثمن بخس» از دو واژه «ثمن» به معنای قیمت و بها، و «بخس» به معنای اندک و ناچیز ترکیب شده است. این اصطلاح معمولا در مسائل مالی و اقتصادی کاربرد دارد. و می‌گویند: فلان کالا به ثمن بخس، یعنی به قیمتی بسیار ناچیز فروخته شد.

این اصطلاح با همین معنا در قرآن کریم در داستان فروش حضرت یوسف(ع) توسط برادرانش مورد استفاده قرار گرفته است:

«وَ شَرَوْهُ بِثَمَنٍ بَخْسٍ دَراهِمَ مَعْدُودَةٍ و...»؛[1] و او را به بهاى بسیار ناچیزی، به چند درهم فروختند!

گفتنی است، مشتقات ریشه «ب خ س» بیشتر در مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرد که کم‌گذاشتن و ‌فروش به بهای اندک ناشی از نوعی ظلم و ستم هم باشد.[2]

در همین راستا، هفت کلمه از این ریشه در قرآن کریم مورد استفاده قرار گرفته است[3] که در همه آنها معنای ظلم و ستم نهفته است.

[1]. یوسف، 20.

[2]. ر. ک: حسینی زبیدی، محمد مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، ج 8، ص 198، بیروت، دار الفکر‏، چاپ اول، 1414 ق.

[3]. بقره، 282؛ اعراف، 85؛ هود،15؛ هود،85؛ یوسف، 20؛ شعراء، 183؛ جن، 13.