کد سایت
fa29069
کد بایگانی
35041
نمایه
رجوع به مجتهد میت در مسائل احتیاطی
طبقه بندی موضوعی
تقلید در برخی احکام
برچسب
مرجع تقلید|رجوع|مجتهد میت|احتیاط
خلاصه پرسش
آیا می‌توان در مسائلی که مرجع خودمان احتیاط واجب می‌داند، به مرجع متوفی رجوع کرد؟
پرسش
آیا می‌توان در مسائلی که مرجع خودمان احتیاط واجب می‌داند، به مرجع متوفی رجوع کرد؟
پاسخ اجمالی
اگر مرجع تقلید به عللی در مسئلهای فتوا (نظر صریح فقهی) نداشت و احتیاط کرد به این احتیاط؛ احتیاط واجب می‌گویند، که البته در این صورت، مقلد نمیتواند (به استناد احتیاطی بودن نظر مرجع خود) آن را ترک کند؛ بلکه یا باید به احتیاط واجب مرجع خویش عمل کند و یا در آن مسئله، به مرجع تقلید دیگری ( با رعایت «الاعلم فالاعلم»[1] ) رجوع کرده و نظر او را مبنای عمل خود قرار دهد.[2] بیشتر فقها معتقدند که در این‌باره نمی‌توان به مجتهد میت رجوع کرد و برخی[3] از فقها این امر را جایز شمرده‌اند.
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[4]
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
احتیاط واجب، احتیاطى است بدون همراه بودن با فتوا، که رعایت آن واجب است؛ ولى مقلد مى‌تواند به جاى آن، به فتواى مجتهد دیگرى که پس از آن مجتهد، از دیگران اعلم است، مراجعه کند؛ ولى بعضى از مسائل، مانند مسأله اذن ولی در رابطه با ازدواج با دختر باکره، از موارد جواز رجوع نمى‌باشند. [در هر حال رجوع از مجتهد زندۀ جامع الشرائط به مجتهد میّت بنا بر احتیاط، جایز نیست].[5]
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
خیر، نمی توان به مجتهد میت رجوع کرد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
در فرض سوال لازم است به فتوای مجتهد حی به ترتیب الاعلم فالاعلم مراجعه شود.
حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):
بله جایز است. لینک به سایت استفتائات
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[4]
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
احتیاط واجب، احتیاطى است بدون همراه بودن با فتوا، که رعایت آن واجب است؛ ولى مقلد مى‌تواند به جاى آن، به فتواى مجتهد دیگرى که پس از آن مجتهد، از دیگران اعلم است، مراجعه کند؛ ولى بعضى از مسائل، مانند مسأله اذن ولی در رابطه با ازدواج با دختر باکره، از موارد جواز رجوع نمى‌باشند. [در هر حال رجوع از مجتهد زندۀ جامع الشرائط به مجتهد میّت بنا بر احتیاط، جایز نیست].[5]
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
خیر، نمی توان به مجتهد میت رجوع کرد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
در فرض سوال لازم است به فتوای مجتهد حی به ترتیب الاعلم فالاعلم مراجعه شود.
حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):
بله جایز است. لینک به سایت استفتائات
[1]. این دو واژه، اسم تفضیل از ماده علم است و بیشترین کاربرد این اصطلاح در جایی است که مرجع تقلید در مسئلهای احتیاط واجب کرده است و مقصود آن است که مقلد میتواند به فتوای مجتهد دیگری ـ که علمش از مرجع خودش کمتر و از مراجع دیگر بیشتر باشد ـ عمل کند و اگر مرجع دوم نیز در همان مسئله قائل به احتیاط واجب بود، باز میتواند به مرجع سومی ـ که علمش از مرجع دوم کمتر و از مراجع دیگر بیشتر باشد ـ رجوع کند و..
[3]. آیت الله هادوی تهرانی.
[4]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، مکارم شیرازی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.
[5]. امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، دفتر انتشارات اسلامی، ج1، ص 32، قم، چاپ هشتم، 1424ق.