کد سایت
fa52581
کد بایگانی
64667
نمایه
شکار با اسلحه
طبقه بندی موضوعی
نگهداری و شکار حیوانات
خلاصه پرسش
آیا با شکار حیوان توسط اسلحه، گوشتش پاک شده و می‌توان آن‌را استفاده کرد؟
پرسش
آیا تیرهای اسلحه‌های شکاری که در بازار موجود است و اغلب با فشار وارد بدن حیوان می‌شود موجب حلیت حیوان می‌شود؟
پاسخ اجمالی
اگر حیوان حلال‌گوشت وحشى را با شرایطى که بیان مى‌شود، با اسلحه شکار کنند پاک و حلال خواهد بود و نیاز به ذبح ندارد:
1. اسلحۀ شکار، مثل کارد و شمشیر برّنده بوده یا مثل نیزه و تیر، تیز باشد. در شکار با تفنگ نیز، اکثر مراجع تقلید معتقدند، چنانچه گلوله‌ی آن تیز باشد طوری‌که در بدن حیوان فرو رفته و آن را پاره کند پاک و حلال است، و اگر گلوله تیز نباشد، بلکه با فشار در بدن حیوان فرو رفته و او را بکشد، یا بواسطۀ حرارتش بدن حیوان را بسوزاند و در اثر سوزاندن، حیوان بمیرد پاک و حلال بودنش اشکال دارد.[1] ولی برخی از فقها، تیز بودن گلوله را شرط ندانسته و می‌گویند همینکه گلوله بدن حیوان را پاره کند و خون جارى شود کافیست، حتی اگر گلوله به شکل ساچمه باشد.[2]
2. کسى که حیوان را شکار مى‌کند، مسلمان باشد. پس اگر کافر یا کسى که اظهار دشمنى با اهل بیت پیامبر خدا (ص) مى‌کند، حیوانى را شکار نماید، آن حیوان حلال نیست.
3. اسلحه را براى شکار به کار ببرد، پس اگر جاى دیگر را نشانه بگیرد و بطور اتّفاقى به حیوان بخورد، حیوان حلال نمی‌گردد.
4. هنگام بکار بردن اسلحه (مثلًا هنگام رها کردن تیر) نام خدا را ببرد. پس چنانچه عمداً نام خدا را نبرد شکار حلال نمى‌شود، ولى اگر فراموش کند اشکال ندارد.
5. پس از زدن حیوان، به طور معمول با شتاب به سوى حیوان برود و هنگامى به حیوان برسد که مرده باشد و یا به مقدار سر بریدن آن وقت نباشد، پس اگر هنوز نمرده، و وقت براى سر بریدن آن باشد، ولى سر آن را نبرّد تا بمیرد، حیوان حلال نمی‌شود.[3]
بنابراین، طبق نظر بیشتر مراجع، اگر تیرهای اسلحه‌های مذکور، بگونه‌ای باشد که بدن حیوان را بواسطه تیز بودن، شکافته و پاره کند - و سایر شرایط شکار را نیز دارا باشد - موجب حلال شدن حیوان می‌شود.
1. اسلحۀ شکار، مثل کارد و شمشیر برّنده بوده یا مثل نیزه و تیر، تیز باشد. در شکار با تفنگ نیز، اکثر مراجع تقلید معتقدند، چنانچه گلوله‌ی آن تیز باشد طوری‌که در بدن حیوان فرو رفته و آن را پاره کند پاک و حلال است، و اگر گلوله تیز نباشد، بلکه با فشار در بدن حیوان فرو رفته و او را بکشد، یا بواسطۀ حرارتش بدن حیوان را بسوزاند و در اثر سوزاندن، حیوان بمیرد پاک و حلال بودنش اشکال دارد.[1] ولی برخی از فقها، تیز بودن گلوله را شرط ندانسته و می‌گویند همینکه گلوله بدن حیوان را پاره کند و خون جارى شود کافیست، حتی اگر گلوله به شکل ساچمه باشد.[2]
2. کسى که حیوان را شکار مى‌کند، مسلمان باشد. پس اگر کافر یا کسى که اظهار دشمنى با اهل بیت پیامبر خدا (ص) مى‌کند، حیوانى را شکار نماید، آن حیوان حلال نیست.
3. اسلحه را براى شکار به کار ببرد، پس اگر جاى دیگر را نشانه بگیرد و بطور اتّفاقى به حیوان بخورد، حیوان حلال نمی‌گردد.
4. هنگام بکار بردن اسلحه (مثلًا هنگام رها کردن تیر) نام خدا را ببرد. پس چنانچه عمداً نام خدا را نبرد شکار حلال نمى‌شود، ولى اگر فراموش کند اشکال ندارد.
5. پس از زدن حیوان، به طور معمول با شتاب به سوى حیوان برود و هنگامى به حیوان برسد که مرده باشد و یا به مقدار سر بریدن آن وقت نباشد، پس اگر هنوز نمرده، و وقت براى سر بریدن آن باشد، ولى سر آن را نبرّد تا بمیرد، حیوان حلال نمی‌شود.[3]
بنابراین، طبق نظر بیشتر مراجع، اگر تیرهای اسلحه‌های مذکور، بگونه‌ای باشد که بدن حیوان را بواسطه تیز بودن، شکافته و پاره کند - و سایر شرایط شکار را نیز دارا باشد - موجب حلال شدن حیوان می‌شود.
[1]. ر.ک: امام خمینى، سید روح اللّٰه، توضیح المسائل (محشّٰى - امام خمینى)، ج2، ص 582، م 2601، دفتر انتشارات اسلامى، قم، پاپ هشتم، 1424 ه ق؛ وحید خراسانى، حسین، توضیح المسائل، ص 541، م 2665، مدرسه امام باقر (ع)، قم، چاپ نهم، 1428 ه ق؛ سبحانى، جعفر، رساله توضیح المسائل، ص 489، م 2256، مؤسسه امام صادق (ع)، قم، پاپ سوم، 1429 ه ق.
[2]. آیات عظام سیستانی و مکارم شیرازی.
[3]. ر.ک: امام خمینى، سید روح اللّٰه، توضیح المسائل (محشّٰى - امام خمینى)، ج2، ص 582 و 583؛ مکارم شیرازى، ناصر، رساله احکام براى جوانان، ص 147، م 441، انتشارات مدرسه امام على بن ابى طالب (ع)، قم، پانزدهم، 1428 ه ق.