کد سایت
fa66808
کد بایگانی
81935
نمایه
باء تفدیه در «بنفسی أنت»
طبقه بندی موضوعی
صرف و نحو
خلاصه پرسش
حرف باء در عبارت «بنفسی انت» که در متون گوناگون مانند دعای ندبه آمده، بای تفدیه است یا بای قسم؟
پرسش
«باء» در «بنفسی أنت» در فرازهای دعای ندبه بای تفدیه است یا بای قسم؟ در ادعیه هر دو ترجمه آمده است.
پاسخ اجمالی
ابتدا باید گفت که باء در عبارت «بنفسی أنت» را به هر معنایی بگیریم، معادل فارسی آن معنایش این خواهد بود که:«فدایت شوم!»
با ذکر این نکته باید خاطرنشان کرد که در ادبیات عرب، برای حرف «باء» معانی متعددی ذکر شده است؛ مانند «تفدیه»[1] و «قسم».[2] برخی گفته‌اند در واقع باء تفدیه همان باء به معنای بدل است که متعلق به فعلی از ماده «فداء» است. از این‌رو، معنای «فدیت بنفسی و مالی نفسَه» فدا کردن خود و اموال خود به‌جای(بدل) آن شخص است.[3]
در همین راستا و در مورد متونی که از عبارت «بنفسی أنت»(جانم فدای تو) در آنها استفاده شده است، باید گفت به نظر می‌رسد این باء همان بای به معنای تفدیه یا بدل باشد و اینکه این باء را باء قسم بدانیم، همخوانی چندانی با معنای آن نخواهد داشت.
با ذکر این نکته باید خاطرنشان کرد که در ادبیات عرب، برای حرف «باء» معانی متعددی ذکر شده است؛ مانند «تفدیه»[1] و «قسم».[2] برخی گفته‌اند در واقع باء تفدیه همان باء به معنای بدل است که متعلق به فعلی از ماده «فداء» است. از این‌رو، معنای «فدیت بنفسی و مالی نفسَه» فدا کردن خود و اموال خود به‌جای(بدل) آن شخص است.[3]
در همین راستا و در مورد متونی که از عبارت «بنفسی أنت»(جانم فدای تو) در آنها استفاده شده است، باید گفت به نظر می‌رسد این باء همان بای به معنای تفدیه یا بدل باشد و اینکه این باء را باء قسم بدانیم، همخوانی چندانی با معنای آن نخواهد داشت.
[1]. نک: شرتونى، رشید، مبادی العربیة فی الصرف و النحو، ج 3، ص 208، قم، دار العلم، چاپ سوم، 1387ش.
[2]. همان، ص 100؛ برکات، ابراهیم ابراهیم، النحو العربی، ج 4، ص 286، قاهره، دار النشر للجامعات، بی‌تا.
[3]. حسن، عباس، النحو الوافی مع ربطه بالأسالیب الرفیعة و الحیاة اللغویة المتجددة، ج 2، ص 454، تهران، ناصر خسرو، چاپ دوم، 1367ش.