در فرض سؤال، عقد اوّل و مهریه‌ی مذکور در آن، صحیح و معتبر است، ولی اگر در عقد اول، طرفین قصد جدی بر مقدار مهریه نداشتند، مانند عقدی است که بدون تعیین مهریه خوانده شده است، که در این صورت عقد صحیح است، ولی مهرالمثل بر عهده‌ی داماد خواهد آمد، ولی چنانچه اکنون بر مهریه‌ی معینی توافق نمایند، اشکالی نداشته و همان معتبر خواهد بود.

 ضمائم:

پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]

حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):

اگر مهریه کمتر خوانده شده در عقد اولیه با توافق و رضایت عروس و داماد بوده است، همان مهریه بر عهده شوهر است و مهریه بیشتر در عقد بعدی اعتباری ندارد.

حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):

ذمه داماد مشغول به مهریه‌ای است که در عقد شرعی اول (شخص عالم) تعیین شده بود.

حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):

اگر به جهت اجرای عقد توسط عالم، به مهریه کمتر راضی شده و به ایشان، وکالت در عقد داده باشند، عقد اول صحیح بوده و مهریه کمتر به عهده زوج آمده است؛ در غیر اینصورت -که رضایت و وکالت واقعی وجود نداشته است- عقد دوم صحیح بوده و همان مهریه مورد توافق، به عهده زوج قرار گرفته است.

البته در صورت اول هم اگر بعد از عقد به مهریه دیگر توافق کنند همان ملاک خواهد بود.

حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):

از خصوص مورد سؤال اطلاعی ندارم، بطور کلی مهریه همان است که عقد اول بر آن خوانده شده و چنانچه مهریه ذکر شده در عقد اول مقصود طرفین نبوده، در نتیجه مَهر منتقل به مهرالمثل خواهد شد و در هر حال عقد دوم بی‌اثر است.

حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی (مد ظله العالی):

ملاک در مهریه همان مبلغی است که دو طرف توافق کرده‌اند و با رضایت طرفین بوده است.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):

عقد اول درست است، ولی در صورتی که رضایت به مهریه کم نداشته‌اند، تبدیل به مهرالمثل می‌شود و می‌توانند مهرالمثل را با رضایت طرفین تبدیل به مهریه و مبلغ مورد توافق کنند.

حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):

1. هر عقدی که صحیح واقع شده باشد، مهریه همان عقد بر عهده داماد می‌آید. صحت یک عقد منوط به این است که طرفین مفاد آن را با تمام تعهدات و خصوصیات قصد کنند. پس اگر وکالتی که عروس و داماد در عقد تبرکی به آن عالم داده‌اند یا اذنی که پدر دختر -در دختر غیر رشیده- نسبت به عقد تبرکی داده است، صوری بوده باشد، عقد محضردار صحیح است و مهریه توافق شده در بله‌برون بر عهده داماد می‌آید و اگر واقعاً وکالت داده‌اند و دو طرف و نیز پدر دختر -در دختر غیر رشیده- راضی به همان مفاد عقد تبرکی بوده‌اند، همین عقد صحیح است و مهریه بیان شده در آن بر عهده داماد قرار می‌گیرد.
2. اگر عروس بگوید من در عقد تبرکی وکالت صوری دادم یا پدر دختر -در دختر غیر رشیده- بگوید من اذن صوری دادم و داماد این ادعاها را انکار کند، مسأله قضایی است و باید بر اساس ادله و شواهد قضایی حکم شود.

لینک به سایت استفتائات

[1]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، شبیری زنجانی، صافی گلپایگانی، علوی گلپایگانی و مکارم شیرازی(مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.