کد سایت
fa83317
کد بایگانی
101187
نمایه
کسی را که نزدیکانش واگذارند، بیگانه او را پذیرا میگردد
طبقه بندی موضوعی
درایه الحدیث
خلاصه پرسش
معنای سخن امام علی(ع) که فرمود: «کسی را که نزدیکانش واگذارند، بیگانه او را پذیرا میگردد»، چیست؟
پرسش
سلام؛ معنای دقیق این حکمت از نهج البلاغه چیست: «کسی را که نزدیکانش واگذارند، بیگانه او را پذیرا میگردد»؟
پاسخ اجمالی
ظاهرا مقصود از این سخن امام علی(ع): «کسى را که نزدیکانش واگذارند، بیگانه او را پذیرا میگردد؛[1] یا بیگانه او را در مییابد؛[2] یا یارى دور را به دست آرد»،[3] این است که کسی را که خویشان بسیار نزدیک (مانند برادر و عمو و دایى) رها کنند، بیگانه بسیار دور براى (یارى و کمک) او خواهد رسید. (خداوند کسانى را میگمارد که او را تنها نگذارند).[4]
به بیان دیگر، هرگاه خویش و نزدیک کسى را واگذارد و رعایت و احسان نکند حق تعالى تقدیر کند از براى او دورترى را که رعایت و احسان او بکند.
توضیح اینکه: گاهی اقوام و خویشان که انسان امید به حمایت و یاری آنان دارد انسان را رها میکنند و کسانی به یاری انسان میآیند که هیچگونه امیدی به کمک آنها نداشته است. چنانکه قریش که از اقوام و قبیله پیامبر(ص) بودند به ایشان ایمان نیاوردند و نه تنها ایشان را یاری نکردند، بلکه به آزار و اذیت ایشان نیز پرداختند، اما مردم مدینه (اوس و خزرج) با اینکه از نظر خویشاوندی از ایشان دور بودند - چون پیامبر از اعراب عدنان بودهاند و مردم مدینه -اوس و خزرج- از اعراب قحطاناند و این دو قبیله بسیار از هم دور هستند- به یاری آنحضرت شتافتند.[5]
به بیان دیگر، هرگاه خویش و نزدیک کسى را واگذارد و رعایت و احسان نکند حق تعالى تقدیر کند از براى او دورترى را که رعایت و احسان او بکند.
توضیح اینکه: گاهی اقوام و خویشان که انسان امید به حمایت و یاری آنان دارد انسان را رها میکنند و کسانی به یاری انسان میآیند که هیچگونه امیدی به کمک آنها نداشته است. چنانکه قریش که از اقوام و قبیله پیامبر(ص) بودند به ایشان ایمان نیاوردند و نه تنها ایشان را یاری نکردند، بلکه به آزار و اذیت ایشان نیز پرداختند، اما مردم مدینه (اوس و خزرج) با اینکه از نظر خویشاوندی از ایشان دور بودند - چون پیامبر از اعراب عدنان بودهاند و مردم مدینه -اوس و خزرج- از اعراب قحطاناند و این دو قبیله بسیار از هم دور هستند- به یاری آنحضرت شتافتند.[5]
[1]. «وَ قَالَ ع مَنْ ضَیَّعَهُ الْأَقْرَبُ أُتِیحَ لَهُ الْأَبْعَد». سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، محقق، صبحی صالح، ص 471، قم، هجرت، چاپ اول، 1414ق؛ شریف الرضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، ترجمه، دشتی، محمد، ص 627، قم، مشهور، چاپ اول، 1379ش.
[2]. نهج البلاغه، ترجمه، انصاریان.
[3]. همان، ترجمه، شهیدی.
[4]. ترجمه فیض الاسلام.
[5]. ابن أبی الحدید، عبد الحمید بن هبة الله، شرح نهج البلاغة، ج 18، ص 118، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ اول، 1404ق.