. امام علی(ع) به پیشنهاد برادرش عقیل که در نسبشناسی عرب شهره بود، با ام البنین، فاطمه بنت حزام ازدواج کرد،[1] اما تاریخ دقیق این ازدواج و نیز اینکه ایشان چندمین همسر امام(ع) بودند مشخص نیست، اما به هر حال، این وصلت بعد از شهادت حضرت زهرا(س) رخ داد.[2] بر اساس گزارشهای تاریخی امام علی(ع) هفت روز بعد از شهادت حضرت زهرا(س) [3] و طبق وصیت ایشان[4] با امامه که فرزند زینب دختر پیامبر(ص) و خواهرزاده زهرا(س) بود،[5] ازدواج کرد.
بر این اساس و به احتمال زیاد، ازدواج با امالبنین(س)، ازدواج دوم امام(ع) نبود، بلکه با توجه به تفاوت سنی حسنین(ع) با حضرت عباس(س)، این ازدواج باید در سالهای بعد از شهادت صدیقه طاهره(س) انجام شده باشد.
- در ارتباط با برخی ماجراهایی که در نوع برخوردهای محبتآمیز امالبنین(س) و نیز فرزندان آن بانو با فرزندان حضرت زهرا(س) نقل میشود، اگرچه با توجه به شخصیت آن بزرگواران میتواند امری طبیعی ارزیابی شود، اما باید توجه کرد که بسیاری از آنها در منابع معتبر درج نشدهاند؛ از اینرو هر گزارش باید جداگانه مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد.
- در همین راستا برخی از منابع معاصر گزارش کردهاند، زمانی که امالبنین به عنوان همسر وارد منزل امام علی(ع) شد، حسنین(ع) مریض بودند؛ لذا امالبنین(س) شبها بیدار میماند و به مراقبت از آنان میپرداخت.[6]
گفتنی است با جستوجویی که داشتیم این گزارش را در منابع روایی و تاریخی معتبر نیافتیم، اما با فرض پذیرش گزارش، این اشکال وارد نیست که آنحضرات دیگر کودک نبودند که نیاز به مراقبت داشته باشند؛ زیرا انسانها در سن بالا نیز هنگام برخی بیماریها نیاز به مراقب دارند.[7]
[1]. «زندگینامه حضرت ام البنین(س)»، 38498؛ «همسران امام علی(ع)»، 4963؛ «نام همسران امامان(ع)»، 97107.
[2]. طبری، أبو جعفر محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک(تاریخ طبری)، تحقیق، ابراهیم، محمد أبو الفضل، ج 5، ص 153، بیروت، دار التراث، چاپ دوم، 1387ق؛ ابن اثیر جزری، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج 3، ص 397، بیروت، دار صادر، 1385ق؛ بلعمی، تاریخنامه طبری، تحقیق، روشن، محمد، ج 4، ص 676، تهران، سروش، البرز، چاپ سوم، 1373 و 1378ش.
[3]. مرعشی تستری، قاضی نور الله، احقاق الحق و إزهاق الباطل، ج 32، ص 677، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، 1409ق.
[4]. ابن اثیر جزری، علی بن محمد، اسد الغابة فی معرفة الصحابة، ج 6، ص 22، بیروت، دار الفکر، 1409ق.
[5]. همان؛ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق، عبد الموجود، عادل احمد، معوض، علی محمد، ج 8، ص 25، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1415ق.
[6]. شبّر، جواد، ادب الطف أو شعراء الحسین (ع)، ج 1، ص 73، بیروت، دار المرتضی، چاپ اول، 1409ق.
[7]. «رسم و عادت و بتول بودن فاطمه»، 8140؛ «مدت بیماری امام سجاد(ع)»، 49096؛ «هدف سرپرستی فرزندان ابوطالب توسط پیامبر(ص)»، 99803.