Ferec kavramı, (Arapça) sözlükte “gam ve hüzünden kurtulmak ve ferahlanmak” anlamına gelir.[1] Hadis kitaplarında ferec ve ferahlanmanın hâsıl olması için zikredilen dua ve ameller bu sözlük anlamını taşımaktadır. Burada “Ferec Duası” olarak adlandırılan üç dua ve de “Ferec Namazı” olarak isimlendirilen bir namazı zikretmekle yetiniyoruz:
1. Hz. Peygamberden (s.a.a) nakledilen bir duaya “Ferec Duası” denmektedir: «اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ يَا اللَّهُ يَا اللَّهُ يَا اللَّهُ يَا مَنْ عَلَا فَقَهَرَ...»[2]
2. Bir başka dua ise “İmam-ı Zaman’ın Ferec Duası” olarak meşhur olmuş ve onda “acil ferec”[3] tabiri kullanılmıştır. Bu dua «أللٌهُمَ (إلهِی) عَظُمَ البَلاءُ وَبَرِحَ الخَفَاءُ...» cümlesiyle başlamaktadır.[4]
3. İmam Ali’den (a.s) nakledilen bir namaz da “Ferec Namazı” olarak adlandırılmıştır.[5]
Ama «أللٌهُمَ کُن لِوَلِیٌکَ...» duası belirtilen anlama binaen Ferec Duası olarak adlandırılmamaktadır. Bu dua Şiilerin İmam-ı Zaman hakkında okuduğu dualardandır ve Ramazan ayının yirmi üçüncü gecesinin amellerinden sayılır. Elbette bu dua İmam-ı Zamanın anıldığı her vakitte okunabilir.[6]
Bu sorunun ayrıntılı cevabı yoktur.
[1] İbn. Manzur, Muhammed b. Mekrem, Lisanü’l-Arab, c. 2, s. 343, Vaje-i el-Ferec, Neşr-i Dar-ı Sadr, Beyrut, çap-ı sevvom, 1414 k; Tarihi, Fahruddin, Mecmeu’l-Bahreyn, Muhakkik ve Musahhih: Hüseyni Seyid Ahmed, c. 2, s. 322, Neşr-i Kitabfuruşi Mürtezevi, Tahran, çap-ı sevvom, 1416 k.
[2] İbn. Tavus, Ali b. Musa, Mihecü’d-Daavat Ve Minhecü’l-İbadet, s. 90, Daru’z-Zahair, Kum, çap-ı evvel, 1411 k.
[3] Elbette bir başka yerde bu dua az bir farklılıkla zikredilmiştir ki İmam-ı Zaman (a.c) namazından sonra okunmaktadır; (Bkz: Şeyh Hür Amıli, Muhammed b. Hasan, Vesailü’ş-Şia, c. 8, s. 18, Müessese-i Âlu’l-Beyt (a.s), Kum, çap-ı evvel, 1409 k).
[4] Amıli Kefemi, İbrahim b. Ali, el-Misbah-Cennetü’l-Emani’l-Vakiye Ve Cenneti’l- Bakiye, s. 176, Neşr-i Daru’r-Rezi, Kum, çap-ı dovvom, 1405 k.
[5] Tabersi, Hasan b. Fazl, Mekarimu’l-Ahlak, s. 329, Şerif Rezi, Kum, çap-ı çarom, 1412 k.
[6] Şeyh Tusi, Muhammed n. El-Hasan, Tehzibu’l-Ahkam, Muhakkik ve Musahhih: Horasan, Hasan el-Musevi, c. 3, s. 103, Daru’l-Kütübi’l-İslamiye, Tahran, çap-ı çarom, 1407 k; Mefatihü’l-Cennan, A’mal-ı Mah-ı Mübarek-i Ramazan, Duay-ı Şeb-i Bisto sevvom.