کد سایت
fa52589
کد بایگانی
64675
نمایه
اهل بیت(ع) مصداق آیه «إِنّ الله یأْمر بالعدل و الإحسان»
طبقه بندی موضوعی
تفسیر,عدل,معنای عدل الهی
برچسب
اهل بیت|عدل|احسان|تفسیر آیه ۹۰ نحل
خلاصه پرسش
عدل در اصول دین به چه معنا است؟ و آیا بر اساس روایات، منظور از عدل و احسان، پیامبر(ص) و ائمه(ع) هستند؟
پرسش
عدل در اصول دین به چه معنا است؟ و آیا صحیح است بگوییم در آیه شریفه: «إِنَّ الله یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ»، منظور از احسان، اهل بیت(ع) هستند؟
پاسخ اجمالی
1. عدل معانی مختلفی دارد. در اصول دین، عدالت از صفات ثبوتیه کمالیه خداوند است؛ یعنی خداوند ظلم نمی‌کند و فعل قبیح و مخالف عقل سلیم انجام نمی‌دهد.[1]
2. در برخی روایات، پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) از مصادیق بارز عدل و احسان به شمار آمده‌‌اند. در ذیل آیه: «خدا به عدل و احسان و بخشش به خویشاوندان فرمان می‌دهد...»،[2] از امام صادق(ع) نقل شده است: «الْعَدْلُ شَهَادَةُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا الله وَ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ الله(ص) وَ الْإِحْسَانُ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِین»؛[3] منظور از عدل شهادت به وحدانیت خدای متعال و رسالت پیامبر اسلام(ص)، و منظور از احسان، علی(ع) است.
«عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ [مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍ](ع)... إِنَّ الله [تَعالَى] یَقُولُ إِنَّ الله یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إِیتاءِ ذِی الْقُرْبى، قَالَ الْعَدْلُ رَسُولُ الله(ص) وَ الْإِحْسانِ [أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ] عَلِیُّ [بْنُ أَبِی طَالِبٍ(ع)] وَ إِیتاءِ ذِی الْقُرْبى فَاطِمَةُ [الزَّهْرَاءُ]»؛[4] امام باقر(ع) فرمود: آیه شریفه که می‌‌فرماید: «خدا به عدل و احسان و بخشش به خویشاوندان فرمان می‌دهد»، عدل رسول خدا(ص)، احسان علی(ع) و ایتاء ذی القربی، فاطمه(س) است.
2. در برخی روایات، پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) از مصادیق بارز عدل و احسان به شمار آمده‌‌اند. در ذیل آیه: «خدا به عدل و احسان و بخشش به خویشاوندان فرمان می‌دهد...»،[2] از امام صادق(ع) نقل شده است: «الْعَدْلُ شَهَادَةُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا الله وَ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ الله(ص) وَ الْإِحْسَانُ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِین»؛[3] منظور از عدل شهادت به وحدانیت خدای متعال و رسالت پیامبر اسلام(ص)، و منظور از احسان، علی(ع) است.
«عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ [مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍ](ع)... إِنَّ الله [تَعالَى] یَقُولُ إِنَّ الله یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إِیتاءِ ذِی الْقُرْبى، قَالَ الْعَدْلُ رَسُولُ الله(ص) وَ الْإِحْسانِ [أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ] عَلِیُّ [بْنُ أَبِی طَالِبٍ(ع)] وَ إِیتاءِ ذِی الْقُرْبى فَاطِمَةُ [الزَّهْرَاءُ]»؛[4] امام باقر(ع) فرمود: آیه شریفه که می‌‌فرماید: «خدا به عدل و احسان و بخشش به خویشاوندان فرمان می‌دهد»، عدل رسول خدا(ص)، احسان علی(ع) و ایتاء ذی القربی، فاطمه(س) است.
[1]. برای آگاهی بیشتر: پاسخ ۱۴۷را مطالعه کنید.
[2]. نحل، 90.
[3]. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، محقق، مصحح، موسوی جزائری، سید طیب، ج 1، ص 388، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، 1404ق.
[4]. فرات کوفی، ابوالقاسم، تفسیر فرات، تحقیق، محمودی، محمد کاظم، ص ۲۳۶، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی، چاپ اول، 1410ق.