در پاسخ به این پرسش ابتدا باید به دو مقدمه توجه داشت:
- ارزش و کرامت انسان به نژاد، نسب، قوم، قبیله و... بستگی ندارد، چنانکه خدای متعال فرمود: «إِنَّا خَلَقْناکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَ أُنْثى وَ جَعَلْناکُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاکُمْ»؛[1] ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم، آنگاه شما را نژادهاى مختلف قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید، ولى گرامیترین شما نزد خداوند با تقواترین شما است.
و در آیهای دیگر فرمود: «فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْها لا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ»؛[2] همهی مردم بر یک فطرت آفریده شدهاند؛ از اینرو در اصل خلقت میان انسانها تفاوتی وجود ندارد.
- اینکه یکایک اصحاب پیامبر اسلام(ص) و ائمه(ع) دقیقا از کدام نژاد بودند نیز دقیقا در تاریخ گزارش نشده است؛ از اینرو نمیتوانیم با اطمینان بگوییم که در میانشان افرادی از نژادی خاص وجود داشتند یا خیر؟
با ذکر این مقدمهها باید گفت؛ در زمان اهل بیت(ع)، «مردم کُرد» بیشتر در حواشی مناطق اسلامی و در برخی نواهی کوهستانی[3] و مناطقی؛ مانند عراق،[4] مصر،[5] یمن[6]و فارس[7] زندگی میکردند و در شهرهای مرکزی و بزرگ اسلامی نبودند؛ از اینرو به نام آنان به صورت برجسته در میان یاران آنحضرات(ع) برخورد نکردیم[8] و در صورت مشاهده، این پاسخ ویرایش خواهد شد.
[1]. حجرات، 13.
[2]. روم، 30.
[3]. مدنی شیرازی، علی خان بن أحمد، الطراز الاول و الکناز لما علیه من لغة العرب المعول، ج 6، ص 217، مشهد، مؤسسة آل البیت( علیهم السلام) لإحیاء التراث، چاپ اول، 1384ش.
[4]. یاقوت حموی، شهاب الدین ابو عبدالله، معجم البلدان، ج 5، ص 408، بیروت، دار صادر، چاپ دوم، 1995م.
[5]. همان، ص 140.
[6]. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، محقق، مصحح، میر دامادی، جمال الدین، ج 3، ص 379، بیروت، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، دار صادر، ج 3، ص 379، چاپ سوم، 1414ق.
[7]. الطراز الاول و الکناز لما علیه من لغة العرب المعول، ج 6، ص 218.
[8]. «روایات و نهی از ازدواج با برخی از قبایل و نژادها»، 38250؛ «معامله با اکراد و کردها»، 57851؛ «بهترینیاران ائمه (ع)»، 4526؛