در برخی از زمانها و نیز بعضی از مقطعهای زندگی، گمنام ماندن و بینام و نشان بودن، میتواند امتیاز بزرگی باشد؛ از همینرو امام باقر(ع) در دوران اختناق اموی به جابر بن یزید جعفی سفارش کرد که از مردم عصر و زمان خویش پنج چیز را غنیمت شمار:
- اگر در جایی حضور پیدا کردی، شناخته نشوی. 2. اگر از میانشان رفتی، از تو نپرسند. 3. و چون در میانشان باشی، جویای نظرت نشوند. 4. و اگر پیشنهادی دهی نپذیرند. 5. و اگر دختری از آنان خواهی، به تو ندهند.[1]
به این معنا که این امتیاز بزرگی برای تو است که با این همه بزرگی و شأن، در این دوران اختناق، کسی تو را نشناسد و عددی به شمار نیاورد؛ از اینرو کمتر در معرض خطر قرار میگیری!
بر این اساس، آنچه در این روایت آمده دستورالعملی کلی نبوده و نمیتواند در همه جا، هر زمان و برای هر شخصی کاربرد داشته باشد؛ چراکه میدانیم خود ائمه(ع) نیز از افرادی نبودند که ناشناس مانده و کسی از وفاتشان باخبر نشود.
[1]. ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول عن آل الرسول(ص)، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ص 284، قم، جامعه مدرسین، چاپ دوم، 1404ق.