در آموزههای دینی بر یاریرساندن به مؤمنان تأکید شده و خودداری از این عمل خداپسندانه با وجود توانایی بر انجام آن، مورد نکوهش قرار گرفته است:
- امام باقر(ع): «کسی که از کمک و یاری برادر مسلمان خود بخل ورزد و کمکش نکند، خداوند او را دچار کسی میکند که گناهکار است (که مجبور باشد به او کمکی برساند) ولی دیگر پاداشی بابت آن نخواهد داشت».[1]
- امام صادق(ع): «اگر فردی از شیعیان ما درخواستی از برادرش داشته باشد که او توانایی انجامش را داشته باشد؛ اما از انجام آن خودداری کند، خداوند او را به یاری رساندن (اجباری) به دشمنان ما گرفتار مینماید و (علاوه بر آن) او را در روز قیامت مجازات میکند».[2]
- امام کاظم(ع): «هر کسی که یکی از برادران (ایمانیاش) در برخی از امورش به او پناه آورد، اما او با اینکه قدرت بر انجام آنرا دارد، پناهش ندهد، رابطهی خود را با خدا قطع کرده است».[3]
برخی از روایات بالا نشانگر آن است که پیامد خودداری از کمک به افراد باایمان میتواند آن باشد که ضرری به همان مقدار – و یا بیشتر - به او وارد شده، اما پاداشی نیز نصیب او نشود.
[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 2، ص 365 – 366، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق. «مَنْ بَخِلَ بِمَعُونَةِ أَخِیهِ الْمُسْلِمِ وَ الْقِیامِ لَهُ فِی حَاجَتِهِ إِلَّا ابْتُلِی بِمَعُونَةِ مَنْ یأْثَمُ عَلَیهِ وَ لَا یؤْجَر».
[2]. شیخ صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الأعمال، ص 249، قم، دار الشریف الرضی للنشر، چاپ دوم، 1406ق؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 72، ص 175، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.
[3]. کافی، ج 2، ص 366 – 367.