دعا و مناجات با خدا موضوعی است که در هر زمان و مکانی بدان سفارش شده است؛ ازاینرو انسان میتواند هر دعایی را هنگام کوتاهکردن مو بخواند و از آنراه با خداوند ارتباط برقرار کند. البته در منابع دینی به دعاهای خاصی در این هنگام نیز توصیه شده است:
- امام صادق(ع) سفارش فرموده تا هنگام کوتاه کردن موی سر این دعا را بخوانیم:
«بسم الله و بالله و علی ملة رسول الله ص و سنته حنیفا مسلما وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِکینَ اللهم أعطنی بکل شعرة نورا ساطعا یوم القیامة».
آغاز میکنم به نام خدا و با کمک از خدا و بر دین رسول خدا(ص) و روش او در حالی که مسلمانی حنیف بوده و از مشرکان نیستم. خداوندا! عوض هر مویی که کوتاه میکنم نور درخشندهای در روز رستاخیز به من هدیه کن.
و نیز فرمود که بعد از پایانیافتن تراشیدن مو این دعا را بخوانیم:
«اللهمّ زیّنّی بالتّقی و جنّبنی الرّدی و جنّب شعری و بشری المعاصی و جمیع ما تکره منی فإنی لا أَمْلِک لِنَفْسِی نَفْعاً وَ لا ضَرًّا».[1]
خداوندا! مرا با پرهیزکاری زینت ده و از پلیدیها دور کن و مو و پوستم را از گناهان و هر آنچه نمیپسندی دور کن زیرا من نمیتوانم (بدون همراهی تو) سود و ضرری را برای خودم رقم بزنم.
و نیز توصیه فرمودند که هنگام تراشیدن مو رو به قبله نموده و از پیشانی آغاز کرده و به سمت دو استخوانی که نزدیک گوش است، ادامه دهیم.
- امام کاظم(ع) نیز دعای دیگری را در این زمینه توصیه فرمودند:
«بِسْمِ اللَّهِ وَ عَلَی مِلَّةِ إِبْرَاهِیمَ وَ سَنَةِ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ حَنِیفاً مُسْلِماً وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِکینَ اللَّهُمَّ أَعْطِنِی بِکلِّ شَعْرَةٍ وَ ظَفرَةٍ فِی الدُّنْیا نُوراً یوْمَ الْقِیامَةِ اللَّهُمَّ أَبْدِلْنِی مَکانَهُ شَعْراً لَا یعْصِیک تَجْعَلُهُ زِینَةً لِی وَ وَقَاراً فِی الدُّنْیا وَ نُوراً سَاطِعاً یوْمَ الْقِیامَةِ».
آغاز میکنم به نام خدا و بر دین ابراهیم و بر روش پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) در حالی که مسلمانی حنیف بوده و از مشرکان نیستم. خداوندا! عوض هر مو و ناخنی که در دنیا میتراشم نوری را در روز رستاخیز به من هدیه کن. خدایا! عوض این موی تراشیدهشده موی دیگری را برویان که شاهد گناه من نباشد. خدایا! موی مرا مایه زیبایی و وقارم در دنیا و نوری درخشنده در روز رستاخیز قرار ده.
حضرتشان سپس توصیه فرمود تا موی تراشیده شده را گردآوری و دفن نماییم و این دعا را در ادامه بخوانیم:
«اللَّهُمَّ إِلَی الْجَنَّةِ وَ لَا تَجْعَلْهُ إِلَی النَّارِ وَ قَدِّسْ عَلَیهِ وَ لَا تَسْخَطْ عَلَیهِ وَ طَهِّرْهُ حَتَّی تَجْعَلَهُ کفَّارَةً وَ ذُنُوباً تَنَاثَرَتْ عَنِّی بِعَدَدِهِ وَ مَا تُبَدِّلُهُ مَکانَهُ فَاجْعَلْهُ طَیباً وَ زِینَةً وَ وَقَاراً وَ نُوراً فِی الْقِیامَةِ مُنِیراً یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ اللَّهُمَّ زَینِّی بِالتَّقْوَی وَ جَنِّبْنِی وَ جَنِّبْ شَعْرِی وَ بَشَرِی الْمَعَاصِی وَ جَنِّبْنِی الرَّدَی فَلَا یمْلِک ذَلِک أَحَدٌ سِوَاک».[2]
خدایا موهایم را به سوی بهشت و نه دوزخ بفرست و آنرا ارزشمند کن و از آن خشمگین مباش و پاکیزهاش کن و آنرا کفارهام قرار بده تا اندازهای که به تعداد هر مویی که تراشیدم، گناهی از گناهانم کم شود و آن موهایی که به جایش میرویانی را عطر و زیبایی و وقار و نور درخشندهای در روز رستاخیز قرار ده ای دلسوزترین دلسوزان! خدایا! مرا با پرهیزکاری زینت بخش و خودم، موهایم و پوست تنم را از گناهان دور کرده و از پلیدیها نگهدار که جز تو دیگری چنین قدرتی را ندارد.
[1]. علی بن موسی (امام هشتم)، الفقه المنسوب للإمام الرضا (ع)، ص 394، مشهد، مؤسسة آل البیت(ع)، چاپ اول، 1406 ق.
[2].عده ای از علماء، الأصول الستة عشر، ص 56، قم، دار الشبستری للمطبوعات، چاپ اول، 1363 ش.