کسی که سگ نگهداری میکند بدون رعایت نجس بودن آن. آیا زمانی که در مکانی او را ملاقات میکنم و با او دست میدهم(در حالی که دستش خشک است) یا او به لوازم من دست میزند نجاست منتقل میشود و من باید دست یا لباسها یا وسایلم را آب بکشم؟
دربارهی نجس بودن سگ و خوک روایاتی که از امامان(ع) به دست ما رسیده، دو گونه است: روایاتی که در آنها واژهی نجس به صراحت آمده است، و روایاتی که در آنها کلمهی نجس به صراحت بیان نشده، بلکه از باب ملازمه، نجاست سگ و خوک فهمیده میشود. در اینگونه روایات به تناسب پرسشهایی که از امام(ع) دربارهی آب نیمخوردهی سگ و یا برخورد خوک به لباس انسان شده، و جوابهایی که ائمه(ع) دادهاند، نجاست سگ و خوک استفاده میشود؛ یعنی از امام(ع) سؤال شد: آیا با لباسی که سگ به آن برخورد کرده میشود نماز خواند، امام(ع) فرمود: نه باید چنین لباسی با آب تطهیر شود. از این جواب میفهمیم که سگ نجس است.
از باب نمونه به دو روایت اشاره میکنیم:
- از امام صادق(ع) دربارهی سگ سؤال شد. آنحضرت فرمود: نجس است. آب نیمخورده سگ را دور بریزید و با آن وضو نگیرید، ظرف آب را ابتدا با خاک و سپس با آب بشویید.[1]، [2]
- از آنحضرت(ع) دربارهی سگی سؤال شد که بدنش به بعضی از قسمتهای بدن انسان برحورد کرده است، آن حضرت فرمود: باید محل تماس شسته شود.[3]
اما در مورد سرایت نجاست از اشیای نجس به اشیای پاک باید گفت: شرط سرایت، وجود رطوبت در یکی از دو طرف است، اما در صورتی که دو طرف خشک باشند و یا رطوبت بسیار ناچیز باشد که از یکی به دیگری منتقل نشود، نجاست سرایت نخواهد کرد.
امام خمینی در این مسئله فرمود:
"اگر چیز پاکى به چیز نجس برسد و انسان شک کند که هر دو یا یکى از آنها تر بوده یا نه، آن چیز پاک نجس نمیشود".[4]
بنابر این، در صورتی لوازم و یا بدن انسان نجس میشود که، اولا: بداند دست و بدن و لوازم او در حال رطوبت با بدن سگ تماس داشته و نجاست از سگ سرایت کرده است. و ثانیا: دست و بدن و لوازم او با رطوبت با دست و بدن و لوازم شما تماس پیدا کند.
[1]. شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعة، ج 3، ص 415، ح 4026، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1409ق. «أَنَّهُ سَأَلَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (ع) عَنِ الْکَلْبِ فَقَالَ رِجْسٌ نِجْسٌ لَا یُتَوَضَّأْ بِفَضْلِهِ وَ اصْبُبْ ذَلِکَ الْمَاءَ وَ اغْسِلْهُ بِالتُّرَابِ أَوَّلَ مَرَّةٍ ثُمَّ بِالْمَاءِ».
[2]. اقتباس از نمایه: «نجاست سگ و خوک از نگاه روایات»، 725.
[3]. وسائل الشیعة، ج 3، ص 415، ح 4028. «وَ عَنْهُ عَنْ حَمَّادٍ عَنْ حَرِیزٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنِ الْکَلْبِ یُصِیبُ شَیْئاً مِنْ جَسَدِ الرَّجُلِ قَالَ یَغْسِلُ الْمَکَانَ الَّذِی أَصَابَهُ».
[4]. امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده، بنیهاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج 1، ص 89، مسئله 126، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ هشتم، 1424ق.