خلاصه پرسش
آیا بعد از برپایی قیامت و نابودی نسل حاضر و دوباره زنده‌شدن و تعیین تکلیف آنها، دوباره گروه دیگری غیر از انسانها به وجود خواهد آمد؟!
پرسش
آیا بعد از برپایی قیامت و نابودی نسل حاضر و دوباره زنده‌شدن و تعیین تکلیف آنها، دوباره گروه دیگری غیر از انسانها به وجود خواهد آمد؟!
پاسخ اجمالی
در روایتی چنین آمده است:
جابر بن یزید می‌گوید: از امام باقر(ع) پرسیدم معناى این‌که خداى عزّ و جلّ می‌فرماید: «أَ فَعَیینا بِالْخَلْقِ الْأَوَّلِ بَلْ هُمْ فی لَبْسٍ مِنْ خَلْقٍ جَدیدٍ»؛[1] «مگر از آفرینش نخستین [خود] به تنگ آمدیم؟ [نه!] بلکه آنها از خلق جدید در شبهه‌اند» چیست؟
فرمود: «اى جابر! تأویل این آیه چنین است که خداى عزّ و جلّ وقتی این آفریدگان و این جهان را فانى نمود و بهشتیان را در بهشت و دوزخیان را در دوزخ جاى داد، جهانى از نو می‌آفریند که غیر از این جهان باشد و جهانى که از نو به‌وجود می‌آورد نیازى به نر و ماده نخواهد داشت آنان خداى را بپرستند و او را به یگانگی می‌شناسند و زمینى براى آنان بیافریند که بار سنگینى آنان را بکشد و غیر از این زمین باشد و آسمانى براى آنان بیافریند که بر آنان سایه بیفکند و غیر از این آسمان باشد. شاید تو عقیده داری که فقط همین یک جهان را آفریده است؟ معتقدى که خداى عزّ و جلّ بجز شما بشری را نیافریده است؟ بلکه به خدا قسم همانا خداى تبارک و تعالى هزار هزار جهان و هزار هزار آدم آفریده است که تو در آخر آن جهان‌ها و آن آدمیان هستی».[2]
بنابراین، نه دلیلی وجود دارد که بگوید آدمیان، اولین مخلوق صاحب شعور در جهان مادی هست و نه آن‌که بعد از برپایی قیامت و تعیین وضعیت نسل حاضر بشر، دیگر هیچ مخلوقی به وجود نیاید که مانند آدمیان در جهانی مادی زندگی کنند.
جابر بن یزید می‌گوید: از امام باقر(ع) پرسیدم معناى این‌که خداى عزّ و جلّ می‌فرماید: «أَ فَعَیینا بِالْخَلْقِ الْأَوَّلِ بَلْ هُمْ فی لَبْسٍ مِنْ خَلْقٍ جَدیدٍ»؛[1] «مگر از آفرینش نخستین [خود] به تنگ آمدیم؟ [نه!] بلکه آنها از خلق جدید در شبهه‌اند» چیست؟
فرمود: «اى جابر! تأویل این آیه چنین است که خداى عزّ و جلّ وقتی این آفریدگان و این جهان را فانى نمود و بهشتیان را در بهشت و دوزخیان را در دوزخ جاى داد، جهانى از نو می‌آفریند که غیر از این جهان باشد و جهانى که از نو به‌وجود می‌آورد نیازى به نر و ماده نخواهد داشت آنان خداى را بپرستند و او را به یگانگی می‌شناسند و زمینى براى آنان بیافریند که بار سنگینى آنان را بکشد و غیر از این زمین باشد و آسمانى براى آنان بیافریند که بر آنان سایه بیفکند و غیر از این آسمان باشد. شاید تو عقیده داری که فقط همین یک جهان را آفریده است؟ معتقدى که خداى عزّ و جلّ بجز شما بشری را نیافریده است؟ بلکه به خدا قسم همانا خداى تبارک و تعالى هزار هزار جهان و هزار هزار آدم آفریده است که تو در آخر آن جهان‌ها و آن آدمیان هستی».[2]
بنابراین، نه دلیلی وجود دارد که بگوید آدمیان، اولین مخلوق صاحب شعور در جهان مادی هست و نه آن‌که بعد از برپایی قیامت و تعیین وضعیت نسل حاضر بشر، دیگر هیچ مخلوقی به وجود نیاید که مانند آدمیان در جهانی مادی زندگی کنند.