کد سایت
fa56204
کد بایگانی
69087
نمایه
معنای ظهور و ریشه آن
طبقه بندی موضوعی
لغت شناسی
خلاصه پرسش
واژه «ظهور» در قرآن و نیز در عبارات عربی به چه معناست؟
پرسش
سلام، آیا ظهور به معنای ظاهر شدن است، یا به معنای پشتها، ریشه هر کدام چیست؟
پاسخ اجمالی
«ظُهوُر» از ماده «ظهر» و بر وزن «فُعوُل» است که این وزن هم در اوزان مصادر ثلاثی مجرد استعمال شده؛ مانند خروج، جلوس و...، و هم در اوزان جمع مکسّر؛ مانند شُموُس که جمع شَمس و فُلوُس که جمع فَلس است.
حال اگر «ظُهوُر» مصدر باشد به معنای آشکار شدن، نمایان شدن و... میباشد؛ مانند ظَهَرَ- ظُهُوراً: آشکار شد، نمایان شد، جمع آن «ظُهوُرات» است.[1]
چنانچه پروردگار متعال میفرماید: «وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا ما ظَهَرَ مِنْها»[2] که ظَهَرَ در این آیه به معنای آشکار و نمایان کردن میباشد.
و اما اگر «ظُهوُر» را به معنای پشت و آنچه خلاف بطن است بدانیم، در این صورت جمع مکسّر خواهد بود که مفردش «ظَهر» خواهد بود که این مصدر علاوه بر «ظُهوُر» به «أَظْهُر» نیز جمع بسته میشود؛ مانند فُلوس و اَفلُس که جمع فَلس هستند.[3]
آنچه در قرآن از این واژه مورد استفاده قرار گرفته است، به همان معنای دوم و یا «پشتها» خواهد بود، مانند این آیه: «لَوْ یَعْلَمُ الَّذینَ کَفَرُوا حینَ لا یَکُفُّونَ عَنْ وُجُوهِهِمُ النَّارَ وَ لا عَنْ ظُهُورِهِمْ وَ لا هُمْ یُنْصَرُونَ».[4]
گفتنی است که کلمه «ظَهر» علاوه بر ظُهوُر و أَظْهُر به «ظُهْران» نیز جمع بسته میشود[5] که در این صورت استعارهای برای حیوانات بارکش خواهد بود.[6]
حال اگر «ظُهوُر» مصدر باشد به معنای آشکار شدن، نمایان شدن و... میباشد؛ مانند ظَهَرَ- ظُهُوراً: آشکار شد، نمایان شد، جمع آن «ظُهوُرات» است.[1]
چنانچه پروردگار متعال میفرماید: «وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا ما ظَهَرَ مِنْها»[2] که ظَهَرَ در این آیه به معنای آشکار و نمایان کردن میباشد.
و اما اگر «ظُهوُر» را به معنای پشت و آنچه خلاف بطن است بدانیم، در این صورت جمع مکسّر خواهد بود که مفردش «ظَهر» خواهد بود که این مصدر علاوه بر «ظُهوُر» به «أَظْهُر» نیز جمع بسته میشود؛ مانند فُلوس و اَفلُس که جمع فَلس هستند.[3]
آنچه در قرآن از این واژه مورد استفاده قرار گرفته است، به همان معنای دوم و یا «پشتها» خواهد بود، مانند این آیه: «لَوْ یَعْلَمُ الَّذینَ کَفَرُوا حینَ لا یَکُفُّونَ عَنْ وُجُوهِهِمُ النَّارَ وَ لا عَنْ ظُهُورِهِمْ وَ لا هُمْ یُنْصَرُونَ».[4]
گفتنی است که کلمه «ظَهر» علاوه بر ظُهوُر و أَظْهُر به «ظُهْران» نیز جمع بسته میشود[5] که در این صورت استعارهای برای حیوانات بارکش خواهد بود.[6]
[1]. مهیار، رضا، فرهنگ ابجدى عربى- فارسى، ص 590 - 591، بینا، بیجا، بیتا.
[2]. «به زنان با ایمان بگو زینت خود را- جز آن مقدار که نمایان است- آشکار ننمایند.»، نور، 31.
[3]. فرهنگ أبجدی عربی-فارسی، متن، ص 590.
[4]. «ولى اگر کافران میدانستند زمانى که (فرا میرسد) نمیتوانند شعلههاى آتش را از صورت و از پشتهاى خود دور کنند، و هیچکس آنان را یارى نمیکند.»، انبیاء، 39.
[5]. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج 4، ص 520، بیروت، دار صادر، چاپ سوم، 1414ق.
[6]. طریحى، فخر الدین، مجمع البحرین، محقق، حسینی، سید احمد، ج 3، ص 389، تهران، کتابفروشى مرتضوى، چاپ سوم، 1375ش؛ فرهنگ ابجدى عربى- فارسى، ص 590.