ข้อสรุปที่นักวิจัยอาชูรอรุ่นหลังได้รับจากการค้นคว้าก็คือ มีเศาะฮาบะฮ์นบี 5 ท่านอยู่ในกลุ่มสหายของอิมามฮุเซน(อ.) ในเหตุการณ์อาชูรอ โดยมีรายชื่อดังต่อไปนี้ อนัส บิร ฮัรซ์, ฮานี บิน อุรวะฮ์, มุสลิม บิน เอาสะญะฮ์, ฮะบีบ บิน มะซอฮิร, อับดุลลอฮ์ บิน ยักฏิร
การต่อสู้ของอิมามฮุเซน(อ.)ปะทุขึ้นในปีฮ.ศ.ที่ 61 การที่จะมีเศาะฮาบะฮ์ของท่านนบี(ซ.ล.)ร่วมอยู่ด้วยนั้นมิไช่เรื่องเกินจริงแต่อย่างใด เนื่องจากผู้ที่มีอายุขัยมากกว่า หรือไล่เลี่ยกับอิมามฮุเซน ย่อมเคยอยู่ร่วมสมัยกับท่านนบี(ซ.ล.)และมีอายุเฉลี่ยหกสิบปีขึ้นไปในช่วงเหตุการณ์กัรบะลา ทั้งนี้ แม้สมมุติว่าไม่มีเศาะฮาบะฮ์ร่วมอยู่ในกัรบะลาเลยแม้แต่คนเดียว ก็มิได้ลดทอนสัจธรรมของเหตุการณ์กัรบะลาลงแต่อย่างใด เพราะเศาะฮาบะฮ์ส่วนหนึ่งเสียชีวิตไปแล้วเนื่องจากระยะห่างระหว่างเหตุการณ์กัรบะลาและยุคนบี(ซ.ล.) ส่วนที่มีชีวิตอยู่ก็ชราภาพจนไม่สามารถจะเดินทางมาร่วมต่อสู้ได้ อย่างไรก็ดี กล่าวกันว่ามีเศาะฮาบะฮ์ท่านนบี(ซ.ล.)ร่วมอยู่ในเหล่าวีรชนกัรบะลาด้วย โดยมีรายชื่อดังนี้
อนัส บิร ฮัรซ์ กาฮิลี: สะมาวีกล่าวไว้ในหนังสือ “อับศอรุ้ลอัยน์ ฟี อันศอริลฮุเซน” ว่าเขาคือหนึ่งในเหล่าวีรชนกัรบะลา[1]
เชคฏูซีถือว่าเขาเป็นเศาะฮาบะฮ์นบี(ซ.ล.)[2] ที่ได้พลีชีพเคียงข้างท่านอิมามฮุเซน(อ.)[3] เขาเป็นเศาะฮาบะฮ์ที่มีชื่อเสียงถึงขั้นที่อัลลามะฮ์ มุฮ์ซิน อามิลี เล่าไว้ในหนังสืออะอ์ยานุชชีอะฮ์[4]ว่า กุมัยต์ นักกวีนามอุโฆษแห่งอะฮ์ลุลบัยต์ได้กล่าวถึงอนัสในบทกวีที่ว่า
سوى عصبة فیهم حبیب معفر قضى نحبه و الکاهلی مرمل
ฮะบีบ บิน มุเซาะฮ์ฮัร[5]: เศาะฮาบะฮ์คนหนึ่งของท่านนบี(ซ.ล.) และเป็นสาวกที่มีชื่อเสียงของท่านอิมามอลี(อ.) ซึ่งได้เข้าร่วมทั้งสามสมรภูมิ ญะมัล, ศิฟฟีน, นะฮ์เราะวาน[6] ทั้งนี้เชคฏูซีมิได้ถือว่าเขาเป็นเศาะฮาบะฮ์นบี(ซ.ล.) แต่ถือว่าเป็นสาวกของท่านอิมามอลี(อ.) ท่านอิมามฮะซัน(อ.) และอิมามฮุเซน(อ.)[7] ทว่าผู้รู้บางท่าน อาทิเช่น ผู้ประพันธ์หนังสืออับศอรุลอัยน์ฯ ถือว่าเขาเป็นเศาะฮาบะฮ์ท่านนบี(ซ.ล.)ที่เป็นชะฮีด ณ กัรบะลา[8]
มุสลิม บิน เอาสะญะฮ์: หนังสืออับศอรุลอัยน์ระบุว่าเขาเป็นเศาะฮาบะฮ์ของท่านนบี(ซ.ล.)และสาวกคนหนึ่งของอิมามอลี(อ.)[9] อัลลามะฮ์ มุฮ์ซิน อามิลีได้กล่าวถึงเขาไว้ในหมวดสาวกอิมามฮะซัน(อ.) ในหนังสืออะอ์ยานุชชีอะฮ์ โดยถือว่าเป็นเศาะฮาบะฮ์คนหนึ่ง[10]
ฮานี บิน อุรวะฮ์: เป็นอีกคนหนึ่งที่ได้รับการขนานนามว่าเป็นเศาะฮาบะฮ์ของท่านนบี(ซ.ล.) เขาเป็นแกนนำของเผ่ามุรอดี และเคยร่วมต่อสู้เคียงบ่าเคียงใหล่ท่านอิมามอลี(อ.)ในสามสงครามที่กล่าวไปแล้ว[11]
อับดุลลอฮ์ บิน บักฏิร (หรือยักฏิร) อุมัยรี: เขาเป็นบุตรแม่นมของท่านอิมามฮุเซน(อ.)[12] บิดาของเขามีนามว่าบักฏิร (หรือยักฏิร) เคยเป็นคนรับใช้ของท่านนบี(ซ.ล.) เขาอาสานำสาส์นของท่านอิมามฮุเซน(อ.)ไปส่งให้มุสลิม อิบนิ อะกีล แต่ถูกจับกุมและประหารชีวิตโดยอิบนิ ซิยาด.[13]
[1] สะมาวี, มุฮัมมัด บิน ฏอฮิร, อับศอรุลอัยน์ ฟี อันศอริลฮุเซน, ค้นคว้าเพิ่มเติมโดย มุฮัมมัด ญะฟัร เฏาะบะซี, หน้า192 ,ศูนย์วิจัยตะห์กีก้อต อิสลามี, กุม,1384
[2] ฏูซี, มุฮัมมัด บิน ฮะซัน, อัรริญ้าล, หน้า 21, สำนักพิมพ์ฮัยดะรียะฮ์,นะญัฟ, ฮ.ศ.1381
[3] เพิ่งอ้าง,หน้า 99
[4] อามิลี, มุฮ์ซิน อะมีน, อะอ์ยานุชชีอะฮ์,เล่ม 3,หน้า 500,ดารุตตะอารุฟ,เบรุต, ฮ.ศ.1406
[5] ผู้ประพันธ์หนังสือ อะอ์ยานุชชีอะฮ์ เชื่อว่าควรจะเขียนชื่อบิดาของฮะบีบ บิน มะซอฮิร ว่า มุเซาะฮ์ฮัร จะถูกต้องกว่า ดู: อะอ์ยานุชชีอะฮ์,เล่ม 4,หน้า 552
[6] มุฮัดดิซี, ญะว้าด, พจนานุกรมอาชูรอ, หน้า 151,สำนักพิมพ์มะอ์รู้ฟ,กุม,1381
[7] อะอ์ยานุชชีอะฮ์,เล่ม 4,หน้า 553
[8] อับศอรุลอัยน์,หน้า 193
[9] เพิ่งอ้าง
[10] อะอ์ยานุชชีอะฮ์,เล่ม 1,หน้า 612
[11] มัรฮูมสะมาวีนับว่าเขาคือเศาะฮาบะฮ์นบี(ซ.ล.) ซึ่งหากพิจารณาในแง่ที่ว่าฮานีเป็นแกนนำของเผ่า และมีอายุมากกว่าท่านอิมามฮุเซน(อ) จึงเป็นไปได้ว่าเขาอาจจะเป็นเศาะฮาบะฮ์นบีด้วยเช่นกัน ดู: อับศอรุลอัยน์,หน้า 192
[12] ริญ้าลฏูซี,หน้า 103
[13] พจนานุกรมอาชูรอ, หน้า 322 แม้ว่าตำราริญ้าลจะไม่มีชื่อของเขาในฐานะเศาะฮาบะฮ์นบี(ซ.ล.) ทว่าเมื่อคำนึงว่าเขาเป็นพี่น้องร่วมน้ำนมของท่านอิมามฮุเซน(อ.) และมีบิดาเป็นผู้รับใช้ท่านนบี(ซ.ล.) จึงเป็นไปได้ว่าเขาอาจเป็นเศาะฮาบะฮ์นบี เพราะเหตุนี้หนังสืออับศอรุลอัยน์จึงถือว่าเขาเป็นเศาะฮาบะฮ์คนหนึ่ง