Please Wait
6202
Qeyd olunan sualda iki ehtimal var:
Birinci budur ki, on iki mərcədən on biri həzrəti Məhdinin düşmənlərinin əli ilə öldürüləcək. İkinci budur ki, həzrət özü onları öldürəcək, zühurla əlaqəli rəvayətlərə müraciət etməklə hər iki ehtimalın doğru olmaması sübut olunur. Baxmayaraq ki, birinci ehtimalla əlaqədar təqribən oxşar rəvayətlər varımızdır ki, bir dəstə şiələrin və böyüklərin (mərcə təqlidlər yox) həzrətin düşmənləri tərəfindən öldürülməsi bəyan edir.
Amma ikinci ehtimal, nə inki rəvayətlərdə yoxdur bəlkə rəvayətlər onun əksini isbat edir; çünki mərcəi təqlidlər İmamların özləri tərəfindən canişin kimi təyin olunublar və heç vaxt məsum bir kəsi ki, canişin adı ilə xalqa tanıtdırıb və itaətini xalqa lazım bilib, öldürməz. bunu da əlavə etmək lazımdır ki, həzrəti Məhdinin yolu və qiyamının fəlsəfəsi qan töküb öldürmək deyil, bəlkə o Allahın rəhmətinin təcəllası və dünyanı islah edəndir.
Qeyd olunan sualda iki ehtimal vardır, birinci budur ki, on iki mərcə təqliddən on biri həzrəti Məhdinin (əc) düşmənlərinin əliylə öldürüləcək. İkinci budur ki, həzrət özü onları öldürəcək. Ehtimalı cavabda demək lazımdır: Bu cür məsələlərdə ancaq rəvayətlərdir ki, cavab mənbəyi ola bilərlər. Və əqli təhlilin yeri deyil. Zühurla əlaqəli mənbələrə və rəvayətlərə müraciət etməklə heç bir rəvayətdə iddia olunan məsələni qeyd olunan xüsusiyyatlarla tapmadıq. Buna əsasən heç cür rəvayət dəlili və sənədi yoxdur. Əlbəttə oxşar rəvayətlər var ki, şiənin böyüklərindən bir dəstəsinin və həzrətin səhabələrinin öldürülməsini bəyan edir və bu cür rəvayətlər bizim hədislərin arasında gözə dəyir. Məsələn İslam Peyğəmbəri (s)- dən nəql olubdur ki: Zühurundan qabaq yetmiş nəfər saleh insan ki, onların başında bir alim və təqvalı kişi var. Öldürülüb və yandıracaqlar onların külü havaya səpələnəcək bu hadisə Cəlula ilə Xaniqin arasında olacaq və bu hadisədən sonradır ki, Kufədə qırx min nəfər yaxşı insan öldürüləcəkdir.[1] Habelə Şeyx Mufid rəvayətlərə əsasən buyurub: O cümlədən zühurun əlamətlərindən bir nəfs zəkiyyənin yetmiş nəfər saleh insanla birgə Kufənin arxasında öldürülməsidir.[2] Amma bu rəvayətlərin heç birində işarə olunmayıb ki, bu öldürülən adamlar mərcə təqlidlərdir. Amma ikinci ehtimal: Bu ki on iki mərcədən on birini həzrət özü öldürəcək bu da birinci ehtimal kimi rəvayətlərimizdə öz əksini tapmır nə inki, ona nəqli dəlilimiz yoxdur bəlkə rəvayətlər həmişə möminləri məracidən itaət etməyə çağırır.
Bu hara və onların İmam Zaman (əc) əliylə öldürülməsi hara? Məsum İmamlardan göstərişlər yetişib ki, xalqın məsuma əli çatmayan məkanda ya zamanda xüsusi şəraitə sahib olan şəxslərə müraciət etsinlər ki, işləri yerdə qalmasın. Məsələn İmam Sadiqdən (ə) nəql olub: Bizim hökümlərimiz və halal haramımıza agah olan şəxslərlə razılaşın (onlardan itaət edin).[3] Rəvayətlərə əsasən məsuma əl çatmayan zaman fəqih xalqın hakimidir və bu hakimiyyət məsumdan ona yetişibdir. Həmin rəvayətdə gəlibdir: Mən onu sizin hakiminiz qərar verdim.[4] Aydındır ki, İmam müəyyən şəxsi hakimiyyətə təyin etməyib bəlkə fəqihləri ümumi şəkildə təyin edibdir. Həmin rəvayətdə gəlibdir: Hər vaxt fəqih bizim uyğun höküm edə amma ondan qəbul olunmaya həqiqətdə Allahın hökmü yüngül sayılıb və bizim hökm rəd olubdur və hər kəs bizim hökmü rəd etsə Allahın hökmün rəd etmiş kimidir ki Allaha şərik qərar vermək həddindədir.[5] Bir hakim ki, ümumi şəkildə məsum tərəfindən təyin olubdur itaəti vacibdir. Əgər bir kəs onun hökmünü qəbul etməsə məsumun hakimiyyətini qəbul etməyən kəs kimidir.[6] Əlbəttə Mərcəi təqlid üçün xüsusi şərait nəzərdə tutulub ki, bu şəraitə görədir ki, xalqın onlardan tabeçilik etməsi vacibdir əgər bir kəsdə bu şərait olmasa, mərcəiyyət məqamına yetişə bilməz.
Bu şərait aşğıdakılardan ibarətdir:
1. Ədalət, Müctəhid ədalətli olmalıdır. Yəni böyük günahlara qətiən bulaşmalı deyil və kiçik günahları təkrar etməli deyil və dərhal tövbə etməlidir.
«مخالفاً لهواه»
2. Təqva mənəvi bir qüvvəyə sahib olmalıdır ki, onu günahlardan saxlasın
«صائناً لنفسه»
3. Ələmiyyət, yəni zəmanənin bütün alimlərindən savadlı olmalıdır.
4. Siyasət, ictimaiyyətin siyasi vəziyyətinə agah olmalıdır.
5. Dünyapərəst olmasın.
6. Din və məktəb qorusun.
«حافظاً لدینه»
7. Allahın və İmamların əmirlərinə və nəhylərinə təslim olsun.
«مطیعاً لامر مولاه»[7]
İndi necə olar mərcələr ki, bu seçilmiş xüsiyyatlara sahibdirlər və həzrəti sahibəzzəman (əc) özü onları işlərin sualların cavab vermək üçün mərcə və öz nümayəndəsi kimi tanıtdırıbdır, o həzrətin vasitəsilə qətlə yetirilsinlər. Mərcələr həmişə İmam Zamanın (əc) təyidində olublar o həzrətin özü buyurubdur: gələcəkdə baş verən hadisələrdə bizim hədislərimizin ravilərinə müraciət edin; çünki onlar mənim sizə höccətlərimdirlər və məndə Allahın höccətiyəm onlara.[8]
Sonda neçə nöqtəni qeyd etmək lazımdır:
1. Həzrəti Məhdi (əc) Allahın rəhmətinin təcəllası və Quranın
«رحمة للعالمین» [9]
buyurduğu Peyğəmbərin övladıdır və həzrəti Məhdi ilə əlaqəli rəvayətlərə əsasən böyük babasının getdiyi yola əməl edəcək:
Həzrəti Əli ibni Musa Rza (ə) həzrəti Məhdiylə bağlı buyurubdur: "O həzrət insanlara qarşı onların özündən çox əlaqəlidir və atalarından və analarından çox onlara qarşı şəfqətlidir:[10]
Rəvayətlərə əsasən o kəslər ki, həzrəti Məhdinin (əc) qəzəbinə düçar olacaqlar o adamlardır ki, höcət onlara tamamlanıb və bəhanə yolu bağlanıb amma inad edib Allahın höccətin qəbul etməzlər. Bu xüsusda İmam Sadiq (ə) buyurur: bu vaxt Qaim (əc) zühur edər və Allahın bəndələr qəzəbinə və bəlasına səbəb olar; çünki Allah bəndələrindən intiqam almaz. Məgər höccətini inkar edəndən sonra".[11]
2. Hər nə qədər bəşərin təfəkkür səviyyəsi inkişaf etsə də saleh və xeyirxah insanlar çoxalsada yenə stəmgər və özün istəyən adamlar bəşərin arasında olacaq ki, təbii olaraq haqq və ədalətlə düşmən olub nəyin bahasına olur olsun inad və düşmənçilikdən əl çəkməyəcəklər. Bu cür şəxslər öz şəxsi mənafeini qorumaq üçün Məhdi məudun (əc) qarşısında qiyam edib nə qədər qüdrətləri varsa mübarizə edəcəklər bu cəmiyyəti zərərsizləşdirmək üçün döyüşmək və qan tökmədən başqa çarə yoxdur.[12] Əslində döyüşü başlayan o həzrətin müxalifləri olacaq nə inki özü. Əvvəl döyüşə başlayacaq.
3. Bəzi rəvayətlərə əsasən bu dəstə həvapərəst zahirdə işə İmama qarşı çıxarlar necə ki, İmam Sadiq (ə) buyurub: Həzrəti Qaim (əc) zühur etməz məgər bəni haşimdən on iki nəfər xuruc edib xalqı özlərinə tərəf dəvət edərlər. (Yalandan Məhdiçilik iddiası edərlər.[13] Amma diqqətli olmaq lazımdır ki, bu on iki nəfər birinci: Mərcə təqlid deyillər. İkinci: rəvayətdə gəlib ki, həzrət onları öldürər bəlkə o yer ki, həzrət öz müxalifin öldürər İmam Sadiq (ə)- dan bu cür bəyan olub: iki qan İslamda halaldı, amma biri Allahın hökmün onlarda icra etməz o vaxta qədər ki, Allah Qaimi Əhli- beyti göndərər Allahın hökmün şahidsiz anlara icra edər. biri evli zina edən kişiyə aiddir ki, daşlamaq edər və digəri zəkata mane olana aiddir ki, boynunu vurar.[14]
4. Mərcəiyyət tarixi on iki əsr boyunda sübut edibdir ki, mərcəiyyət barəsində bu cür azğınlıq tapılmayıb ki, Allaha pənah mərcəiyyətin müqəddəs məqamına hörmətsizlik olsun bu ondan xəbər verir ki, o yol ki, İmamlar (ə) qeybət dövründə seçiblər Mərcəiiyətə nisbət keçmişdə və gələcəkdə ali dərəcədə etibarlı və xatircəm bir yoldur. Məxsusən o mərcələr ki, İmamlar (ə) tərəfindən qeyd olunan çəraitə sahibdirlər. xalqda mərcələrin əməllərin və hərəkətlərin gözləyirlər və onları izliyirlər ki, onlar əsas dəyərlərə vəfadardırlar ya yox: Çünki onlar xalqın arasında və xalqla yaşayırlar. Əlbəttə bu camaatın mərcələrin təxəssüsü işlərinə dəlalət etmək mənasına deyil. Bu iş səbəb olur ki, mərcəiyyət sualda deyilən kişidən qorunur və amanda qalır. Bunu nəzərə alırıq ki, bizim etiqadımız bu deyil. Ki, günahdan və xətadan məsumlar əgər onlardan bir xəta baş verərsə birinci bu bilərəkdən deyil ikinci başa düşən kimi oxətanı düzəldərlər.
5. Dünyada bəzi dəstələr var ki, əhli beytin müxalifdirlər və çalışırlar hədəflərinə çatmaq üçün; Şiə mərcəiyyətiylə camaatın arasında ayrılıq salmaq kimi belə şübhələrə əl atırlar; çünki bunu bilirlər ki, mərcəiyyət məqamı İslam cəmiyətin rəhbərliyində o qədər uca məqamdır ki, nə qədər ki, bu məqam qorunur bu dəstə öz çirkin məqsədlərinə çata bilməyəcəklər. rəvayətlərdə bu mənaya işarə olubdur ki, mərcələr qala divarı kimi dini qoruyurlar. İmam Sadiq (ə) buyurub: "Mömin fəqihlər şəhərin divarı kimi İslamın divarlarıdırlar."[15]
[1] - Biharul- ənvar, cild 53, səh 220.
[2] - Rizvani, Əli Əsğər, Moud şenasi, səh 513.
[3] - Üsuli kafi, cild 1, səh 67
«من کان منکم قد روی حدیثنا و نظر فی حلالنا و حرامنا و عرف احکامنا فلیرضوا به حکما...»
[4] - Həmin
«فانی قد جعلته علیکم حاکماً».
[5] - Həmin
«فاذا حکم بحکمنا فلم یقبل منه فانما استخف بحکم الله و علینا رد و الراد علینا کالراد علی الله و هو علی حد الشرک بالله».
[6] - Misbah Yəzdi, Muhəmməd Təqi, suallar və cavablar, cild 4, səh 54.
[7] - Dəşti, Muhəmməd, fəlsəfe ictihad və təqlid, səh 20.
[8] - Vəsail, cild 18, səh 101, h 9.
[9] - Ənbiya 107.
[10] - Yəvmul- xilas, səh 82.
«یوم الخلاص»
[11] - Rizvani, Əli Əsgər, Moud şenasi, səh 576.
[12] - Əmini, İbrahim, dadqostəre cəhan, səh 315.
[13] - Biharul- ənvar, cild 52, səh 209.
[14] - Biharul- ənvar, cild 53, səh 325.
[15] - Kafi, cild 1, səh 38.