Ətraflı axtarış
Baxanların
12479
İnternetə qoyma tarixi: 2011/12/25
Sualın xülasəsi
İmam Hüseyn (ə)- ın Dəməşqdə üç ya dörd yaşında dünyadan gedən Rüqəyyə ya Səkinə adlı qızı olubmu?
Sual
İmam Hüseyn (ə)- ın Dəməşqdə təxminən üç ya dörd yaşında dünyadan gedən Rüqəyyə ya Səkinə adlı qızı olubmu?
Mənim bildiyimə əsasən, bu məsələ açıq şəkildə əl çatılan mənbələrin heç birində (misal olaraq Əl- irşadda) bəyan olmayıbdır. Hətta bu məsələni ilk dəfə rəvayət edən, yəni "Kamili- bəhayi" kitabının müəllifi İmadəddin Təbəri bu məsələni ibhamla və bu qızın adını qeyd etmədən gətiribdir. (Fərz edirik ki, bu ravi öz- özlüyündə düz danışandır. Çünki sənəd verən ravilərin silsiləsində, bu düz danışmaq və əminlik müşahidə olunmur). Digər tərəfdən, təbəqatul- kubra və... kimi mənbələrə əsasən belə gəlibdir ki, imam Hüseynin qızı Səkinənin kifayət qədər yaşamaq və hətta övlad sahibi olmaq şansı var idi. Bu məsələləri oxumaqla həqiqətən təəccübləndirdim. Siz düşünürsünüz ki, bu qızın olmasını və bu hadisəni təsdiqləmək üçün kifayət qədər sübutlar varmı?
Qısa cavab

Tarixçilərin çoxu kitablarında imam Hüseyn (ə)- ın Rüqəyyə, Fatimeyi- Suğra və ya digər adda azyaşlı qızının olmasına ad çəksələr də, amma kitabların bəzisində bu balaca qızın həyatı və şam xarabalığında onun qəmli əhvalatı bəyan olubdur.

Bizim tarixi və rəvayi mənbələrdə bu məsələyə sübutlar da var. Biz nümunə olaraq onların ikisinə işarə edirik:

Birinci sübut: Zeynəb (ə) Kufədə qardaşı imam Hüseyn (ə)- ın kəsilmiş başını görən zaman şerlər oxudu ki, onların birində belə deyir: "Ey qardaşım! Kiçik Fatimə ilə danış ki, qəlbi dayanmağa az qalıb."

İkinci sübut: İmam Hüseyn (ə) həyatını son anlarında Şümrlə qarşılaşan zaman, belə buyurdu: "Zeynəbim!

Səkinəm! Övladlarım, məndən sonra kim sizə rəhbərlik edəcək? Rüqəyyəm! Ummu Gülsümün! Siz Allahımın əmanətlərisiz. Bu gün vədə yaxınlaşıbdır.

Şeyx Mufid yazır: Səkinə imam Hüseyn (ə)- ın qızlarından biridir. Anasının adı Rubabdır.

Şeyx Təbərisi deyir: Səkinə Hüseyn (ə)- ın qızı, aşura günü on yaşında olubdur.

Buna əsasən, çoxlu kitab Səkinə (İmam Hüseyn (ə)- ın qızı) barəsində yazılıblar.

Bu rəvayətlərdən belə istifadə olur ki, imam Hüseyn (ə)- ın digər qızı Səkinədir ki, o vaxt (Kərbəla hadisəsindən qabaq) evlilik yaşına çatmışdı.

Qeyd olunanların hamısından belə bir nəticə alırıq ki, İmam Hüseyn (ə)- ın qızlarından biri (Rüqəyyə ya Fatimə) Şamda xarabalıqda atası imam Hüseyn (ə)- ın mübarək başının kənarında şəhid olub. Bu qız, atasının şəhid olmasından sonra neçə il yaşayan Səkinədən başqa bir qızıdır.

Ətreaflı cavab

Tarixçilərin və Kərbəla hadisələrini yazıların çoxu, imam Hüseyn (ə)- ən övladları barəsində yazan vaxt. Fatimə və Səkinə adlı iki qıza işarə edirlər.[1] Bəziləri onlara Zeynəb adını da artırıblar.[2] Digərləri də kitablarında İmam Hüseyn (ə)- ın balaca qızının həyatını və Şam xarabalığındakı onun qəmli əhvalatını bəyan ediblər.[3]

Bizim tarixi və rəvayi mənbələrdə bu məsələyə sübutlar da var. Biz nümunə olaraq onların birinə işarə edirik: Zeynəb Kufədə qardaşı imam Hüseyn (ə)- ın kəsilmiş başını görən zaman, bir neçə şer oxudu ki, onların birində deyir: "Ey qardaşım! Kiçik Fatimə ilə danış ki, qəlbi dayanmağa az qalıb."[4] Bu şer atasının ayrılığına dözə bilməyən belə azyaşlı bir qızın olmasını göstərir.

Daha çox məlumat üçün, Rüqəyyə imam Hüseynin qızı, göstəricisinə, Nömrə 7235 (sayt 7318)- ə baxın.

Tarixi və Kərbəla hadisələrini yazan kitabları araşdırıb və diqqət etdikdə, şiə və sünni tarixçilərin imam Hüseyn (ə)- ın Səkinə adlı qızının olmasını qeyd etdiklərini görürük. Şeyx Mufid yazır: Səkinə imam Hüseyn (ə)- ın qızlarından biridir və onun anasının adı kitabdır.[5] Şeyx Təbərisi də bu məsələni qeyd etməklə, deyir: İmam Hüseyn (ə) onu Abdullah ibn Həsənə (qardaşı oğlu) əqd etdi ki, o (Abdullah) aşura günü şəhid oldu.[6] Məqtətul- Hüseyn kitabında gəlibdir: O əmisi oğlu (Abdullah ibn Həsən) ilə evləndi ki, aşura günü onlar arasında bağlılıq yaranmamışdır qabaq şəhid oldu və onların evliliyindən heç bir uşaq dünyaya gəlmədi.[7] Həmçinin Təbərisi yazır: Səkinə binti Hüseyn (ə) aşura günü on yaşlı olubdur.[8]

Zəhəbi də "Tarixul- islam" kitabında, Səkinəni İmam Hüseyn (ə)- ın qızı yazır və Səkinə (Hüseyn (ə)- ın qızı) adını gətirən kitabların siyahısını qeyd edir[9] ki, təxminən iyirmi kitabdır. Buna əsasən, çoxlu kitab Səkinənin (İmam Hüseyn (ə)- ın qızı) adını qeyd ediblər ki, onların bəzisinin adı mətndə gələnlərdə

N əlavə, səhifənin əlavələrində gətirmişik.[10]

Amma onun yaşı barəsində aydın söz yoxdur. Tarixçilərin sözlərinin hamısından belə istifadə olur ki, o həzrət Kərbəla hadisəsində evlənmişdi yaxud ən azı evlilik yaşında olubdur.

Rəvayətlərdən belə istifadə olunur ki, imam Hüseyn (ə)- ın digər qızı Səkinədir ki, o vaxt (Kərbəla hadisəsindən qabaq) evlilik yaşına çatmışdır.[11]

Qeyd olunan məsələlərin hamısından belə nəticə alınır ki, imam Hüseyn (ə)- ın qızlarından biri (Rüqəyyə ya Fatimə) Şamda xarabalıqda atası imam Hüseyn (ə)- ın mübarək başının kənarında şəhid oldu. Bu qız, atası şəhid olandan sonra neçə il yaşayan Səkinədən başqa bir qızdır.



[1] - Mufid, Məhəmməd ibn Noman, əl- irşad, silsilətu muəllifatu Şeyx Mufid, cild 2, səh 135, Darul- Mufid, Beyrut, 1414 h. İbn Şərh Aşub, Mənaqibi ali Əbi Talib, cild 4, səh 77, Əllamə nəşriyyatı müəssisəsi, Qum elmiyyə çapı. Təbərisi, Əlamul- vəri, cild 1, səh 478, Ali- beyt müəssisəsi, çap birinci, 1417 h. Əz- zübeyri, Müsəb, Qureyşin nəsəbi, səh 59, Darul- maarif, Qahirə, çap üçüncü. Biləzari, Ənsabul- əşraf, cild 3, səh 1288, Darul- fikir, Beyrut, çap birinci, 1417 h. Sebt ibn Covzi, Təzkirətul- xəvas, səh 149, Əhlul beyt müəssisəsi, Beyrut, çap birinci, 1401 h.

[2] - Əl- ərbəli, Kəşful- qummə fi mərifətil- əimmə, cild 2, səh 38, Rəsulinin araşdırması, Təbriz, Suqu Məscidul- came.

[3] - Qummi, Şeyx Abbas, Nəfəsul- həmum, səh 415 və 416, Məktəbətul- heydəriyyə nəşriyyatı, çap birinci, 1379 ş. Əl- iqad, şah Əbdül- əzimi, səh 179, Rəzəvi araşdırması, Mənsurati Firuzabadi, çap birinci, 1411 h. Hairi, Məalis- sibteyn, cild 2, səh 170, Muəssisətun- noman, Beyrut, 1412 h. Qummi, Şeyx Abbas, Muntəhəl- amal, cild 1, səh 807, hicrət nəşriyyatı müəssisəsi, çap dördüncü, 1411 h. Təbəri, İmadəddin, Kamili- bəhayi, cild 2, səh 179, Məktəbətul- Mustəfəvi.

[4] - Məclisi, Məhəmməd Baqir, Biharul- ənvar, səh 45, səh 115,

«…یا اخی فاطم الصغیرة کلمّا فقد کاد قلبها ان یذوبا»

Əl- Qunduzi, Yənabiul- məvəddət, cild 2, səh 421, Əş- şərifur- Rəzi nəşriyyatı, çap birinci, 1371 ş.

[5] - Mufid, Məhəmməd ibn Noman, Əl- irşad, cild 2, səh 37, İslami elmiyyə nəşriyyatı.

[6] - Təbərisi, Əlamul- vəri, cild 1, səh 418, Alul- beyt nəşriyyatı, Mufid, Məhəmməd ibn Noman, Əl- irşad, səh 25, İrbili, Kəşful- qummə, səh 157.

[7] - Musəvi, Əbdür- Rəzzaq, Muqtətul- Hüseyn (ə), səh 397, Bəsirəti sənədləri.

[8] - Həmin.

[9] - Əz- zəhəbi, Tarixul- islam, cild 7, səh 371, Darul- kutubul- ərəbi, Beyrut, Livan.

[10] - Əbul- Fərəcul- İsfəhani, Məqatitul- talibin, səh 91, 119, 133, 167, Əl- Bəlazəri, Ənsabul- əşraf, cild 3, səh 363, İbn Hənnam, Əs- siqat, cild 4, səh 351, Müəssisətul- kutubus- siqafə, Əl- Buxari, Əl- tarixus- səğir, cild 1, səh 273, Darul- mərifə, Livan, Beyrut, Əl- əsfəri, Tarixu xəlifəti ibn Xəyyat, səh 274, Darul- fikr, Beyrut, Məhəmməd ibn Səd, Ət- təbəqatul- Kubra, cild 8, səh 475, Beyrut, Əl- Məzni, Təhzibul- kamal, cild 6, səh 379, Muəssisətur- risalə, İbn Amir, Tarixul- Mədinə, cild 2, səh 52 və cild 29, səh 69. Müxtəlif səhifələrdə, Dəməşq, Darul- fikr, İbn Makula, İkmamul- kamal, cild 4, səh 316 və cild 7, səh 107, Darul- kutubul- islami, Əl- Qahirə, Məclisi, Məhəmməd Baqir, Biharul- ənvar, cild 45, səh 169, səh 47, Beyrut, Qummi, Şeyx Abbas, Muntəhəl- amal, cild 1, səh 547, Hüseyni mətbuatı.

[11] - Mufid, Məhəmməd ibn Noman, Əl- irşad, cild 2, səh 22, tərcümə, Rəsuli Məhəllati, İslami elmiyyə nəşriyyatı, baxın: İmam Hüseyn (ə)- ın övladları.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Peyğəmbərin besəti və meracı bir gündə (rəcəbin 27-də) baş vermişdirmi?
    8924 تاريخ بزرگان 2012/04/10
    Cavabı bəyan etmək üçün Peyğəmbərin besəti və meracı ilə əlaqədar məsələni təfsir kitablarından araşdırırıq. 1. Besətin tarixi ilə əlaqədar müsəlman alimləri arasında iki nəzəriyyə vardır: Birincisi şiələrin nəzəriyyəsidir. Onlar rəcəb ayının 27-ci gününü Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in besət günü hesab edirlər. İkinci nəzər isə ...
  • Türbət suyunu əldə etmək üçün, su, yağış suyu olmalıdırmı? Ona dua da oxunmalıdır yoxsa lazım deyil? Xahiş edirəm tam izah verin.
    8842 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/10/02
    Türbət suyunu hazırlamaq üçün, pak və gigiyena suyu kifayətdir.[1] Hərçənd, fərat suyu[2] zəmzəm suyu[3], yaxud neysan ayında[4] olan yağış suyu kimi bəzi suların daha çoxImtiyazları var. yağış suyu da çox vaxt saf və təmiz olduğuna görə, bəlkə adi sulardan daha yaxşı ...
  • Günahdan paklanmanın hansı yolları vardır?
    8738 Əməli əxlaq 2011/06/14
    İnsanın günahlarının bağışlanması yolları çox olmasına baxmayaraq biz onların bəzilərini aşağıda qeyd edirik: 1). Tövbə və Allaha tərəf qayıdış (bəzi şərtlərlə) 2). Günahların bağışlanmasına səbəb olan ən gözəl savabları əldə etmək, yəni yaxşı əməllərə qədəm qoymaq. 3). Kiçik günahların ...
  • İbn Ərəbinin İmam Zaman (ə.c) barəsində baxışı nədən ibarətdir?
    11923 تاريخ بزرگان 2011/09/04
    Mühyəddin İbn Ərəbinin əsərlərini mütaliə etdikdə onun İmam Zaman (ə.c) barəsindəki inancı üzə çıxır. O, "Fütuhati-məkkiyyə" kitabının Həzrət Məhdinin axırzamandakı silahdaş və yavərlərnə həsr etdiyi 366-cı babında belə qeyd edir: “Allahın diri, sağ bir xəlifəsi vardır, o, üzə çıxar. Onun zühuru dünya zülm və sitəmlə ...
  • Pişnamazı tanımadığımız halda camaat namazının hökmü nədir?
    9218 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/06/23
    Pişnamazın şərtlərindən biri ədalətli olmaqdır.[1] Pişnamazın bu ədaləti aşkar olunub isbat edilməlidir.[2] Ədalət batində Allahdan bir növ qorxu hissidir ki, insanın böyük günah iş görməsinin və ya kiçik günahları təkrar etməsinin qarşısını alır. Əgər bir şəxslə oturub-dursaq və ondan ...
  • Niyə dəstəmaz ayəsində “mərafiq (dirsəklər)” kəliməsi cəm halında, ancaq “kəbeyn (Ayağın üzərində yerləşən hər iki bənd,çıxıntı)” kəliməsi ikili cəm halında gəlibdir?
    5734 Təfsir 2019/05/05
    Dəstəmazın necə alənmasının keyfiyyətini bəyan edən dəstəmaz ayəsi olan Maidə sürəsinin 6-cı ayəsində Allah taala buyurur: Ey iman gətirənlər! Namaza durduğunuz zaman üzünüzü və dirsəklərə qədər qollarınızı yuyun! Başınızı və hər iki bəndə (oynağa) qədər ayaqlarınızı məsh edin!...[1] Ayədə gələn kəlimələrin mənası “Mərafiq” dirsəklər ...
  • İrfan elmində xət və nöqtə və s.... hansı mənadadır və “ənə nöqtətu təhtül-ba” (Mən ba hərfinin altındakı nöqtəyəm”- rəvayətinin mənası nədi?
    10843 Nəzəri irfan 2014/05/22
    İrafan elmində qeyb aləmindən bəzi həqiqətləri çatdırmaqdan ötrü ədədlər, hərflər və şəkillərin özünəməxsus ilahi rəmzləri vardır. Nöqtədən məqsəd, allah-Taalanın həqiqi vəhdətidir və bu həqiqi vəhdətin şəkli insan qəlbinin dərinlkilərindən qərar tutmuşdur. Ona görə də kamil insan, varlıq aləminin mərkəzi kimi tanıtdırılmışdır. Allah-taalanın yer üzündə həqiqi vəhdətindəki xəlifəsidir. Əmirəl-mömininin (əleyhissalam) ...
  • Xahiş edirik Şeyx Tusinin siyasi nəzəriyyəsini açıqlayasınız.
    6395 Nizamlar (Qurluşlar) 2011/10/04
    Hər bir dövr və əsrdə özünə məxsus suallar yaranırdı ki, elm sahiblərini vadar edir ki, onlara cavab versinlər və bunlardan biri də şeyx Tusidir ki, bu işin öhdəsindən gəlmişdir. Şeyx Tusinin ümumi olaraq siyasi nəzəriyyəsinin əslini, aşağıdakı mərhələlərdə xülasə etmək olar:
  • Lütfən qadının hicabının necəliyi barəsində hədis yazın.
    8634 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/13
    Nur surəsinin 31- ci ayəsi başqa olmaqla çox sayda hədis və ayələr qadının hicabı barəsində söhbət açmışdır.həmçinin Nur surəsinin 31- ci ayəsində buyurulur: "Mömin qadınlara de ki, gözlərini haram buyrulmuş şeylərdən çəkindirsinlər, namuslarını qorusunlar; öz- özlüyündə görünən (əl- az) istisna olmaqla, zinətlərini göstərməsinlər baş örtüklərini yaxalarına çəksinlər; zinətlərini ərlərindən başqasına ...
  • Təşəhhüd və salam halında hansı əməllər müstəbdir?
    9362 Təşəhhüd və salam 2015/04/19
    Namazın salam və təşəhhüdündə müstəhəb sayılan əməllər aşağıdakılardır: Təvərrük halında oturmaq, Yəni namaz qılan adam sol budu üstə otursun, və sağ ayağının üstünü sol ayağının üzərinə qoysun. Təşəhhüddən sonra desin: “Əlhəmdulillah” ya da desin “Bismillah və billah vəlhəmdu lillahı və xəyrul əsmai ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164891 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    164578 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119934 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    114047 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111311 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94296 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54955 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    54848 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46401 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45974 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...