Ətraflı axtarış
Baxanların
6385
İnternetə qoyma tarixi: 2012/03/11
Sualın xülasəsi
Quranda gəlibdir ki, insanın rizqi və ruzisi halallıqdan əlavə pak da olmalıdır. Halal ilə pakın arasında nə fərq var?
Sual
Quranda gəlibdir ki, insanın rizqi və ruzisi halallıqdan əlavə pak da olmalıdır. Halal ilə pakın arasında nə fərq var?
Qısa cavab

"Təyyib" kəlməsi sihahul- lüğətin[1] nəqlinə əsasən pak şeylərə deyildir. İbni Mənzurun bu mənanı qəbul etməklə etiqadı var ki, təyyib geniş mənada işlənir və müxtəlif yerlərdə münasib mənanı çatdırır. Yer pakdır deyiləndə məqsəd o yerdir ki, otların əkilməyi üçün münasibdir. Pak küləkdən məqsəd mülayim küləkdir ki, şiddətlə əsmir. Pak təam yəni halal yemək. Pak qadın yəni ismətli və həyalı. Quranda " الطَّيِّباتُ لِلطَّيِّبينَ وَ الطَّيِّبُونَ لِلطَّيِّبات" həmin mənadadır.[2]

Qamusi Quran kitabın yazan təyyib kəlməsini ürəyə yatan və insan təbiəti bəyənən məna edibdir. Rağib İsfəhani deyir: Təyyibin əsli odur ki, insanın hisləri və nəfsi ondan ləzzət apara və pak etməyə istitabə deyirlər: Çünki bir şeyi pak etmək o şeyin ürəyə yatan omasına səbəb olur.

O Qurandan bir neçə ayəni bəyan etməklə bu mənanı izah edir, o cümlədən bu ayəni: " يا أَيُّهَا النَّاسُ كُلُوا مِمَّا فِي الْأَرْضِ حَلالًا طَيِّباً وَ لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّيْطانِ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِينٌ" Ey camaat! Yer üzərində halal və pak olan şeylərdən meyl edin və şeytanın vəsvəsələrindən tabeçilik etməyi; çünki o sizin aşkar düşməninizdir.[3]

Qamus sahibi deyir: Yeməyin iki şərti var: Biri halal olması ki, onda başqalarının haqqı olmasın, ikincisi isə onun ürəyə yatan olmasıdır ki, insan ondan nifrət etməsin: Natəmizlik kimi və...

Əgər halalı bütün şəraitiylə şəri halal bilsək gərək başqa ayələrdən və rəvayətlərdən istifadə edək. Əks halda halal deyəndə bu başa düşülür ki, başqalarının haqqı onda olmasın və yaxud başqalarına maneçilik olmasın. Şeytanın vəsvəsələrindən tabeçilik zahirən halal və təyyibə təcavüz deməkdir.

Bu ayədən istifadə olur ki, hər hansı şey ki, ürəyə yatır və başqalarının haqqı deyil onu yemək olar.

Ayədə təyyibat və xəbaisdən məqsəd, həqiqi paklıq və həqiqi natəmizlikdir və onların ölçüsü təkcə camaatın nəzəri deyil; bu cəhətdən şəriətdə haram olan şey, onun həqiqi natəmizliyinə görədir. Baxmayaraq ki, ürfdə natəmiz sayılmasalar da; Zina və iffətsizlik kimi ki, mümkündür zahirdə bəziləri onu natəmiz bilməsinlər. Habelə İslami şəraitdə kəsilməyən heyvan və həşərələrin yırtıcıların ətləri ki, camaatın bir çoxunun əqidəsinə görə natəmiz deyillər; amma bunların hamısı həqiqətdə natəmizdirlər; bu cəhətdən haramdırlar. Şəriətdə haram buyurulmuşlar həqiqətdə natəmizdirlər ki, bəşər onların bəzisinin natəmizliyinə əl tapmayıb.[4]

 


[1] - Cöhəri, İslamil ibni Himad, Əssihah, cild 1, səh 173, Darul- elm, Beyrut, 1410 hicri qəməri.

[2] - İbni Mənzur, Lisanul- ərəb, cild 1, səh 563, dar Sadir, Beyrut 1414 hicri qəməri.

[3] - Bəqərə surəsi, ayə 168.

[4] - Bax: Qorşi, Seyyid Əli Əkbər, Qamusi Quran, cild 4 səh 257 sual 261, darul- kutubul- İslamiyyəh, Tehran, 1371 hicri şəmsi.

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Təsadüfi suallar

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    162858 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    154874 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    117721 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    109657 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    98727 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    91269 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    53330 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    45149 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    43694 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    42852 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...