Ətraflı axtarış
Baxanların
11532
İnternetə qoyma tarixi: 2012/02/15
Sualın xülasəsi
"Əl- həmdu lillahi rəbbil- aləmin" «الحمد لله رب العالمین» barəsində İmam Həsən Əsgərinin (ə) təfsiri nədir?
Sual
Əl- həmdu lillahi rəbbil- aləmin" «الحمد لله رب العالمین» barəsində İmam Həsən Əsgərinin (ə) təfsiri nədir?
Qısa cavab

İmam Həsən Əsgərinin (ə) təfsiri, o həzrətə nisbət verilir ki, bəzi səbəblərə görə bəziləri bu nisbəti yəqini bilmirlər. Bu təfsirdə, Fatihətul- kitab" (Həmd) və "Bəqərə" 282- ci ayəyədək, rəvayət formasında təfsir olubdur ki, Quran elmləri terminində ona "məsur" təfsir deyilir.

Hər halda, İmam Əsgəri (ə) "Əl- həmdu lillahi rəbbil- aləmin" «الحمد لله رب العالمین» təfsirində, Allahın sitayişi saysız nemətlərinə görə, varlıqlardan himayə, İmam Əli (ə)- ın İmamət və vilayətini qəbul etmək vəsaitini ilə şiənin üstünlüyü kimi məsələlərə işarə edib və bütün bu nemətlərə görə Allaha təşəkkür etməyin lazımlığını buyurub. Dedi: "Əl- həmdu lilahi- rəbbil- aləmin" «الحمد لله رب العالمین» .

Ətreaflı cavab

İmam Həsən Əsgəri (ə)- ın təfsiri, o həzrətə nisbət verilir ki, bəzi səbəblərə görə, bəziləri bu nisbəti yəqini bilmirlər.[1] Bu təfsirdə, "Fatihətul- kitab" (Həmd) və "Bəqərə" 288- ci ayəyədək, rəvayət formasında təfsir olubdur ki, Quran elmləri terminində ona "məsur" təfsir deyilir.[2]

Hər halda "Əl- həmdu lillahi rəbbil- aləmin" «الحمد لله رب العالمین» ayəsi barəsində İmam Həsən Əsgəri (ə)- ın təfsirinin xülasəsi belədir:

"Əl- həmdu lillahi «الحمد لله» yəni Allah bəndələrinəverdiyi bəzi nemətləri, qısaca onlara tanıtdırıbdır. Bu ona görədir ki, bəndələr onları ətraflı şəkildə tanımağa qadir deyillər. Çünki onun nemətləri o qədər çoxdur ki, nə samaq olar, nə də tanımaq. Ona görə də onlara buyurdu: Deyin: "Əl- həmdu lillah."[3]

Davamında. O həzrət "Rəbbil- aləmin"- in təfsiri və izahında bu məsələlərə işarə buyurur:

  1. Aləmlərin Rəbbi, bütün yaranmışlara ruzi verir. Onları öz himayəsində saxlayır. Onlara əhatəsi var, məsləhətinə əsasən hamısını tədbir edir və o bəndələrinə həqiqətən mehriban və rəhimlidir.[4]

  2. Bütün varlıqların ruzisi məlum və bölünmüşdür. Adəm övladı, dünyada istədiyi din və üslubla rəftar edə və hansı mövqedə olsa da, ona ruzi yetişər. Adəm övladı və onun ruzisi arasında pərdə və mane yoxdur. Ruzi özü onu axtarır, o həddəcən ki, əgər bir şəxs ruzisinin tələbinə geciksə, ruzi onu axtarır, necə ki, ölüm də onun dalıncadır.[5]

  3. Şiələr Allaha onlara verdiyi fəzilət və üstünlüyə görə, təşəkkür etməlidirlər.[6] Bu barədə, Allah- Taala həzrət Musa (ə)- a etdiyi xitabında, İslam Peyğəmbəri (s)- in digər Peyğəmbərlərdən və həmçinin Peyğəmbərin ümmətinin digər Peyğəmbərlərin ümmətindən üstünlüyünü vəsf edib və Peyğəmbər (s)- in ümmətini səsləyərək belə buyurur: Ey Məhəmmədin ümməti! Yəqinliklə bilin ki, sizə olan qəza vəqədərim belədir ki, rəhmətin qəzəbimdən və əfv və bağışlamam əzabımdan qabaqdır. Deməli, məni çağırmamışdan qabaq, duanızı qəbul etdim və məndən istəməmişdən qabaq, sizə bağışlandım. Əgər sizlərdən biri "a ilahə illəllah vəhdəhu la şərikə ləh və ənnə Muhəmmədən əbduhu və rəsuluh"- a şəhadətlə mənim görüşümə gəlirsə, sözündə sadiq, əməlində haqlı olsa, (yəni dediyi və bildiyi bütün şeyə əməl edir) Əli bin Əbi Talibin Məhəmməd (s)- in qardaşı və vəsisi və onun vəlisi olduğuna şəhadət versə, [7]Məhəmmədə itaətdə olduğu kimi ona itaətə də əməl etsə və onun övliyalarının (rüzgarın pakları və seçilmişləri) İlahi höccətlərinin dəlilləri və haqq ayələrinin möcüzələrini açıqlayan olmalarını və Allah və Peyğəmbərindən sonra, Allahı övliyaları olmaları olduqlarına şəhadət versə, onu behiştimə daxil edərəm.[8]

  4. Deməli, Allaha bütün bu nemətlərinə görə həmd və səna edib, deməliyik: "Əl- həmdu lillahi rəbbil-aləmin" «الحمد لله رب العالمین» .[9]



[1] - Bu təfsirin sənəd bəhslərindən məlumat əldə etmək üçün, baxın: Ələvi Mehr, Hüseyn, Təfsir və təfsirçilərin tarixi ilə tanışlıq, səh 191- 198, İslam elmləri dünyəvi mərkəzi, Qum, çap birinci, 1384 hicri şəmsi.

[2] - Baxın: Muəddəb, seyid Rza, Quran təfsirinin üslubları, səh 167- 169, İşraq nəşriyyatı, Qum, çap birinci, 1380 hicri şəmsi.

[3] - Ət- təfsirul- mənsub iləl- imamil- Həsənil- əsgəri (ə), səh 30, İmam Məhdi (əc) mədrəsəsi nəşriyyatı, Qum, çap birinci, 1409 hicri qəməri.

[4] - Həmin.

[5] - Həmin, səh 31.

[6] - Həmin.

[7] - " مَنْ لَقِیَنِی مِنْکُمْ بِشَهَادَةِ... أَنَّ عَلِیَّ بْنَ أَبِی طَالِبٍ أَخُوهُ- وَ وَصِیُّهُ مِنْ بَعْدِهِ وَ وَلِیُّه" "cümləsində "vəliyyuhu" kəlməsinin əvəzliyi, "Məhəmmədə "deyil, "Mən" kəlməsinə qodur. Ona görə də, onun mənası belədir: "İmamç Əli (ə), o həzrətin Peyğəmbər (s)- dən sonra vəsi və onun qardaşı olmasına şəhadət verənin, vəlisidir."

[8] - Həmin, səh 33.

[9] - Həmin.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Дин нәдир?
    10722 Quran 2009/06/13
    Дин барәсиндә гәрб алимләри тәрәфиндән мүхтәлиф нәзәријјә вә мәтләбләр ирәли сүрүлүб. Гуран ајәләриндә “дин” ики мөвзуда ишләнмишдир.1-Гејби гүдрәтә олан һәр һансы етигад, истәр батил, истәрсә дә һагг ...
  • Hünah iş görməyən cavan həzrit Xızır (ə) – ın əli ilə öldürülməsi necə qarşılanır? Bu iş Allahın ədalətiylə uyöundurmu?
    6894 Təfsir 2010/11/10
    Bir çox ayə, rəvayət və təfsirlərdən istifadə olur ki, cavanın öldürülməsi həzrət Xızır (ə)- ın əsəb və ya öz istəyi ilə olmamışdır, bu qətl məsləhət və hikmət üzündən baş vermişdir. Xüsusiylə də bu qətl Allahın saleh bəndələrindən olan bir insanın vasitəsiylə ki, qəlbi Allahın rəhmətiylə dolu idi, ...
  • Məsihilərlə evlənməyin şərt və hökmləri hansıdır?
    7977 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/06/27
    İslam nəzərindən, məsihilər kitab əhlindəndirlər. Şiənin təqlid mərcələrinin nəzərinə əsasən, müsəlman qadın onlarla evlənə bilməz. həm daimi evlilik həm də müvəqqəti evlilik. Müsəlman kişi də kitab əhlindən olmayan kafir qadınlarla daimi ya müvəqqəti evlənə bilməz. Amma müsəlman kişilərin kitab əhli qadınlarıyla müvəqqəti evlənməsi barəsində möhkəm nəzər icazəli olma və daimi ...
  • Nə üçün Məhəmməd ibni Hənəfiyyə Kərbəla hadisəsində İmam Hüseyn (əleyhis-salam)-a kömək etmədi?! Onun “imamət iddiasında olması” düzdürmü?
    13303 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/01/18
    Tarix boyu Məhəmməd ibni Hənəfiyyənin böyük şəxsiyyəti barəsində rəva görülən təhriflərə diqqət yetirməklə onun şəxsiyyəti, əxlaqı və imani fəzilətləri barəsində mühakimə yürütmək ciddi şəkildə çətindir. Amma tarixi mənbələrdə pərakəndə vəziyyətdə mövcud olan şahidlərdən onun həyat tarixinin müxtəlif yönləri barədə kifayət qədər məlumat əldə etmək olar. Əli (əleyhis-salam)-ın bu oğlu barəsində ...
  • Həyat yoldaşının düzgün olmayan rəftarını ona necə xatırladım?
    6481 Əməli əxlaq 2012/04/18
    Sizin sualınızda olan mühüm məqam bundan ibarətdir ki, hər ikiniz bir- birinizi sevirsiniz və istəyirsiz həyat yoldaşınız üçün ən yaxşı qadın olasınız. Siz həmişə gərək bu xüsusiyyətə üstünlük verəsiniz ki, başqa işlər onun təsiri altında ola. Evlilik həyatına hakim olan mühit gərək səfa, səmimiyyət, ...
  • Xumsu müctehidin icazəsi olmadan seyyidlərə vermək olarmı?
    7920 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Xumsun lüğətdəki mənası beşdə bir deməkdir. Amma fiqh terminində isə "İllik gəlirin artıq qalanının beşdə bir hissəsinə deyilir". Xums anlamı İslam dininin vacib buyurduğu əməllərdən biridir. Həmçinin bu əməl Quranda cihad hökümləri ilə birgə qeyd edilmişdir. Bunun özünə aid fəlsəfəsi vardır ki, onların bəzisini aşağıda qeyd edirik.
  • Əxlaq və əxlaq elmi arasında nə fərq var?
    11492 Nəzəri əxlaq 2012/01/08
    "Əxlaq" kəlməsi lüğət cəhətdən xasiyyət, təbiət, səciyyə və adət mənasında olan "xulq" kəlməsinin cəmidir. Həmin adət və səciyyənin yaxşı ya pis olmasından asılı olmayaraq.Əxlaq elminin alimləri və filosofları əxlaq üçün çoxlu təriflər bəyan ediblər. İslam alimlərinin təriflərindən ümumi verə biləcəyimiz tərif budur: "Əxlaq insan nəfsi üçün bir keyfiyyətdir ki, ...
  • Allahın yadından (zikrindən) qafil olmaqla insanın şeytanla yoldaş olması necə mümkündür?
    6517 Təfsir 2012/04/19
    Sualda qeyd olunan ayənin mənası budur ki, Allahın göstərişlərindən imtina etmək və həyatda Onun zikr və yadından qafil olmağın nəticəsi şeytanla yoldaş və həmsöhbət olmaqdır. Allahın zikr və yadından üz çevirmək kiçik bir günah və səhv deyildir; elə bir mövzudur ki, uzun zaman ərzində kiçik və böyük ...
  • Əbu Əli Sina nə üçün məntiq kitabında sıralamanı əvəz etdi?
    6690 İslam fəlsəfəsi 2011/10/03
    İbn Sina məntiqdə iki növ yenilik etmişdir:1.             Məntiq məsələlərində yenilik2.             Məntiqin yazılış quruluşunda yenilikİkinci növ yenilik məntiqin yazılışında onun iki düşüncə tərzinə dəlalət edir. Birinci düşüncə məntiqin bəzi məsələlərinin ...
  • Bir sünnü kişini necə şiyə etmək olar? Aya şiyə bir qızı bir oğlanla ki,sünnüdür evləndirmək olarmı?
    11250 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/06/13
    Şiyə və sünnü hər ikisi müsəlmandırlar və bir çox məsələlərdə bir, və bəzi məsələlərdə fərqləri də vardır ki inkar etmək olmaz. Amma bu ixtilaflar birlik və dini ğardaşlığa ziyan yetirməməlidir.əlbətdə iki məzhəb arasında əsir fikirlərinin bir birbirinə yaxın olması üçün olan dialoqlar yaxşı bir işdir ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163943 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    159790 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118892 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    112120 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    106549 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92762 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54262 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    50251 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45151 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44611 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...