Gelişmiş Arama
Ziyaret
8288
Güncellenme Tarihi: 2010/11/08
Soru Özeti
Ezgi ve müzik yoluyla İslam dini ve Peygamberin hayat şeklini yaymak caiz midir?
Soru
İslam dinini tebliğ etmek ve insanları Allah’a çağırmak çok açık olduğu üzere tebliğ etme gücü olan her Müslüman için farzdır. İslam ahlak, edep, öz ve sisteminin kendinde somutlaştığı Peygamberin (s.a.a) hayat şekli ve yöntemi özellikle bu konunun en büyük delilidir. Peygamberin (s.a.a) bu yöntem ve hayat şeklini tanıtmak konuşma, hutbe ve diyalog gibi sadece bir takım şekil ve kalıplara mı özgüdür? Ezgi, müzik ve konser gibi başka yollardan da İslam ve Peygamberin (s.a.a) misyonu insanlara tanıtılamaz mı? Özellikle günümüz dünyasında müzik, film, ses ve resim tebliğde tesirli etkenlerden sayılmaktadır.
Kısa Cevap

Genel anlamıyla İslam dini ve özel anlamıyla da Peygamberin (s.a.a) yaşam şeklini tebliğ etmek kendileri ve tebliğ yolları ve onları icra etme şekilleri hakkında düşünülmesi gereken en önemli konulardandır. Elbette bu hususla ilgili dikkat edilmesi gereken bir takım meseleler vardır:

1. İslam dini ve Peygamberin (s.a.a) yaşam şeklinin hak olması insanın meşru olmayan yollardan onları tebliğ etmesine gerekçe olamaz. İslam’ın bakışında amaç aracı meşrulaştırmaz; çünkü bu Makyevel’in yöntem ve metodudur. Makyavelist insanlar nezdinde insan amacı için her araçtan yararlanabilir. Oysaki bu yöntem İslam’ın bakışında onaylanmamaktadır. Bundan dolayı yüce ve üstün dinî değerlere aykırı olan şeylerden, değerleri yaymak ve uygulamak için yararlanmamız doğru değildir.

2. Artı, Peygamberin (s.a.a) ve imamların (a.s) yaşam şekli ve yöntemine baktığımız zaman o büyük şahsiyetlerin yüce amaç ve temiz düşüncelere yönelik sergiledikleri özel özeni araç ve çözümlerden yararlanmada da gösterdiklerini müşahede etmekteyiz.

Bu yüzden haram ezgi ve müzik ile dini tebliğ etmemiz caiz değildir. Ama muhtevası şeriata aykırı olmayan film, resim ve konserlerden İslamî amaçlar doğrultusunda yararlanmak sakıncasızdır. Bu suret dışında caiz değildir. Her halükarda din ve Peygamberin (s.a.a) yaşam şeklini tebliğ etmek için helal birçok yol ve araç mevcuttur; zira İslam dini tebliğ etme ve yayma yollarını özel bir yol ve yöntemle kısıtlamamıştır. Sadece bu iş için şeriatın ruhuyla bağdaşır bir takım kanun ve düzenlemeler belirlemiştir. Dolayısıyla şeriatın ruhuyla bağdaşan her araç ve yöntemden hedef ve amaçlar doğrultusunda yararlanılabilir.

Ayrıntılı Cevap

Genelde dini ve özelde ise değerleri, ahlakı ve de doğru ve içeriği yüce olan bir hayat tarzının aksettiricisi ve göstergesi olan Peygamberin (s.a.a) yaşam şekli ve yöntemini tebliğ etmek, Müslüman bireyin hakkında düşünmesi ve yeryüzünde bu yöntemleri uygulamak için çabalaması gereken en önemli meselelerden sayılır. Ama dikkate şayan ve gaflet edilmemesi gereken nokta, bu yüce hedefleri uygulamanın, bu değerleri tebliğ etmenin ve onları insanların kulağına ulaştırmanın Peygamberin (s.a.a) misyonunun maksat ve amaçlarıyla uyuşan yollardan gerçekleşmesi gereğidir. Örneğin siyaset gibi bir kavramı göz önünde bulunduracak olursak, bu kavram (siyaset) Makyavelistlerin bakışında her yolla gerçekleşirse gerçekleşsin hâkimiyeti sürdürmeye dönük egemenlerin elindeki bir yöneticilik ve uzmanlıktır.[1] Bazıları siyaseti şöyle tanımlamıştır: Siyaset insanları yönetmek için hile ve düzenbazlık yapmaktır.[2] Bu tanımlara göre bunların bakışında hedefe ulaşmak için her araçtan yararlanmak caizdir. Ama siyasete İslam perspektifinden baktığımız vakit ise onun ümmetin işlerini idare etmek ve yönetmek olduğunu görmekteyiz.[3] Bundan dolayı Müslüman bir insan bu kavram hakkında düşündüğünde bulduğu şey kuşkusuz İslamî değerlere riayet etmek olacaktır; çünkü milletin sorunları değerler ile en güzel şekilde hallolur. İslam açısından sadece teknolojik açıdan ilerlememiz veya ekonomik ve maddî kalkınma düşüncesinde olmamız ve de değerlerden gafil olup ekonomik ve maddî ilerlemeyle halk ve ülke işlerinin idare edilebileceğini sanmak doğru değildir. Kur’an-ı Kerim’in ve Peygamber (s.a.a) ve de imamların (a.s) sünnetinin maddî ve manevî hedeflere ulaşmada aracın meşru olmasını çok kez vurgulamalarının sebebi de budur. Yüce Allah bu hususta şöyle buyuruyor: “Ona dedik ki: Ey Dâvûd! Gerçekten biz seni yeryüzünde halife yaptık. İnsanlar arasında hak ile hüküm ver. Nefis arzusuna uyma, yoksa seni Allah’ın yolundan saptırır. Allah’ın yolundan sapanlar için hesap gününü unutmaları sebebiyle şiddetli bir azap vardır.”[4] Bu ayet-i şerife hak ile hükmetmeyi ve arzusuna uymamayı tavsiye etmekte ve vurgulamaktadır; çünkü semavî öğreti ve peygamberlerin misyonuyla bağdaşan hile ve düzenbazlık değil aksine hakka uymak ve nefis arzusundan uzak durmaktır. Aynı şekilde sünnete müracaat ettiğimiz zaman da bu yöntem ve tarza uyulduğunu müşahede etmekteyiz. Peygamberden (s.a.a) şöyle nakledilmiştir: Müslümanların işlerini yönetmeyi üstlendiğinde onlara hile ve düzenbazlık yapan her Müslüman yöneticiye Allah cenneti haram kılmıştır.[5] Dini tebliğ etmek ve yaymak düşüncesinde olduğumuz kadar dini yaymak ve tebliğ etmede kullanacağımız araçları da düşünmemiz ve kullanacağımız araç ve tebliğ yolunun İslam açısından meşru olup olmadığına da bakmamız gerektiği belirtilen konularla aydınlığa kavuşan bir husustur. Kuleyni, İmam Sadık’tan (a.s) şöyle nakletmektedir: Muhammed’in helali kıyamet gününe kadar helaldir ve haramı da kıyamet gününe kadar haramdır. Bundan başka değildir ve bundan başka olmayacaktır.”[6] Burada Peygamberin (s.a.a) ve imamların (a.s) değerlere olan özenleri ve o yüce şahsiyetlerin hile ve düzenbazlık yapmaktan uzak durmaları ve içtinap etmelerini yansıtan bazı örnekleri aktarıyoruz:

1. Peygamberin (s.a.a) Abdullah b. Saad b. Ebi Serh Karşısındaki Tutumu

Abdullah b. Saad’ın Müslüman olduğu, mürtetliğine neden olan bir işe bulaştığı ve Peygamberin (s.a.a) onun kanını helal kıldığı meşhurdur. O, Osman’ın sütkardeşiydi. Bundan dolayı Osman’dan Peygamberin yanına gitmesini ve müdahale ederek Peygamberin kendisini affetmesini istedi. Osman ve kardeşi Peygamberin yanına gelirler. Osman, Peygambere hitaben şöyle der: Bu şahıs (Abdullah b. Saad) benim sütkardeşimdir. Annesi bana lütufta bulunmuş, sevgi göstermiş ve çocukken beni belinde taşımıştır. Onu bana bağışla ve kanını akıtmaktan vazgeç. Peygamber (s.a.a), Osman’dan yüzünü çevirir. Osman, Peygamberin yüzünü çevirdiği tarafa giderek aynı sözleri tekrar eder ve Peygamber birinin kalkıp Abdullah hakkında Allah’ın hükmünü uygulaması ve boynunu vurması için tekrar yüzünü çevirir. Osman, Peygamberin mübarek başını öpüp ey Allah Resulü (s.a.a) babam ve annem sana feda olsun, onun Müslümanlığa biatini kabul et. Peygamber de biatini kabul eder. İbn. Ebi’l-Hadid Vafidi’den naklen şöyle demektedir: “Bu maceradan sonra Allah Resulü (s.a.a) Müslümanlara şöyle buyurdu: Yerinizden kalkıp ve bu mürtedi öldürmenizi ne engelledi? İbad b. Beşr[7] şöyle der: Ey Allah Resulü (s.a.a) seni hak olarak gönderen Allah’a yemin olsun ki belki bir işaret edersin ve ben de onun boynunu vururum diye her yönden senin tarafına geliyordum. Peygamber (s.a.a) ona şöyle cevap verir: Biz işaretle kimseyi öldürmeyiz. Veya şöyle buyurmuştur: Peygamber gözlerle ihanet etmez.”[8] Peygamberin (s.a.a) hatta böyle bir durumda dahi değerler ve hedefine aykırı olan bir yöntemden uzak durduğu çok açıktır.

2. İmam Ali’nin (a.s) Sıffin savaşında Amr b. As karşısındayken onun avretini açması üzerine kendisini öldürmekten vazgeçmesi de bu meselenin bir başka örneğidir. Allame Meclisi “Biharu’l-Envar””da bu konu hakkında şöyle şunu nakletmektedir: Ali (a.s) Amr b.As kaçarken ona ulaşır ve zırhının altına isabet eden bir darbe kendisine indirir ve o arkası dönük bir şekilde yere düşer. Canının tehlikede olduğunu görünce elbisesini çıkarır ve avreti görünür. Bu esnada İmam Ali (a.s) utandığı ve haya ettiği için yüzünü ondan çevirir ve onu öldürmekten vazgeçer. İmam Ali (a.s), Muaviye’yi dövüşmeye çağırır ama o Ali (a.s) ile dövüşmekten kaçınır ve Busr b. Ortat onun karşısına çıkar. Ali (a.s) arka üstü yere seren bir darbe kendisine vurur ve o da Amr b. As gibi avretini açar. Ali (a.s) onu da öldürmekten vazgeçer ve sonra şöyle buyurur: Ey Şam halkı! Yazıklar olsun size namertlik yoluyla canınızı korumak istiyorsunuz ve bu namertlik yolunu Amr b. As size öğretti.[9] Özetle, eğer film, konser vb. yollar ile din ve peygamberin (s.a.a) yaşam şeklini tebliğ etmek kadın ve erkeğin beraber olması veya haram ezgi ve müzikten[10] istifade etmek gibi haram işleri gerektirirse, haramdır. Ama şerî haramı gerektirmeyecek bir şekilde olursa, bu yollardan istifade etmenin bir engeli yoktur. İslam Cumhuriyeti tecrübesi bu alandaki en güzel tanıktır. Bundan dolayı insanın dinî, şerî ve ahlakî değerleri ayaklar altına alarak ve bu değerlere bağlı kalmaksızın dini yayması ve tebliğ etmesi doğru değildir. İffet ve temizlik ayaklar altına alınarak iffeti yaymak mümkün müdür? Ahlakî rezaletlere mürtekip olarak ahlakî erdemleri yaymak doğru mudur? Bundan dolayı, bu yoldaki kanun ve düzenlemelerin mevcut vesile ve araçlara özgü olmadığı, aksine bu araç ve yolların ölçüsünün onların şeriat hükümlerine uygunluğu olduğu ve açık olduğu üzere doğru birçok tebliğ yönteminin bulunduğu bu açıklamalar ile aydınlanmaktadır.     



[1] Leyun Terotski, es-Sevre ve’l-Hayatu’l-Yevmiye, s. 13, 1979.

[2] Kelim Sıddıki, el-Hareketu’l-İslamiye

[3] es-Sekafetu’s-Siyasetu’l-İslamiye, s. 12.

[4] Sâd, 26.

[5] Bu konuyu Müslim nakletmiştir.

[6] Kafi, c. 1, s. 59, h. 19.

[7] Bazıları bu şahsın Eba Beşir olduğunu söylemiştir. Bu şahsın Ömer b. Hattab olduğu da nakledilmiştir.

[8] İbn. Ebi’l-Hadid, Şerh-u Nehcü’l-Belağa, c. 18, s. 13.

[9] Biharu’l-Envar, c. 32, s.

[10] Daha fazla bilgi için aşağıdaki başlıklara müracaat edin:

1. Fıtrat ve Müziğin Haram Oluşu, 1078. Soru (Site: 1256).

2. Helal Müziği Haramdan Ayırma Yolu, 499. Soru (Site: 540).

3. Müziğin Haram ve Helal Oluşunun Delili, 388. Soru (Site: 401)

4. Müzik Dinlemek, 1595. Soru (Site: 1590).

5.Batıda Helal Müziği Haramdan Ayırmanın Ölçüleri, 1690. Soru (Site: 1859).

Diğer Dillerde Soru Tercümesi
Yorumlar
yorum Sayısı 0
Lütfen soruyu doğru giriniz
örnek : Yourname@YourDomain.com
Lütfen soruyu doğru giriniz
Lütfen soruyu doğru giriniz

Konusal Sınıflandırma

Rastgele Sorular

  • Hangi bakışlar haram ve günah sayılıyor?
    19004 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/10/20
    Allahu Teala kuranı kerimde namahreme bakmak hakkında şöyle buyurmaktadır: “kul lil müminine yeguddu min ebsarihim yani Müminlere deki; namahreme bakmaktan gözlerini sakınsınlar[1] Ve kul lil mü'minati yağdudne min ebsarihinne” yani “Mü’min kadınlara da söyle, gözlerini haramdan sakınsınlar”[2]İmam ...
  • Neden özellikle bir mercii taklit etmek gerekmektedir? Bu mesele hadisler aracılığıyla nasıl ispat edilmektedir?
    9874 Hukuk ve Şer’I Hükümler Felsefesi 2011/04/11
    Eğer müçtehitlerden her birinin fıkhın bir kısmında diğerlerinden daha bilgili olduğu veya onlar ile eşit bulunduğundan eminseniz birkaç şahsı taklit etmenin bir engeli yoktur. ...
  • Abdest alırken ve zorunlu bir durum yokken bir başka şahıs elimize su dökerse, bu bir sakınca ifade eder mi?
    36267 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2012/04/04
    Abdestin bir takım şartları vardır ve onlardan her birine riayet etmeme durumunda abdest geçersizdir. Abdestin şartlarından birisi, bizzat insanın yüzünü ve ellerini yıkması ve de baş ve ayaklarını mesh etmesidir. Eğer bir başkası insana abdest aldıracak olursa veya yüz ve ellere su ulaştırmada ve baş ve ayakları ...
  • Ahlâkla ahlâk ilminin farkı nedir?
    10932 Teorik Ahlak 2012/02/04
    Ahlâk kelimesi, Hulk kelimesinin çoğulu olup -ister iyi olsun ister kötü- huy, yapı, karakter ve alışkanlık demektir. Ahlâk ilminin alim ve filozofları, ahlâk için çeşitli tarifler yapmışlardır. Bütün bu tariflerden yola çıkarak ahlâkı şöyle tarif edebiliriz: ‘Ahlâk, insan nefsindeki keyfiyet olup, insanın ona ...
  • İbn-i Meysem Bahrani’nin kişiliği ve yaşamı hakkında bilgi verebilir misiniz?
    8002 Diraytü’l-Hadis (Hadis Etidü) 2013/04/23
    HK. 697-699’da vefat eden ve İbn-i Meysem diye meşhur olan Kemaleddin Meysem b. Ali b. Meysem Bahrani, 7. yüzyılın başlarında Bahreyn’de dünyaya gelmiştir. İlim ve fakihliğin beşiğinde, köklü ve meşhur bir ailede yetişmiştir. İlim tahsiline kendi ülkesinde başladı. Sonra daha yüksek tahsil için Bağdat’a gitti. İbn-i Meysem ...
  • Fahişe bir bayanla geçici nikâh yapılabiliniyor mu?
    7545 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2015/05/04
    Fahişe bayanlarla geçici veya daimi evlilik haram değildir. Ama farklı delillerden ötürü böyleli bir evlilikten sakınmanız hem dininiz için ve hem de dünyanız için daha hayırlıdır. ...
  • Başkasının bostanından izinsiz meyve ve bitki toplamanın hükmü nedir?
    15931 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/08/20
    Söz konusu sorunun cevabında ilk önce fakihlerin bu konu hakkında görüşlerini genel olarak açıkladıktan sonra Hz. Ayetullah Mehdi Hadevi Tehrani nin görüşünü takdim edeceğiz.  Fakihlerin genel görüşleri:Bir başkasının malından faydalanmak her şekilde olursa olsun mutlaka bu tasarruf o malın sahibinin izni ile olmalıdır. Yalnızca ...
  • Resul-i Ekrem’e (s.a.a) ve İslamî kutsallara hakaret edilmesinin fıkhî hükmü ve buna karşı koymanın yolu nedir?
    11560 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/05/21
    Yüce İslam Peygamberine hakaret eden ve bu çirkin davranışıyla milyonlarca insanı üzen kimse idama müstahaktır. İslam düşmanları Müslümanlar arasında tefrika yaratmak, İslam’ın yayılmasının önünü almak ve yolları üzerinde din adındaki engeli kaldırmak gibi utanç verici hedeflerine ulaşmak için İslamî kutsallara hakaret etmeye ve sövmeye yönelmişlerdir. Vahdeti korumak, kendi İslamî ...
  • Lütfen Hz. Yusuf kıssasındaki önemli noktaları açıklar mısınız?
    45726 Masumların Siresi 2010/11/08
    Kur’an’daki en güzel kıssa olarak nitelendirilen Hz. Yusuf (a.s) kıssası ders, ibret ve şahsi, ahlakî, içtimai ve ailevî erdemleri içermektedir. Bu erdemlerden bazıları şunlardır: 1. İnsanları Allah’a doğru çağırma yolunda Peygamberlerin ifa ettikleri rolü ve çektikleri sıkıntıyı tanımak
  • Ayetullah Hamenei’nin Amerika Müslümanlarına mesajı (öğüt ve nasihati) nedir?
    5932 Eski Kelam İlmi 2009/08/20
    Ayetullah Hamenei’nin kaleminin bu soruya cevabı: “Selamu’n Aleykum,Ayetullah Hamenei’nin genele hitap eden konuşma ve mesajlarında yer alan açıklamalarının dışında özel bir mesajları yoktu. (Bu konuşma ve mesajların metni Ayetullah Hamenei’nin ...

En Çok Okunanlar