Gelişmiş Arama
Ziyaret
3314
Güncellenme Tarihi: 2019/06/15
Soru Özeti
Selamun Aleykum. Kuran”da adı geçen İsrail oğullarından Samiri adlı kişi kimdir ve onun hakkında geçen ayetlerden hangi dersi çıkarmamız gerekir? Selam ve dua ile.
Soru
Selamun Aleykum. Kuran”da adı geçen İsrail oğullarından Samiri adlı kişi kimdir ve onun hakkında geçen ayetlerden hangi dersi çıkarmamız gerekir? Selam ve dua ile.
Kısa Cevap
Samiri’nin kıssası üç bölümde incelenebilir:
1. Samiri’nin şahsiyeti.
2. Cebrail’in atının toynağı altındaki toprağı alması.
3. Şia müfessirlerinin bu husustaki görüşü.
1. Bölüm: Samiri Kimdir?
Samiri’nin şahsiyeti hakkında değişik nakiller bulunmaktadır. Onun İsrail oğullarının büyük şahsiyetlerinden olduğunu, Tanrıya düşmanlık eden Samire adındaki kabileye mensup olduğu ve nifak yolunu tuttuğu bu bilgilerdendir. Said b. Cübeyr şöyle demektedir: O, Kirman ehliydi ve bir grup onun Bacermi[1] ahalisinden olduğunu, bakırcılık işiyle uğraştığını ve adının ise Miha olduğunu belirtmiştir. İbn. Abbas onun münafıklardan olan Zafer’in oğlu Musa olduğunu, görünüşte kendini Musa’nın (a.s) taraftarlarından gösterdiğini ve gerçekte ise buzağıya taptığını belirtmiştir.[2]
2. Bölüm: Rivayetlerin Bakışında Samiri’nin Kıssası: 
Şia’nın rivayet kaynaklarından olan Kumi tefsirinde[3]Samiri hakkında kısa bir bilgi yer almaktadır. Allame Tabatabai, Samiri’nin kıssasını Kumi tefsirinden şöyle nakletmektedir: Hz. Musa (a.s) Tevrat ve levhaları almak için Tur dağına gidince ve belirtilmiş zaman içinde dönmeyince İsrail oğulları iblisin hilesiyle tuğyan etmiş ve Hz. Musa’nın halifesi olan Hz. Harun’u (a.s) öldürmek istemiştir. Bu esnada iblis bir erkek kılığında onların arasında girmiş ve Musa kaçtı, artık gelmeyecek ve tanrısız kalmamanız için size ibadet edebileceğiniz bir mabut yapabilmem gayesiyle ziynetlerinizi toplayın demiştir. Cebrail’in atının altındaki topraktan almış olan ve bunu kendi iftiharı sayan Samiri altından bir buzağı yapmış ve bu toprağı onun içine dökmüş, buzağı bağırmaya başlamış ve İsrail oğulları da onun karşısında secdeye kapanmıştır. Secdeye giden kişilerin sayısı yetmiş bin idi ve Musa (a.s) bu hadiseden haberdar olunca onu öldürmeye karar vermiş ama yüce Allah Musa’ya (a.s) onu öldürmemesini çünkü onun cömert bir şahıs olduğunu belirten bir vahiy göndermiştir. Bunun üzerine Musa (a.s) ona şöyle demiştir: Her zaman ibadet ettiğin mabuduna bir bak, onu nasıl eritip küllerini denize attığımızı gör. Sizin mabudunuz kendi dışında başka bir mabut olmayan Tanrı’dır ve onun ilmi her şeyi kuşatmıştır. Allame Tabatabai rivayeti naklettikten sonra şöyle buyurmaktadır: İki nedenle bu rivayet güvenilir değildir: Birincisi, aktaran şahıs birçok konularda imamların sözlerini mana ile nakletmekte ve bu arada kendi sözünü de aktarmaktadır. Biz bu iddia hakkında onun aktarmış olduğu hikâye içinde deliller taşımaktayız. İkincisi, bu konuların rivayet olduğunu varsaysak bile bu mürsel ve senetsiz bir rivayettir ve kendisinden nakledilen imamın adı belirtilmemiştir. Bu nedenle güvenilir değildir.[4]
3. Bölüm: Şia Müfessirlerinin Samiri’nin Cebrail’in Ayağı Altındaki Toprağı Alma Hususundaki Görüşü:
Müfessirler arasında bu hususta iki görüş vardır:
A. Cebrail’in atının toynağı veya bizzat ayağının altındaki toprağın alınması:
Mevcut rivayette önceki bölümde Samiri’nin atın ayağı altındaki toprağı aldığı belirtildi. Bu konuyu onaylamayan başka bir rivayet de mevcuttur. Bu rivayet Cevamii’l-Cami[5], el-Behru’l-Muhit[6], Garaibu’l-Kur’an[7], Zübdetu’t-Tefasir[8] ve Mecmeu’l-Bahreyn[9] gibi kitaplarda Müminlerin Öndrine (a.s) isnat edilmiştir. Hz. Musa (a.s), Tur dağına çıkmak isteyince, Cebrail (a.s)  Hz. Musa’yı (a.s) götürmek için “Hizom” adındaki atına binmiş halde geldi. Samiri bu sahneyi gördü ve bu atın bir üstünlüğü olduğuna inanarak atın ayakları altındaki topraktan bir miktar aldı. Lakin bir grup müfessir Samiri’nin atın değil aksine Cebrail’in (a.s) ayakları altındaki toprağı aldığına inanmakta ve bunun delili olarak da ayetin zahirini göstermektedirler. Tebyinu’l-Kur’an kitabında “Sâmirî, şöyle dedi: “Ben onların görmediği şeyi gördüm. Elçinin izinden bir avuç avuçladım da onu attım. Böyle yapmayı bana nefsim güzel gösterdi.”[10] Ayetinin tefsiri hakkında şöyle yer almaktadır: Denize ulaşınca İsrail oğullarının görmediği bir şeyi gözlemledim: Cebrail’in (a.s)  ayakları altındaki toprak hareket ediyordu ve onun ayak izlerinden yeryüzüne ruh verilmekteydi. Ben de bu topraktan bir miktar aldım.[11]
B. “Basertü” fiilindeki basardan kasıt zahir gözüyle görmek değildir:
Ragıb’ın Müfredatında şöyle yer almaktadır: “Basertu bih” cümlesi genellikle anlamak manasında olan ve çoğul kipi “Basair” olan “basiret” anlamında kullanılır, çoğul kipi “ebsar” olan göz anlamındaki “basar” anlamıyla kullanılmaz.[12] Nur tefsirinde bu görüşü onaylamak için Tabersi’nin İhticac’ından bir rivayet nakledilmektedir: Hz. Ali (a.s)  Basra’yı fethettiğinde halk onun sözlerini dinlemek için kendisinin etrafını sardı. Hz. Ali’nin (a.s)  gözü halk arasında not alan Hasan Basri’ye ilişti. İmam Ali (a.s) yüksek sesle ona seslendi ve ne yapıyorsun diye buyurdu. Hasan Basri diğer insanlara aktarmak için sizin sözlerinizi yazıyorum diye söyledi. İmam Ali (a.s)  şöyle buyurdu: Biliniz ki her kavmin ve topluluğun bir Samiri’si vardır ve sen ey Hasan bu ümmetin Samiri’sisin. Sen benden Allah Resulü’nün (s.a.a) sözlerini almakta, nefis arzularınca ve kendi görüşünce yorumlamakta, yeni bir mektep üretmekte ve halkı ona çağırmaktasın.[13]  Bu nedenle Samiri’nin “Peygamberin eserinden bir parça aldım” sözünden maksadı, ben Musa’nın eserlerinden bir miktar aldım, ona inandım ve ardından onu bırakıp buzağı yaptım anlamındadır. “Onların görmediğiyle gördüm” cümlesi de dolayısıyla şu anlamdadır: Ben bu iş için diğerlerinin gafil olduğu bir plan yaptım anlamındadır. Bu mana yukarıdaki hadis ile daha iyi uyuşmaktadır.[14]
 
[1]BacermiNasibeyn şehri yakınlarında bir yerin adıdır; Abdullah b. Abdul-Aziz, Mucem, s. 220, Alemu’l-Kutub, Beyrut, 1403 h.k.
[2]Biharu’l-envar, c. 13, s. 244, Müessesetü el-Vefa, Beyrut, 1404 h.k.
[3]Kumi, Ali b. İbrahim, Tefsir-i Kumi, c. 2, s. 61-62, Daru’l-Kutup, Kum, 1404 h.k.
[4]Tabatabai, Seyit Muhammed Hüseyin, el-Mizan, c. 14, s. 201, Defteri İntişaratı İslami, Kum, 1417 h.k.
[5]Tabersi, Fazıl b. Hasan, Tefsir-i Cevamii’l-Cami, c. 2, s. 433, İntişaratıDanişgah Tahran, 1377 h.ş.
[6]Endülisi, Ebu Hayyan, el-Behru’l-Muhit fi’t-Tefsir, c. 7, s. 376, Daru’l-Fikr, Beyrut, 1420 h.k.
[7]Nişaburi, Nizamu’d-Din Hasan b. Muhammed, Tefsir-i Garaibi’l-Kur’an, c. 4, s. 568, Daru’l-Kutubu’l-İlmiye, Beyrut, 1416 h.k.
[8]Kaşani, Molla Fetfullah, Zübdetu’t-Tefasir, c. 4, s. 270, Bonyadı Maarifi İslami, Kum, 1423 h.k.
[9]Tureyhi, Fahruddin, Mecmeu’l-Bahreyn, c. 3, s. 197, Kitap furuşiyiMurtezevi, Tahran, 1375 h.ş.
[10]Taha suresi, 96. ayet.
[11]Hüseyni Şirazi, Seyit Muhammed, Tebyinu’l-Kur’an, s. 330, Daru’l-Ulum, Beyrut, 1423 h.k.
[12]Ragıbıİsfahani, Hüseyin Muhammed, el-Müfredat fi Garibi’l-Kur’an, s. 127, Daru’l-İlm, 1412 h.k.
[13]Tabersi, Ebu Mansur, Ahmet b. Ali, el-İhticac, c. 1, s. 171, Neşri Murtaza, Meşhed, 1403 h.k.
[14]Kıraati, Muhsin, Tefsir-i Nur, c. 7, s. 384, Merkezi Ferhengiyidershayi ez Kur’an, Tahran, 1383 h.ş.
Yorumlar
yorum Sayısı 0
Lütfen soruyu doğru giriniz
örnek : Yourname@YourDomain.com
Lütfen soruyu doğru giriniz
Lütfen soruyu doğru giriniz

Rastgele Sorular

  • Evrendeki şerlerin arazî olarak Allah’a isnat edilmesinin nedeni nedir?
    6723 İslam Felsefesi 2011/11/21
    Şer olarak anılan şeyler soyutlar âleminde mevut değildir ve bu konu madde âlemiyle ilişkilidir. Hayır ve şerrin manasının tahlilinde şöyle denmiştir: Hayır, her şeyin kendi doğası hasebince talep ettiği, sevdiği ve birkaç husus arasında tereddüt ettiğinde onların en iyisini seçtiği şeydir. Şer ise hayrın karşısındadır. Eşya hayır ve şer ...
  • İnsanların cennet ve cehennemde yaşları ne kadar olacaktır?
    7795 Tefsir 2012/02/22
    İnsanların yaşlarına göre bedende görülen değişiklikler bu dünyaya ait olan konulardandır. Ama ahirette özellikle cennette böyle şeyler söz konusu değildir. Yani öteki dünyada çocuk, orta yaş, yaşlı olmak diye bir şey yoktur. Hatta ahiretin maddi olduğuna inansak bile bugün bizim düşündüğümüz şekliyle yaş meselesi cennetlikler için olmayacaktır. ...
  • Tek bir kapısı olan Camiye hayız ve cünüp bir kimsenin girmesinin hükmü nedir?
    5905 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/08/30
    Hayız halinde olan kadın ve cünüp bir kimsenin Camide durması caiz değildir. Ama eğer bir kapıdan girip bir diğer kapıdan çıkıyorsa ya Camide var olan bir şeyi kaldırmak için Camiye giriyorsa sakıncası yok.[1] Buna binaen eğer Caminin tek bir ...
  • Yahudilerin vasıflarının zikredildiği ayetleri açıklar mısınız?
    15416 Tefsir 2011/08/14
    Kuran-ı Kerim, Yahudilerin tarihleri, ahlakları, inançları, vasıfları ve özellikleri konusunu geniş bir şekilde beyan etmiştir. Öyle ki diğer hiçbir semavi din bu kadar açıklanmamıştır. Bu yüzden Yahudilik meselesi, Kuran’daki birçok ayeti kendisine has kılmış ve her bir ayet İsrail oğullarının özellik, üslup, tarz, adet ve inançlarına ait ...
  • Hz. Peygamberin (s.a.a) bakışında selam vermenin önemi nedir?
    12452 تاريخ بزرگان 2012/06/16
    İnsan toplumsal bir varlık olup kendi türlerinin ilişkisine, dostluğuna ve sevgisine ihtiyaç duyar. Selam vermek iki insan arasındaki sağlıklı ilişkinin ilk merhalesini oluşturur ve dostluk, samimiyet, sevgi, tevazu, hayır duası ve karşı tarafa güven vermek gibi değişik mesajlar içerir. Selam sözcüğü çok güzel ve manalı bir kavram ...
  • Kıyamet esnasında berzahtakiler de vuku bulan olayları tecrübe edecek mi? Onlar bu esnada hangi durumda olacaktır?
    11091 Eski Kelam İlmi 2011/10/22
    Evrende iki kere sura üfleneceği Kur’an’ın kesin buyruklarındandır. Birinci üfleme, dünya ömrünün tamamlandığı ve bu vesileyle yeryüzündeki canlı tüm varlıkların ortadan kalkacağı zamandır. Hayat üflemesi olarak meşhur olan sonraki üflemede ise tüm insanlar dirilecektir. Her iki üfleme de ansızın vuku bulacaktır. İki üfleme arasındaki süre de belli ...
  • Neden hikmet-i meşşa eşyayı birbirine zıt, ama hikmet-i mütealiye teşkik-ül vücud (varlığı dereceli) olarak kabul ediyor?
    7669 İslam Felsefesi 2010/03/13
    Bu mesele filozofların bakış açılarına ve onların varlık felsefesi ekollerine bağlıdır. Meşşa filozoflarına ait olduğu söylenen ve ‘vücud ve mevcudun çokluğu’ diye bilinen görüşün özeti şudur: Varlıkların çokluğu inkar edebilecek bir şey değildir. Bu yüzden onların her biri kendilerine has varlıklar olacaklardır. Varlık gerçeği ...
  • Eğer birisi kuranla yemin eder ve sonra yeminine uymazsa günah işlemiş olur mu?
    15785 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/06/21
    Yemin etmenin bir takım şartları vardır. Bütün bu şartlar tahakkuk bulduğu zaman yemin eden kişi ettiği yeminine amal etmekle yükümlüdür. Bu durumda yeminine amel etmezse kefaret gerekecektir. Ama söz konusu olan şartlardan her hangi birisi tahakkuk bulmazsa yemin gerçekleşmemiş oluyor ve dolayısıyla ...
  • Peygamber'den sonraki dönem için Şia'nın görüşü nedir?
    10051 Eski Kelam İlmi 2011/02/14
    Şia inanıyor ki:1-Hilafet Allah'ın tayini ile gerçekleşen bir görevdir. Peygamber (s.a.a) defalarca Allah'ın emriyle Hz. Ali a.s)'ı Müslümanlara kendi halifesi olarak tanıtmışlardır.2. Peygamber'in halifeleri on iki kişidirler. Onların ilki Hz. Ali (a.s)'dır ve sonu Hz. Mehdi b. Hasan Al-Askari'dir.3. Hz. Ali (a.s) Allah ve Peygamber (s.a.a) ...
  • Hz. Meryem’in makamının yükselmesine neden olan şey nedir?
    14377 Tefsir 2012/06/26
    Kur’an ve hadislerden anlaşılan şu ki; İmran’ın kızı Meryem, mali bakımından iaşesini idare edebilecek bir güce sahip değil ve böyle fakir bir ailede (zira o doğmadan önce babası vefat etmişti) dünyaya gelmiştir. Bu neden dolayı onun sorumluluğunu Hz. Zekeriya (Meryem’in teyzesinin kocası) üstlenmişti. Bu değerli ...

En Çok Okunanlar