بازدید
2370
آخرین بروزرسانی: 1401/02/04
کد سایت fa113500 کد بایگانی 131684 نمایه واحد بودن اراده خداوند
طبقه بندی موضوعی صفات ذاتیه|صفات فعلیه
خلاصه پرسش
منظور از واحد بودن اراده خداوند چیست که گفته می‌شود تمام عوالم را به یک اراده خلق کرده است؟
پرسش
با سلام؛ منظور از واحد بودن اراده خداوند چیست؟ آیا منظور این است که همه عوالم را به یک اراده خلق کرده است؟
پاسخ اجمالی

اندیشمندان در تفسیر اراده خداوند دیدگاه واحدی ندارند.[1]

برخی اراده‌ی خداوند را به معنای علم خداوند به نظام خیر می‌دانند و آن‌را از صفات ذاتی خداوند بر می‌شمرند. در این صورت اراده خداوند واحد است و خلقت تمام عوالم به یک اراده محقق می‌شود؛ چون صفات ذاتی خداوند عین ذات خداوند هستند؛ از این‌رو تعدد و تجدد ناپذیرند.

اما عده‌ای از اندیشمندان اراده‌ی خداوند را منتزع از فعل و از صفات فعلی خداوند می‌دانند. بر اساس این دیدگاه، اگر خلقت جهان را فعل واحد خداوند بدانیم، قهرا اراده‌ی خداوند در اصل خلقت نیز واحد خواهد بود، ولی اگر خلقت را فعل واحد ندانیم، بدیهی است که اراده نیز متعدد خواهد بود.

در همین راستا، بسیاری از محققان از اهل معرفت و حکمت اسلامی بر این باورند که فعل خداوند واحد است؛[2] بنابر این، اراده خداوند نیز واحد خواهد بود.


[1]. ر. ک: «اراده خداوند»، 31623.

[2]. ر. ک: «چگونگی آفرینش و خلقت از عدم»، 90225.