Ətraflı axtarış
Baxanların
6868
İnternetə qoyma tarixi: 2010/04/22
Sualın xülasəsi
Төвбә сурәсинин ики сон ајәсинин сәнәд вә әһвалаты нәдир?
Sual
Төвбә сурәсинин ики сон ајәсинин сәнәд вә әһвалаты нәдир?
Qısa cavab

Үмуми олараг суалда гејд олунан “сәнәд”дән мәгсәдин нә олдуғу там ајдын дејил вә заһири белә олан суалларын мүәјјән ҹавабы јохдур. Амма, ола биләр бу сөздән мәгсәд, ајәнин назил олма сәбәби вә ја тәфсири олсун. Јахуд, Гуранын охунушларында олан бәзи ихтилафлара ҝөрә мәсум Имамлардан (әлејһимуссалам) ајәнин тәфсири, тәтбиги вә охунушу һаггында нәгл олунан бәзи рәвајәтләр нәзәрдә тутулсун. Она ҝөрә дә бирбаша ајәнин сәнәдиндән суал олунур. Һәр һалда, Гуран-Кәримдә јазылан бүтүн ајәләр илаһи сөзләр олуб, һамысы Аллаһ-таалаја гајыдыр. Ајәләр арасында бу ҹәһәтдән һеч бир фәрг јохдур вә Гуранын бүтүн ајәләри әгли вә нәгли дәлилләрә әсасән һәр бир тәһрифдән узагдыр. Төвбә сурәсинин сонунҹу ики ајәси дә һәмин ајәләрдәндир.

Амма, гејд олунан ики ајәнин назил олма сәбәби һаггында данышмаг истәсәк, ајәнин назил олмасы һаггында хүсуси мәсәлә тарихдә гејд олунмамышдыр. Лакин, үмуми олараг Аллаһ-таала төвбә сурәсиндә мүшрикләрин вәзијјәти, онлардан бизарлыг, карфирләрлә дөјүш, мүнафигләрин иҹтимаи, сијаси, фәрди, низами вә мәдәни саһәләрдә фитнә фәсадлары, хүсусилә, онларын Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әлејһи вә алиһи вә сәлләм) һаггында һијлә вә планларыны нәзәрә алараг, Пејғәмбәрини (сәлләллаһу әлејһи вә алиһи вә сәлләм) онларын  бу ишләриндән хәбәрдар едир вә мүнафигләрин Тәбук дөјүшүндә пәрдә архасындакы ҝизли планларындан әлавә, Пејғәмбәрә  (сәлләллаһу әлејһи вә алиһи вә сәлләм) истеһза етдикләриндән ачыглама верир вә сурәнин сонунда Ислам Пејғәмбәринә (сәлләллаһу әлејһи вә алиһи вә сәлләм) тәвәссүл етмәјин әһәмијјәтини бәјан едәрәк, халис төвһид, Аллаһа тәвәккүл вә диҝәрләринин мүгабилиндә Аллаһ-тааланын Пејғәмбәринә (сәлләллаһу әлејһи вә алиһи вә сәлләм)  кифајәт етмәси илә сурәни баша чатдырыр. Јәни, бәјан олунур ки, сизин ичәриниздән сиздән өтрү ҝөндәрилән Аллаһын Пејғәмбәри үчүн сизин дәрд вә әзијјәтләриниз чох ағырдыр вә о, сизин һидајәт олунмағыныз әлиндән ҝәләни әсирҝәмир. О, мөминләр үчүн үрәји јанан вә меһрибандыр. Беләликлә, әҝәр ондан үз дөндәрсәниз, “(Еј Пејғәмбәр!)  де ки, Аллаһ-таала мәнә сизин мүгабилиниздә кифајәтдир. Ондан башга танры јохдур. Она тәвәккүл едирәм вә бөјүк әршин Пәрвәрдиҝары Одур!”

Ətreaflı cavab

Суала ҹаваб вермәздән әввәл гејд етмәк лазымдыр ки, үмуми олараг суалда гејд олунан “сәнәд”дән мәгсәдин нә олдуғу там ајдын дејил вә заһири белә олан суалларын мүәјјән ҹавабы јохдур. Амма, ола биләр бу сөздән мәгсәд, ајәнин назил олма сәбәби вә ја тәфсири олсун. Јахуд, Гуранын охунушларында олан бәзи ихтилафлара ҝөрә мәсум Имамлардан (әлејһимуссалам) ајәнин тәфсири, тәтбиги вә охунушу һаггында нәгл олунан бәзи рәвајәтләр нәзәрдә тутулсун. Она ҝөрә дә бирбаша ајәнин сәнәдиндән суал олунур. ....

Һәр һалда, Гуран-Кәримдә јазылан бүтүн ајәләр илаһи сөзләр олуб һамысы Аллаһ-таалаја гајыдыр. Ајәләр арасында бу ҹәһәтдән һеч бир шеј фәрг јохдур вә Гуранын бүтүн ајәләри әгли вә нәгли дәлилләрә әсасән һәр бир тәһрифдән узагдыр. Бу һагда “Гуранын тәһриф олунмамасы” үнваны илә хүсуси бәһсә еһтијаҹ вар. Төвбә сурәсинин сонунҹу ики ајәси дә һәмин ајәләрдәндир.[1] Она ҝөрә дә бу китабда олан һәр бир сөз Аллаһ-таалаја нисбәт верилмәклә, Гурани-Кәрим адланыр.[2]

Беләликлә, бәзиләри ајәләрдә, “мин әнфусикум” вә “ мин әнфәсикум” охунмасы ајәнин илк әввәлдән Аллаһ-таала тәрәфиндән олмасында гәти шүбһә јаратмыр.[3] Јахуд, бәзи рәвајәтләрдә мәсум Имамлар (әлејһимуссалам) бәзи ајәләрин тәфсир вә тәтбигиндә ајәни хүсуси охунушла охумушларса да бу ајәнин әслинә һеч бир хәләл ҝәтирмир. Неҹә ки, имам Садиг (әлејһиссалам) Ровзеји Кафи китабында ајәнин белә назил олдуғуну билдирир: [4]لَقَدْ جَاءنا رَسُولٌ مِّنْ أَنفُسِکُمْ عَزِیزٌ عَلَیْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِیصٌ عَلَیْکُم بِالْمُؤْمِنِینَ

رَؤُوفٌ رَّحِیمٌ  (Еј үммəтим!) Сизə өзүмүздəн бир пeјғəмбəр ҝəлди ки, сизин əзијјəтə (мəшəггəтə) дүшмəјиниз oнa aғыр ҝəлир, o сизә үрәк јандырыр, мө’минлəрлə шəфгəтли вә мəрһəмəтлидир![5]

Јахуд, Әбдуллаһ ибни Сәнан Әби Ҹәфәр (әлејһиссалам)-дан нәгл едир ки, Һәзрәт бу ајәни белә охуду: لَقَدْ جَاءکم رَسُولٌ مِّنْ أَنفُسِکُمْ (Сизə өзүнүздəн бир пeјғəмбəр ҝəлди..), сонра бујурду:     من انقسنا   (Сизə өзүмүздән...) ајәнин давамында Имам (әлејһисалам) охујур:   عَزِیزٌ عَلَیْهِ مَا عَنِتُّمْ, (сизин əзијјəтə (мəшəггəтə) дүшмəјиниз oнa aғыр ҝəлир..) сонра ајәни белә охујур:   مَا عَنِتُّنا (бизим әзијјәтә дүшмәјимиз...) сонра охуду: حَرِیصٌ عَلَیْکُم  (o сизә ҹан јандырыр..), сонра охуду: علینا  (o бизә ҹан јандырыр...), сонра охуду:  بِالْمُؤْمِنِینَ رَؤُوفٌ رَّحِیم (мө’минлəрлə шəфгəтли вә мəрһəмəтлидир!), сонра охуду: بشیعتنا رَؤُوفٌ رَّحِیم  (шиәләрлә шəфгəтли вә мəрһəмəтлидир!).  Бәс, ајәнин дөрдә үчү бизим, дөрд дә бири исә шијәләримиз үчүндүр.[6]

Башга бир рәвајәтдә Тәфсир Әјашидә имам Садигдән (әлејһиссалам) ајәнин изаһында нәгл олунур ки, ајәнинин үч гисмәти бизимдир вә сонунҹу дөрдүнҹү гисмәтиндә исә шијәләримиз бизимлә шәрикдирләр.[7]

Нәтиҹәдә, гејд олунан ики ајәнин сәнәди бүтүн ајәләрдә олдуғу кими илаһи вәһј васитәси илә ҝәлән Гуранын өзүдүр. Ајәнин назил олма сәбәби һаггында исә мәхсус әһвалат зикр олунмамышдыр. Амма, тәфсир вә ајәнин изаһы ҹәһәтдән бу ики ајәнин барәсиндә ону гејд етмәк олар ки, бәзиләри мөтәгиддирләр ки, бу ики ајә Төвбә сурәсинин сон ајәләри вә Ислам Пејғәмбәринә (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) назил олан сон ајәләрдир. Белә ки, Ислам Пејғәмбәринә (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) назил олан сон бүтөв сурә Төвбә сурәси олмушдур.[8]

Лакин, мүһәггигләрин диҝәр бир дәстәси, о ҹүмләдән, мәрһум Әлламә Тәбатәбаи бу нәзәријјәни гәбул етмир.[9]  Һәр һалда Төвбә сурәси бир нечә ҹәрәјана ишарә едир ки, мүшрикләрдән бизарлыг вә онларын вәзијјәти, кафирләрлә дөјүш ... мүнафигләрин фәрди шәкилдә төрәтдији фитнә-фәсад, игтисади, сијаси, иҹтимаи, һәрби вә мәдәни һијләләри, хүсусилә Тәбук дөјүшүндәки һәрәкәтләри кими мәсәләләр бәјан олунур. Аллаһ-таала, Ислам Пејғәмбәрини (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) онларын һијләләриндән аҝаһ едир. О ҹүмләдән, бу сурәдә мүнафигләрин Пејғәмбәрә (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) истеһза вә әзијјәт етмәләри,[10] һәмчинин, онларын мүгабилиндә Ислам Пејғәмбәринин (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) бәјәнилмиш сифәтләри бәјан олунур. Әлбәттә, бу сурәнин диҝәр мөвзуларынын кәнарында ән мүһүм мөвзусу, Аллаһ-тааланын мүнафигләрин һәрәкәтләрини диггәт мәркәзиндә сахламасыдыр.[11]

Бу сурә, һиҹрәтин доггузунҹу илиндә Мәккәнин фәтһиндән сонра назил олмушдур.[12] Јәни, һәмин заман мүнафигләр мүсәлманлар арасында дахилдә фитнә-фәсад төрәтмәклә онларын ишләрини чәтинләшдирир вә әлбир шәкилдә мүсәлманлар арасында фәалијјәт едирдиләр. Башга тәрәфдән, Ислам дүшмәнләри илә әлагәдә олуб, Ислам һөкумәтини дағытмаг планлары вар иди. Амма, онларын бүтүн бу чәтинлик јаратмаларына, Тәбук дөјүшүндә иштирак етмәмәләринә, Ислам Пејғәмбәринә (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) һәрби вә малијјат ҹәһәтдән көмәклик етмәмәләринә, мүсәлманлара вә Ислам Пејғәмбәринә (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) әзијјәт етмәләринә бахмајараг, Аллаһ-таала чох јердә өз рәһмәт вә бағышламағындан вә төвбәни гәбул етмәсиндән сөз ачыр, бир јандан да гәзәб вә гәһрини бәјан етмәклә онлары иҹтимаи вә дини фитнә-фәсад төрәтмәкдән чәкиндирир. Диҝәр тәрәфдән Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) гејби хәбәрләр васитәси илә онларын бүтүн бу планларындан вә һәрәкәтләриндән хәбәрдар олмасына бахмајараг чох јердә онларла ади рәфтар едир вә һеч бир шеји үзә вурмурду. Она ҝөрә дә онлар даһа чох ҹүрәтләнир, Ислам Пејғәмбәрини (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) инҹидир вә о Һәзрәтә: “О, гулағдыр!” – јәни, нә дејирик ону ешидир вә тез инаныр – дејә истеһза едирдиләр.[13]  Она ҝөрә дә Аллаһ-таала бујурур: ” (Мүнaфиглəр ичиндə) Пeјғəмбəри инҹидиб: "O (һaмыны динлəјəн, һəр сөзү eшидиб инaнaн) бир гулaгдыр",- дeјəнлəр дə вaр. Дe: "O гулaг сизин үчүн бир нe’мəтдир. Аллaһa дa инaныр, мө’минлəрə дə. O сиздəн имaн ҝəтирəнлəр үчүн рəһмəтдир. Аллaһын Рəсулунa əзaб вeрəнлəри исə шиддəтли бир əзaб ҝөзлəјир!”[14]

Она ҝөрә дә Төвбә сурәсинин мөвзуларына диггәт етмәклә бу нәтиҹәјә ҝәлмәк олар ки, бу сурәнин сонунҹу ајәләрини сурәдә ачылан бүтүн мөвзуларын нәтиҹәси кими гәләмә вермәк олар. О да , Ислам Пејғәмбәринин (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) бәјәнилмиш әхлаги хүсусијјәтләрини, о Һәзрәтин Аллаһ-таала тәрәфиндән верилмиш илаһи мәгамына тәвәссүл етмәк вә онун үмуми мәрһәмәтиндән бәһрәләнмәк мөвзусуну бәјан едир.

Нәһајәтдә, төвһид мәсәләсини бәјан етмәклә һәтта, Ислам Пејғәмбәринә (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) тәвәссүл етмәјин төвһид сајәсиндә олмасыны, о Һәзрәтин бир инсан кими хејир мәншәји олмасыны төвһиддән сәрчешмәләнмәсини бәјан едир. Бунунла јанашы инсанларын о һәзрәтә әзијјәт вермәси вә чәтинлик јаратмасы Она ағыр ҝәлир, ејни һалда мөминләрә гаршы о Һәзрәтдә ҹанфәшанлыг вә меһрибанлыг һиссинин мөһкәм олмасы билдирилир. Бүтүн бунлара бахмајараг, Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) јер үзүндә илаһи мәһзәр сајылыр.[15] Белә ки, Аллаһ-таала өз Пејғәмбәринә бујурур: “(Јa Пeјғəмбəрим!) Əҝəр oнлaр (сəнə имaн ҝəтирмəкдəн, əмрлəринə итaəт eтмəкдəн) үз дөндəрсəлəр, дe: "Мəнə тəкҹə Аллaһ јeтəр. Oндaн бaшгa һeч бир тaнры јoxдур. Oнa тəвəккүл eтдим.”[16] Аллаһ-тааланын гүдәрти мүгабилиндә һеч бир варлығын өзүндән зәррә гәдәр дә олса гүдрәти олмадығыны, бүтүн гүдрәт вә әзәмәт вә сәлтәнәтин јалныз Аллаһ-таалаја мәхсус олдуғуну билдирәрәк ајәнин ардында бујурур: “O, бөјүк əршин сaһибидир!”. Ајәдә әрш сөзүнүн күрсү гејди олмадан зикр олунмасы Аллаһ-тааланын Әрши-әласынын күрсү мәгам вә рүтбәсиндән јүксәкдә олмасыны бәјан едир[17] вә бу мөвзунун әһәмијјәтини билдирир.



[1] Тәбатәбаи, Мәһәммәд Һүсејн, Әл-Мизан, 2-ҹи ҹилд, сәһ-104, 126; Гуран дар ислам, сәһ-196; Ҹавад Амули, Әбдуллаһ, Гуран дар Гуран, сәһ-315-дән сонра; Тәфсир Тәсним, 1-ҹи ҹилд, сәһ-98-дән сонра; Һади Мәһдәви, Мәбани кәлами иҹтиһад; сәһ-33-дән сонра;

[2] Тәбатәбаи, Мәһәммәд Һүсејн, Әл-Мизан, 2-ҹи ҹилд, сәһ-126.

[3] Әз-Земәхшәри, Әбул-Гасим Мәһәммәд ибни Өмәр, Әл-Кәшшаф, 2-ҹи ҹилд, сәһ-223; Әт-Тәбәрси, Әбу Әли Әл-Фәзл ибнил-Һәсән, Мәҹмәул-Бәјан, 5-ҹи ҹилд,сәһ-128; Әл-Гумми, Әли ибни Ибраһим, Тәфсир Гумми, 1-ҹи ҹилд, сәһ-308.

[4] Төвбә сурәси, 128-ҹи ајә. Һалбуки, Гуранда ајә  لَقَدْ جَاءکم رَسُولٌ مِّنْ   кими ҝәлиб.

[5] Сигәтул –Ислам Кулејни, Ровзәтул-Кафи, 8-ҹи ҹилд, сәһ-378, 570-ҹи һәдис.

[6] Әл-Әјаши, Мәһәммәд ибни Мәсуд, Тәфсирул-Әјаши, 2-ҹи ҹилд, сәһ-118.

[7] Әл-Әјаши, Мәһәммәд ибни Мәсуд, Тәфсирул-Әјаши, 2-ҹи ҹилд, сәһ-118.

[8] Әт-Тәбәрси, Әбу Әли Әл-Фәзл ибнил-Һәсән, Мәҹмәул-Бәјан, 5-ҹи ҹилд,сәһ-128; Мәрифәт Һади, Әт-Тәмһид, 1-ҹи ҹилд, сәһ-96...

[9] Тәбатәбаи, Мәһәммәд Һүсејн, Әл-Мизан, 9-ҹу ҹилд, сәһ-414. Әт-Тәмһид, 1-ҹи ҹилд, сәһ-98.

[10] Төвбә сурәси, 61-ҹи ајә.

[11] Тәбатәбаи, Мәһәммәд Һүсејн, Әл-Мизан, 9-ҹу ҹилд, сәһ-146.

[12] Тәбатәбаи, Мәһәммәд Һүсејн, Әл-Мизан, 9-ҹу ҹилд, сәһ-146.

[13] Төвбә сурәси, 61-ҹи ајә.

[14] Төвбә сурәси, 61-ҹи ајә; Фуладувәнд, Мәһәммәд Мәһди, Гуранын тәрҹүмәси, сәһ-196.

[15] Ҹавад Амули, Әбдуллаһ, Сиреји Рәсули Әкрәм, Тәфсир мөвзуји Гуран, 8-ҹи ҹилд, сәһ-61.

[16] Фуладувәнд, Мәһәммәд Мәһди, Гуранын тәрҹүмәси, сәһ-207; Мәкарим Ширази, Тәрҹүмә Гурани-Кәрим, Төвбә сурәси, 128-128-ҹу ајәләр.

[17] Шејх Сәдуг, Әт-Төвһид, баб Әрш вә сифатуһу, 1-ҹи ҹилд.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Peyğəmbərin besəti və meracı bir gündə (rəcəbin 27-də) baş vermişdirmi?
    8924 تاريخ بزرگان 2012/04/10
    Cavabı bəyan etmək üçün Peyğəmbərin besəti və meracı ilə əlaqədar məsələni təfsir kitablarından araşdırırıq. 1. Besətin tarixi ilə əlaqədar müsəlman alimləri arasında iki nəzəriyyə vardır: Birincisi şiələrin nəzəriyyəsidir. Onlar rəcəb ayının 27-ci gününü Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in besət günü hesab edirlər. İkinci nəzər isə ...
  • Türbət suyunu əldə etmək üçün, su, yağış suyu olmalıdırmı? Ona dua da oxunmalıdır yoxsa lazım deyil? Xahiş edirəm tam izah verin.
    8842 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/10/02
    Türbət suyunu hazırlamaq üçün, pak və gigiyena suyu kifayətdir.[1] Hərçənd, fərat suyu[2] zəmzəm suyu[3], yaxud neysan ayında[4] olan yağış suyu kimi bəzi suların daha çoxImtiyazları var. yağış suyu da çox vaxt saf və təmiz olduğuna görə, bəlkə adi sulardan daha yaxşı ...
  • Günahdan paklanmanın hansı yolları vardır?
    8738 Əməli əxlaq 2011/06/14
    İnsanın günahlarının bağışlanması yolları çox olmasına baxmayaraq biz onların bəzilərini aşağıda qeyd edirik: 1). Tövbə və Allaha tərəf qayıdış (bəzi şərtlərlə) 2). Günahların bağışlanmasına səbəb olan ən gözəl savabları əldə etmək, yəni yaxşı əməllərə qədəm qoymaq. 3). Kiçik günahların ...
  • İbn Ərəbinin İmam Zaman (ə.c) barəsində baxışı nədən ibarətdir?
    11923 تاريخ بزرگان 2011/09/04
    Mühyəddin İbn Ərəbinin əsərlərini mütaliə etdikdə onun İmam Zaman (ə.c) barəsindəki inancı üzə çıxır. O, "Fütuhati-məkkiyyə" kitabının Həzrət Məhdinin axırzamandakı silahdaş və yavərlərnə həsr etdiyi 366-cı babında belə qeyd edir: “Allahın diri, sağ bir xəlifəsi vardır, o, üzə çıxar. Onun zühuru dünya zülm və sitəmlə ...
  • Pişnamazı tanımadığımız halda camaat namazının hökmü nədir?
    9218 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/06/23
    Pişnamazın şərtlərindən biri ədalətli olmaqdır.[1] Pişnamazın bu ədaləti aşkar olunub isbat edilməlidir.[2] Ədalət batində Allahdan bir növ qorxu hissidir ki, insanın böyük günah iş görməsinin və ya kiçik günahları təkrar etməsinin qarşısını alır. Əgər bir şəxslə oturub-dursaq və ondan ...
  • Niyə dəstəmaz ayəsində “mərafiq (dirsəklər)” kəliməsi cəm halında, ancaq “kəbeyn (Ayağın üzərində yerləşən hər iki bənd,çıxıntı)” kəliməsi ikili cəm halında gəlibdir?
    5734 Təfsir 2019/05/05
    Dəstəmazın necə alənmasının keyfiyyətini bəyan edən dəstəmaz ayəsi olan Maidə sürəsinin 6-cı ayəsində Allah taala buyurur: Ey iman gətirənlər! Namaza durduğunuz zaman üzünüzü və dirsəklərə qədər qollarınızı yuyun! Başınızı və hər iki bəndə (oynağa) qədər ayaqlarınızı məsh edin!...[1] Ayədə gələn kəlimələrin mənası “Mərafiq” dirsəklər ...
  • İrfan elmində xət və nöqtə və s.... hansı mənadadır və “ənə nöqtətu təhtül-ba” (Mən ba hərfinin altındakı nöqtəyəm”- rəvayətinin mənası nədi?
    10843 Nəzəri irfan 2014/05/22
    İrafan elmində qeyb aləmindən bəzi həqiqətləri çatdırmaqdan ötrü ədədlər, hərflər və şəkillərin özünəməxsus ilahi rəmzləri vardır. Nöqtədən məqsəd, allah-Taalanın həqiqi vəhdətidir və bu həqiqi vəhdətin şəkli insan qəlbinin dərinlkilərindən qərar tutmuşdur. Ona görə də kamil insan, varlıq aləminin mərkəzi kimi tanıtdırılmışdır. Allah-taalanın yer üzündə həqiqi vəhdətindəki xəlifəsidir. Əmirəl-mömininin (əleyhissalam) ...
  • Xahiş edirik Şeyx Tusinin siyasi nəzəriyyəsini açıqlayasınız.
    6395 Nizamlar (Qurluşlar) 2011/10/04
    Hər bir dövr və əsrdə özünə məxsus suallar yaranırdı ki, elm sahiblərini vadar edir ki, onlara cavab versinlər və bunlardan biri də şeyx Tusidir ki, bu işin öhdəsindən gəlmişdir. Şeyx Tusinin ümumi olaraq siyasi nəzəriyyəsinin əslini, aşağıdakı mərhələlərdə xülasə etmək olar:
  • Lütfən qadının hicabının necəliyi barəsində hədis yazın.
    8634 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/13
    Nur surəsinin 31- ci ayəsi başqa olmaqla çox sayda hədis və ayələr qadının hicabı barəsində söhbət açmışdır.həmçinin Nur surəsinin 31- ci ayəsində buyurulur: "Mömin qadınlara de ki, gözlərini haram buyrulmuş şeylərdən çəkindirsinlər, namuslarını qorusunlar; öz- özlüyündə görünən (əl- az) istisna olmaqla, zinətlərini göstərməsinlər baş örtüklərini yaxalarına çəksinlər; zinətlərini ərlərindən başqasına ...
  • Təşəhhüd və salam halında hansı əməllər müstəbdir?
    9362 Təşəhhüd və salam 2015/04/19
    Namazın salam və təşəhhüdündə müstəhəb sayılan əməllər aşağıdakılardır: Təvərrük halında oturmaq, Yəni namaz qılan adam sol budu üstə otursun, və sağ ayağının üstünü sol ayağının üzərinə qoysun. Təşəhhüddən sonra desin: “Əlhəmdulillah” ya da desin “Bismillah və billah vəlhəmdu lillahı və xəyrul əsmai ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164891 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    164578 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119934 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    114047 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111311 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94296 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54955 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    54848 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46401 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45974 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...