Please Wait
Baxanların
6089
6089
İnternetə qoyma tarixi:
2013/07/15
Sualın xülasəsi
Ümumi hökmlərin açıqlanmasından əlavə, fiqhi məsələlərin şaxələri də Qurani kərimdə açıqlanıbdırmı?
Sual
Fiqhi məsələlərin hansının fərqli izah və açıqlaması, nə sünnədə, hətta məsələsin şaxələridə Quranın özündə də gəlməyibdir?
Qısa cavab
Qurani kərim ayatul əhkamda ümumi şəkildə islamın müqəddəs şəriətinin hökmlərini açıqlasa da, ümumiyyətlə məsələlərin şaxələrini və xırdalıqlarını açıqlamaq istəməmişdir. Amma bəzi yerlərdə uyğun gəldik də hökmün əsası qoyulduqdan sonra, onun bəzi şaxələrinə də işarə edibdir. Burda nümunə olaraq bu məsələlərdən bəzisini yalnız ayələri zikr etməklə gətiririk:
- İrs məsələsinin şaxələri Nisa surəsində neçə ayədə gəlibdir:
1-1-
«لِلرِّجالِ نَصیبٌ مِمَّا تَرَکَ الْوالِدانِ وَ الْأَقْرَبُونَ وَ لِلنِّساءِ نَصیبٌ مِمَّا تَرَکَ الْوالِدانِ وَ الْأَقْرَبُونَ مِمَّا قَلَّ مِنْهُ أَوْ کَثُرَ نَصیباً مَفْرُوضا»
Ata ana və qohumların (vəfat etdikdə)qoyub getdikləri maldan kişilərə və qadınlara pay düşür. Həmin malən azındanda, çoxundanda bunlara veriləcək hissə müəyyən edilmişdir.[1]
«لِلرِّجالِ نَصیبٌ مِمَّا تَرَکَ الْوالِدانِ وَ الْأَقْرَبُونَ وَ لِلنِّساءِ نَصیبٌ مِمَّا تَرَکَ الْوالِدانِ وَ الْأَقْرَبُونَ مِمَّا قَلَّ مِنْهُ أَوْ کَثُرَ نَصیباً مَفْرُوضا»
Ata ana və qohumların (vəfat etdikdə)qoyub getdikləri maldan kişilərə və qadınlara pay düşür. Həmin malən azındanda, çoxundanda bunlara veriləcək hissə müəyyən edilmişdir.[1]
- 2-
«یُوصیکُمُ اللَّهُ فی أَوْلادِکُمْ لِلذَّکَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَیَیْنِ فَإِنْ کُنَّ نِساءً فَوْقَ اثْنَتَیْنِ فَلَهُنَّ ثُلُثا ما تَرَکَ وَ إِنْ کانَتْ واحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُ وَ لِأَبَوَیْهِ لِکُلِّ واحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ مِمَّا تَرَکَ إِنْ کانَ لَهُ وَلَدٌ فَإِنْ لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلَدٌ وَ وَرِثَهُ أَبَواهُ فَلِأُمِّهِ الثُّلُثُ فَإِنْ کانَ لَهُ إِخْوَةٌ فَلِأُمِّهِ السُّدُسُ مِنْ بَعْدِ وَصِیَّةٍ یُوصی بِها أَوْ دَیْنٍ آباؤُکُمْ وَ أَبْناؤُکُمْ لا تَدْرُونَ أَیُّهُمْ أَقْرَبُ لَکُمْ نَفْعاً فَریضَةً مِنَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ کانَ عَلیماً حَکیما»
Allah övladlarınız haqqənda sizə tövsiyə buyurur ki, oğula iki qız hissəsi qədər pay düşür. Əgər qızlarının sayı ikidən artıqdırsa, mirasən üçdə iki hissəsi onlara çatır. Əgər təkcə bir nəfər qızdırsa, mirasın yarısı onundur. Övladı olduğu təqdirdə vəfat edənin ata və anasənən hər birinə mirasən altıda bir hissəsi verilir. Əgər onun övladı olmayıb, varisi yalnız ata və anadan ibarətdirsə, malın üçdə bir hissəsi anaya aiddir. Əgər ölmüş şəxsin qardaşları və bacıları varsa, ananın hissəsi altıda birdir. Bu bölgü ölən şəxsin vəsiyyəti yerinə yetirildikdən və ya borcu ödənildikdən sonra, aparılır. Valideyinlərinizdən və övladlarınızdan hansı birinin mənfəət cəhətdən sizə daha yaxın olduğunu bilmədiyiniz üçün bu bölgü Allah tərəfindən müəyyən edilmişdir. Həqiqətən, Allah hər şeyi biləndir, hikmət sahibidir.[2]
Allah övladlarınız haqqənda sizə tövsiyə buyurur ki, oğula iki qız hissəsi qədər pay düşür. Əgər qızlarının sayı ikidən artıqdırsa, mirasən üçdə iki hissəsi onlara çatır. Əgər təkcə bir nəfər qızdırsa, mirasın yarısı onundur. Övladı olduğu təqdirdə vəfat edənin ata və anasənən hər birinə mirasən altıda bir hissəsi verilir. Əgər onun övladı olmayıb, varisi yalnız ata və anadan ibarətdirsə, malın üçdə bir hissəsi anaya aiddir. Əgər ölmüş şəxsin qardaşları və bacıları varsa, ananın hissəsi altıda birdir. Bu bölgü ölən şəxsin vəsiyyəti yerinə yetirildikdən və ya borcu ödənildikdən sonra, aparılır. Valideyinlərinizdən və övladlarınızdan hansı birinin mənfəət cəhətdən sizə daha yaxın olduğunu bilmədiyiniz üçün bu bölgü Allah tərəfindən müəyyən edilmişdir. Həqiqətən, Allah hər şeyi biləndir, hikmət sahibidir.[2]
- Quranda açıqlanan şaxələrdən biri, həccin təvafı məsələsidir:
«ثُمَّ لْیَقْضُوا تَفَثَهُمْ وَ لْیُوفُوا نُذُورَهُمْ وَ لْیَطَّوَّفُوا بِالْبَیْتِ الْعَتیق»
Sonra kirlərini təmizləsinlər, nəzirlərini versinlər və qədim evi (kəbəni) təvaf etsinlər.[3]
Sonra kirlərini təmizləsinlər, nəzirlərini versinlər və qədim evi (kəbəni) təvaf etsinlər.[3]
- Ramazan ayının orucu:
«شَهْرُ رَمَضانَ الَّذی أُنْزِلَ فیهِ الْقُرْآنُ هُدىً لِلنَّاسِ وَ بَیِّناتٍ مِنَ الْهُدى وَ الْفُرْقانِ فَمَنْ شَهِدَ مِنْکُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْهُ وَ مَنْ کانَ مَریضاً أَوْ عَلى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَیَّامٍ أُخَرَ یُریدُ اللَّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَ لا یُریدُ بِکُمُ الْعُسْرَ وَ لِتُکْمِلُوا الْعِدَّةَ وَ لِتُکَبِّرُوا اللَّهَ عَلى ما هَداکُمْ وَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ»
Ramazan ayı insanlara doğru yol göstərən, doğru yolu və haqqı batildən ayırmağı açıq- aşkar dəlillərlə bəyan edən Quranın nazil olduğu aydır. Sizdən hər kim o aya yetişsə, o ayı oruc tutsun. Xəstələnənlər, yaxud səfərdə olanlar isə tutmadığı günlərinin sayə qədər başqa günlərdə tutsunlar. Allah sizin üçün ağırlıq deyil, yüngüllük istər ki, fövtə gedən günlərin orucunu tamamlayasınız və sizi düz yola yönətməsinə görə, ona təzim və şükr edəsiniz.[4]
Ramazan ayı insanlara doğru yol göstərən, doğru yolu və haqqı batildən ayırmağı açıq- aşkar dəlillərlə bəyan edən Quranın nazil olduğu aydır. Sizdən hər kim o aya yetişsə, o ayı oruc tutsun. Xəstələnənlər, yaxud səfərdə olanlar isə tutmadığı günlərinin sayə qədər başqa günlərdə tutsunlar. Allah sizin üçün ağırlıq deyil, yüngüllük istər ki, fövtə gedən günlərin orucunu tamamlayasınız və sizi düz yola yönətməsinə görə, ona təzim və şükr edəsiniz.[4]
- Zina məsələsi:
«وَ الَّذینَ یَرْمُونَ الْمُحْصَناتِ ثُمَّ لَمْ یَأْتُوا بِأَرْبَعَةِ شُهَداءَ فَاجْلِدُوهُمْ ثَمانینَ جَلْدَةً وَ لا تَقْبَلُوا لَهُمْ شَهادَةً أَبَداً وَ أُولئِکَ هُمُ الْفاسِقُونَ»
İsmətli qadınlara zina nisbəy verib, sonra dörd şahid gətirə bilməyən şəxslərə səksən şallaq vurun. Və onların şəhadətini heç vaxt qəbul etməyin. Onlar sözsüz ki, asil fasiqlərdir.[5]
İsmətli qadınlara zina nisbəy verib, sonra dörd şahid gətirə bilməyən şəxslərə səksən şallaq vurun. Və onların şəhadətini heç vaxt qəbul etməyin. Onlar sözsüz ki, asil fasiqlərdir.[5]
[1] - Nisa surəsi, ayə 7
[2] - Həmin surə, ayə 11, qeyd etməliyik ki, bu surənin 12, 19 və 176 cı ayələridə bu mövzudadır.
[3] - Həcc surəsi, ayə 29
[4] - Bəqərə surəsi, ayə 185 və 187. Bu surədə də oruc məsələsinin xırdalıqlarından birinə toxunur.
[5] - Nur surəsi, ayə 4, Bu məsələdə digər xırdalıqlarda sonrakı ayələrdə doqquzuncu ayəyə dək bəyan olmuşdur.
Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız