Ətraflı axtarış
Baxanların
7907
İnternetə qoyma tarixi: 2014/11/03
Sualın xülasəsi
Ayişənin Cəməl döyüşündəki rəftarı Əhzab surəsinin 30-cu ayəsində qeyd olunmuş açıq-aydın günahın nümunəsidirmi?
Sual
İmam Sadiqdən (ələyhissalam) Əhzab surəsinin təfsirində qeyd olunan açıqlamanın sənədi səhihdirmi? İmam Sadiq (ələyhissalam) buyurur: "Ayədəki açıq aşkar günahdan məqsəd Ayişədir."
Qısa cavab
Ərəb dilində "fahişə" sözü çox çirkin günahlara və ya elə günahlara deyilir ki, şəri cəhətdən haram olmağından əlavə, əqli cəhətdən də qəbih sayılır. Əlbəttə, bəzi vaxtlar ərəblər zinakar qadına da fahişə deyirlər. Amma, Quranda gələn bu kəlmə ümumi mənada olub, hər bir günaha aid olur. Bəyyinə kəlməsi isə aşkar və vazeh mənasındadır.
Heç şübhə yoxdur ki, Ayişə Cəməl döyüşündə İmam Əlinin (ələyhissalam)  əleyhinə çıxdığına və Cəməl döyüşündə iştirak etdiyinə görə böyük günaha düçar olmuşdu. O cəhətdən, Ayişə bu ayəyə aid olur. Amma, İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) zövcəsi kimi başqa qeyri-şəri günahlara mürtəkib olması təsdiq olunmur.
 
Ətreaflı cavab
Əhzab surəsinin 30-cu ayəsində oxuyuruq: "Siz ey Peəmbərin zövcələri! Sizdən hansı biriniz açıq-aşkar bir çirkin (günah) görsə, onun əza ikiqat olar. Bu, Allah üçün asandır! "
Ərəb dilində fahişə sözü ən pis və çirkin günaha deyilir. İslam Peyğəmğbərini (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) incitmək, töhmət, qeybət və sair günahlara aid olur.[1] Başqa sözlə desək, bəzi günahlar şəri cəhətdən haram olduğuna görə ona "mikər" deyilir və onun müqabilində məruf kəlməsi durur. Amma, elə günahlar var ki, şəri cəhətdən haram olmağından əlavə, əqli cəhətdən də qəbih sayılır. Fahişə sözü belə günahlara aiddir.[2] Bu sözün şahidi budur ki, Allah-Taala Quranda buyurur: "Həqiqətən, Allah (Qur’anda insanlara) ədalətli olmağı, yaxşılıq etməyi, qohumlara (haqqını) verməyi (kasıb qohumqrabaya şəriətin vacib bildiyi tərzdə əl tutmağı) buyurar, zina etməyi, pis işlər görməyi və zülm etməyi isə qadağan edir. (Allah) sizə düşünüb ibrət alasınız deyə, belə öyüd-nəsihət verir! "[3] – bu ayədə fəhşa kəlməsi ilə münkər sözü ayrı-ayırlıqda işlənmişdir.
Fahişeyi mübəyyinə –sözü aşkar və böyük günah mənasındadır.  Bildiyimiz kimi böyük şəxsiyyətlərdən aşkar günah baş verdikdə onun təsiri və fəsadı daha çox olur.
Bəzi rəvayətlərdə faişeyi-mübəyyinədən məqsəd haqq əheyhinə şəmşirlə çıxmaq və ya İmam Əli (ələyhissalam)  ilə döyüşə çıxmaq kimi təfsir olunur.[4]
Beləliklə, bəzilərinin şiələrə nisbət verdiklərinin əksinə olaraq, heç bir rəvayətdə fahişə sözünün məhşur mənası, Ümmul-möminin Ayişəyə nisbət verilməsi yoxdur. Təkcə rəvayətdə bu məna elam olunub ki, fahişə sözü İmam Əlinin (ələyhissalam)  əleyhinə çıxmaq kimi təfsir olunur və bu da aşkar böyük şəri və əqli günahlardan biri sayılır.  Həmin mövzuda diqqətinizi bir neçə məsələyə cəlb etmək istərdik:
Birinci:  Rəvayətdə qeyd edələn fahişə sözünün "döyüş və müharibə" – kimi təfsir olunması, ayədəki fahişə sözünün ümumi mənalarından bir nümunəsini əks etdirir. Amma ayədə bu sözün mənası ümumidir.
İkinci: Əzabın ikiqat olması hökmü əslində, İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) zövcələrinə məxsus deyil. Bəlkə hər kəsə Allahın höccəti və dəlili tamam olsa və insan bütün dəlilləri bilə-bilə yenə də günaha düşsə, ikiqat əzab və daha şiddətli əzab ala bilər.[5] Başqa sözlə desək, baxmayaraq ki, qeyd etdiymiz ayədə İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) zövcələrindən söz gedir ki, əgər Allaha itət etsələr ikiqat savab apararlar və əgər aşkarda günah etsələr ikiqat əzaba düçar oalcaqlar. Amma, bütün bu ikiqat savab və əzabın əslində meyarın insanın ictimai mövqeiyyəti və şəxsiyyəti olduğuna görə bu hökm cəmiyyətdə şəxsiyyəti və xüsusi mövqiyyəti olan hər kəsə sidq edə bilər.
Bu cür şəxsiyyətlər təkcə özlərinə aid deyillər. Bəlkə, onların varlığının iki cəhəti var. Bir cəhəti özlərinə, digər cəhəti isə cəmiyyətə bağlıdır. Onların həyat tərzi və proqramı bütöv bir cəmiyyəti hidayət edər və ya zəlalətə sala bilər. Beləliklə, onların əməl və rəftarlarının iki təsiri var. Birin fərdi, digəri isə ictimaidir. Buna görə də hər bir cəhətin özünəməxsus əzab və mükafatı vardır.[6]  Ona görə də İmam Sadiqdən (ələyhissalam)  rəvayətin birində oxuyuruq, buyurur: "Alimdən bir günah bağışlanınca cahildən yetmiş günah bağışlanacaq."[7]
Son nöqtə: İslam Peybəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) zövcələrinin ikiqat əzabının da dəlili ayıdındır. Çünki, vəhy evində və peyğəmbərlik mərkəzində yaşayış edirlər. İslam Peyğəmbəri (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) ilə daha yaxından əlaqədə olduqlarına görə onların İslamdan agahlığı digərlərinə adi insanlara nisbət daha çoxdur. Bundan əlavə, başqaları onlara baxır və əməllərini özləri üçün sərməşq qərar verirlər.  Beləliklə, günahları Allah dərgahında daha böyükdür. Çünki, əzab və savabın miqdarı,  insanın mərifət, agahlıq dərəcəsindən və cəmiyyətə olan təsirindən asılıdır.
Onların həm cəmiyyətdə və həm agahlıq cəhətdən səhmiyyələri çox olduğuna görə bu qanuna aiddirlər. Digər cəhətdən, onların pis əxlaqları bir tərəfdən İslam Peyğəmbərinə (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) əziyyət verir, digər tərəfdən isə O Həzrətin mövqeiyyətinə zərbə vurur. Bunun özü isə başqa bir günah və əzabı vardır.[8]
Bu bəhsi İmam Səccadın (ələyhissalam)  bir hədisi ilə başa vururuq: Bir nəfər İmamdan soruşur: Siz elə bir ailədənsiniz ki, Allah-Taala Sizi xüsusi bağışlanmaq rəhmətinə aid edib. İmam (ələyhissalam)  qəzəblənir və buyurur: "Biz, Allahın Quranda İslam Peyğəmbərinə (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) xəbərdarlıq etdiyi məsələyə daha layiqlik. Sən deyən kimi də deyil. Yəni, Biz də yaxşı işlərimizə görə iki mükafat, əgər bizdən günah baş versə (mt.məsum İmam günah etməz), ikiqat əzab alarıq." Sonra İmam (ələyhissalam)  yuxarıdakı qeyd etdiymiz iki ayəni tilavət elədi.[9]
 

[1] Təbatəbi, Seyyid Məhəmməd Hüseyn,  Əl-Mizan fi təfsiril Quran; c.16; səh.307; Qum, Dəftər intişarat islami nəşriyyatı, beşinci çap, 1417 h. Qəməri ili
[2] Təyyib, Seyyid Əbdul-Hüseyn,  Ətyəbul-bəyan fi təfsiril-Quran, c.10; səh.498; Tehran, İslam nəşriyyatı, 1378 şəmsi ili
[3]  Nəhl surəsi 90
[4] Əli bin İbrahimin təfsirində Məhəmməd ibn Əhməddən nəql olunur: deyir: Məhəmməd ibn Əbdullah ibn Ğalib, Əbdurrəhmandan, ibn Əbi Nəcran, o da Həmmad ibn Hərizdən nəql edir. Deiyr: Əba ƏBdullahdan (əleyhissalam) bu ayə haqqında soruşdum. İmam (əleyhissalama) buyurdu: Fahişə yəni, "qılıncla çıxmaq"; Ərusi Huveyzi, Əbd Əli ibn Cumə, Təfsir Nur Səqəleyn, c.4; səh.268; Qum, İsmailiyyan nəşriyyatı, dördüncü çap, 1415 h. Qəməri, Məhəmməd ibn Abbas nəql edir:  Hüseyn ibn Əhməd bizə nəql edir, Məhəmməd ibn İsadan, o da Yunisdən, o da Kiramdan, o da Məhəməd ibn Müslimdən, o da Əbi Əbdullahdan (əleyhissalam), nəql edii ki İmam (ələyhissalam)  mənə buyurur:" Bilirsən fahişeyi-mübəyyinə ayədə nədir?" Dedim: yox. İmam (ələyhissalam)  buyurdu: "Əmirəl-mömininlə (əleyhissalam) döyüşmək." Yəni, Cəməl əhli. Bəhrani,Seyyid Haşim ibn Süleyman, Əl-Burhan fi təfsiril-Quran; c.4; səh.441; Tehran. Bunyad besət nəşriyyatı, birinci çap, 1374 şəmsi ili.
[5]  Təyyib, Seyyid Əbdul-Hüseyn,  Ətyəbul-bəyan fi təfsiril-Quran, c.10; səh.498; Tehran, İslam nəşriyyatı, 1378 şəmsi ili
[6] Məkarim Şirazi, Nasir, Təfsir Nümunə, c.17; səh.283; Tehran,, Darul-kutubul islamiyyə nəşriyyatı, birinci çap, 1374 şəmsi ili.
[7] Kuleyni, Məhəmməd ibn Yəqub, Kafi, c.1; səh.47; Tehran, Darul-kutubul islamiyyə nəşriyyatı, dördüncü çap, 1407 h.qəməri
[8] Məkarim Şirazi, Nasir, Təfsir Nümunə,c.17; səh.284-285; Tehran,, Darul-kutubul islamiyyə nəşriyyatı, birinci çap, 1374 şəmsi ili.
[9] Məclisi,  Məhəmməd Baqir, Biharul-Ənvar, c.22; səh.175; Beyrut, darul ehyau turasi ərəbiyyə nəşriyyatı, ikinci çap. 1403 h. Qəməri ili
Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • İmam Hüseynin (ə) pak cəsədini kim dəfn etdi?
    8074 تاريخ بزرگان 2011/12/25
    Bu mövzuda alimlərin nəzəriyyələri müxtəlifdir. Bu nəzəriyyələrdən biri, bəzi rəvayətlərdə və tarix kitablarında işarə olunduğu kimidir və o da budur: İmam Hüseynin (ə) pak cəsədi onun əziz övladı İmam Zeynəl- abidin (ə)- ın vasitəsiylə Kərbəla torpağında dəfn olunmuşdur: Yəni İmam Səccad (ə) Kərbəla şəhidlərinin təyin və dəfni üçün xüsusiylə ...
  • İmam Xumeyinin (rəh) siyasi fikri hansı sahələrə şamil olur?
    5501 Siyasət fəlsəfəsi 2012/09/15
    İmam Xumeyinin (rəh) siyasi fikri onun kalan və müxtəlif sahələrdən təsirlənmiş fikrinin bir hissəsidir. Bunu nəzərə alsaq ki, İmam Xumeyni (rəh) neçə sahəli şəxsiyyətə sahibdir ki, onun irfanda, fiqhdə, fəlsəfədə, kəlamda və siyasətdə neçə əsəri vardır. O İslami fikirlərin üzərində qurulan bir nizamın rəhbəri olubdur, aydındır ki, ...
  • Peyğəmbərlərdən birinin adı İsraildirmi? Və o şey ki, yeməyin özünə haram etdi nə olubdur?
    6867 Təfsir 2012/02/13
    İsrail Allah Peyğəmbərlərindən biri olan həzrəti Yəqubun (ə) adıdır. O bir sıra məsləhətlərə görə dəvə ətini və südü özünə haram etmişdir.Allah ali- İmran surəsinin 93- cü ayəsində buyurur:«کُلُّ الطَّعامِ کانَ حِلاًّ لِبَنِی إِسْرائِیلَ إِلاَّ ما حَرَّمَ إِسْرائِیلُ عَلى‏ نَفْسِهِ ...
  • Qurani kərimdə sirat körpüsü barəsində məlumat verilibmi?
    16067 Quran elmləri 2011/03/06
    Düzdürki, "sirat körpüsü" termini Quranda işlədilməmişdir, amma bəzi hədislər onun haqq olduğunu təsdiq edirlər. İmam Sadiq (ə) Fəcir surəsinin 14- cü ayəsində işlədilən "Mirsad" sözünü "cəhənnəmin üstündən keçən körpü" kimi təfsir etmişdir. Mövzunun daha da aydınlaşması üçün bir neçə mətləbə işarə etməklə "sirat" sözünün ...
  • İmam Əli (əleyhis-salam) sübh namazında zərbətlənən zaman İmam Həsənlə Hüseyn orada idilərmi?
    9194 تاريخ بزرگان 2012/03/14
    Əli (əleyhis-salam) zərbətləndiyi zaman Həsənlə Hüseyn (əleyhiməs-salam)-ın onun yanında olması ilə əlaqədar çoxlu rəvayət gəlmişdir. Buna görə də bu bəhsdə bir neçə ehtimal verilir: 1. İmam Əli (əleyhis-salam)-a məsciddən kənarda zərbə vurulmuşdur. Bu ehtimala əsasən demək olar ki, həmin anda Həsənlə Hüseynin Əli (əleyhis-salam)-ın yanında ...
  • Aya mümkündür bir başa deyək ya imam Rza (ə) hacətimizi ver? Və ya deyək filan imamın abrına xatir hacətimizi ver?
    6617 Qədim kəlam 2012/03/11
    1. Şübhəsiz ki, Allahdan başqa heç bir kəs bir başa və vasitəsiz heç bir işə gücü çatmaz və qüdrəti yoxdur və əgər buna malik olsa belə Allahın iradəsi və icazəsi çərçivəsindədir. 2. Din rəhbərləri və alimlərini öz hacətlərimiz üçün vasitəçi qərar verməliyik, nəin ki, öz ...
  • Şeytanın adı xilqətinin əvvəlindən şeytan idimi, yoxsa Allah dərgahından qovulduqdan sonra belə adlandırılmışdır?
    10727 تاريخ کلام 2012/03/14
    Şeytan kəlməsinin kökü ilə əlaqədar fikir ayrılığı olduğuna görə onun mənasında da ixtilaf vardır. Şeytan sözünün mənasında üç nəzəriyyə vardır: a) Şeytan شَاطَ “şatə” maddəsindən tutulmuşdur, qəzəb üzündən olan yandırmağa və şölələnməyə deyilir; b) Xəbis və alçaq varlıq mənasına olan شَاطن ...
  • Əgər bir şey nəcis olarsa və biz də ona əl vursaq, nəcis oluruqmu?
    6954 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/09/12
    Əgər pak bir şey nəcis (murdar) bir şeyə dəysə və hər ikisi, yaxud biri, digərinə sirayət edəcək dərəcədə rütubətli olsa, pak şey də nəcis olur. Onu pak etmək üçün nəcasətin eynini (maddəsini) aradan qaldırdıqdan sonra əgər nəcis şey bovl olsa onu kürr, cari, yaxud qəlil suda bir dəfə yumaq kifayətdir. ...
  • Necə olur ki, həzrət Süleyman (ə) övladının vəfatından sonra mülk və hakimiyyət arzusu edir, amma İmam Hüseyn (ə) isə deyir: "Ey Əli səndən sonra kül olsun bu dünyanın başına?".
    7641 Təfsir 2011/11/19
    Baxmayaraq həzrət Süleymanın bu sözü onun ruhiyyəsinin böyüklüyünü və Allahın sonsuz rəhmətinə olan yəqinindən hekayət edir və bu da ümumi insanlara nisbət onun üstünlüyünü bildirir, amma İmam Hüseynin (ə) halına qarşı müqayisə etmək mümkün deyildir. Çünki bu ayələr:Birincisi: Bir növ bunu bildirir ki, həzrət Süleyman bir anlıq xəta ...
  • Bu ibarətdən məqsəd nədur?
    6420 Hədis elmləri 2012/01/16
    İbarətin mənası budur: Günlərlə düşmənçilik etməyin ki, onlar da sizinlə düşmənçilik edəcəklər. Bu ibarət bəzi hədislərdə Peyğəmbərdən (s) daxil olmuşdur və «ایامکم» dan məqsəd həftənin günləri olur. Bu təbir və ibarə zamanın əhəmiyyətin çatdırır və günləri pis bilib onlar barədə şikayət etmək lazım deyil yoxsa mümkündür pis fal vurduğu şey ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164002 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    160136 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118956 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    112213 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    106913 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92851 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54347 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    50566 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45236 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44720 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...