Ətraflı axtarış
Baxanların
12521
İnternetə qoyma tarixi: 2012/01/08
Sualın xülasəsi
"Bir zaman gələcək ki, müsəlmanlar 73 firqəyə parçalanacaq" buyuran hədis doğrudurmu?
Sual
İslamda neçə əqidə məktəbinin olmasını buyurmağınızı xahiş edirik? Bu barədə bir hədis gördüm ki, belə buyurur: Bir zaman gələcək ki, müsəlmanlar 73 firqəyə parçalanacaq. Bu hədis doğrudurmu? Xahiş edirəm qeyd olunanlar barəsində tam məlumat verin?
Qısa cavab

"Ümmətin iftiraqı" (Peyğəmbər dünyadan gedəndən sonra müsəlmanların firqə- firqə olması) hədislərini sünni və şiənin hədis alimləri müxtəlif sənədlərlə nəql ediblər.

Bu hədislərin hamısının mətni, müsəlmanların İslam Peyğəmbərindən sonra firqı- firqə olması və parçalanmasından xəbər verir və bir növ məna cəhətdən mütavatirdirlər. Ən azı bu hədislərin biri sənəd baxımından doğru və müttəsildir.

Ətreaflı cavab

Təəssüflə deməliyik ki, İlahi Peyğəmbərlərin hər biri dünyadan gedəndən sonra, onların ardıcıllarının çoxu, Peyğəmbərləri tərəfdən təyin olunmuş əsas yoldan azdılar. Peyğəmbər (s) Peyğəmbərlik elmi ilə öz ümmətinin gələcəyini açıqca görürdü. Müxtəlif rəvayətlərdə (ümmətin parçalanması hədisləri) bu məsələdən xəbər veribdir. "Ümmətin parçalanması" hədislərini şiə və sünni hədis alimləri müxtəlif sənədlərlə nəql edibdir. [1] Bu hədis şiə mənbələrində o cümlədən şeyx Səduqun xisali, təfsiri- əyyaşi və Təbərisinin ehticacında gəlibdir. [2] Qeyd edək ki, hədis mənəvi cəhətdən mütəvatirdir, yəni mətndəki kəlmələr cəhətdən bir- birindən fərqlənsələr də, amma onların hamısının mənası eynidir.

Bu rəvayətlərə əsasən, Peyğəmbər (s) ümmətinin ondan sonra yetmiş üç firqəyə parçalanacağını qabaqcadan söyləmişdir.

Ümmətin parçalanması hədisinin sənədlərinin ən doğrusu Kuleyninin Kafi kitabında imam Məhəmməd Baqir (ə) dan nəql etdiyi bir hədisdir. Bu hədisin sənəd və mətnini nümunə olaraq araşdırırıq.

Hədisin sənədi:

Məhəmməd ibn Yəhya ən Əhməd bir Məhəmməd bin İsa ən ibn Məhbub ən Cəmil bin Saleh ən Əbi Xalid əl- Kabuli ən Əbi Cəfər (ə).

« مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ جَمِیلِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ أَبِی خَالِدٍ الْکَابُلِیِّ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ(ع) »

Hədislərin sənəd cəhətdən müxtəlif qisimləri var. hədisin ravilərinin hamısı şiə və siqə- (inanılmış sonlar)- lərdən olsalar, hədis hədisşunaslıq termini nəzərindən "səsis"dir. [3] Əgər sənəddə olan şəxslərin hamısı öz dövrünün böyük şəxslərindən olsalar, belə olduqda hədisə inam daha çoxalır. İmam Baqir (ə)- ın hədisi də belə hədislərdəndir, çünki sənəddə olan şəxslərin hamısı böyük şəxslərdəndirlər. Məhəmməd bin Yəhya böyük insanlardandır ki, Nəccaşi onun barəsində deyir: "O öz zamanında bizim səhabələrimizin böyükü idi ki, çox inanılmış bir şəxsdir". [4] Əhməd bin Məhəmməd bin İsa da deyir: "Əbucəfər Qumluların şeyxi və onların fəqihidir." [5] Həsən bin Məhbub bizim rical mənbələrdə siqə və əshabi icmadandır. [6] Cəmil bin Saleh və Əbu Xalid Kabuli də böyük şəxslərdən sayılıblar. [7]

Buna əsasən, hədis sənəd cəhətdən səhih və müttəsildir.

Hədisin mətni:

Bu hədis Zümər surəsinin 29- cu ayəsinin təfsirində gəlibdir ki, İmam (ə) onda buyurur: "Yəhudilər Musadan sonra yetmiş bir firqəyə bölündülər ki, yalnız o firqələrin biri behiştdə, qalanları isə cəhənnəmdədirlər. Məsihilər də İsa (ə)- dan sonra yetmiş iki firqəyə döndülər ki, bir firqə behiştdə, digər firqələr isə cəhənnəmdədirlər. Amma bu ümmət İslam Peyğəmbəri (s)- dən sonra yetmiş üç firqəyə bölündülər ki, onların yetmiş iki firqəsi cəhənnəmdə yalnız bir firqə behiştdədir. Bu yetmiş üç firqənin on üç firqəsi biz Əhli- beytə məhəbbət və vilayəti qəbul edirlər [8] , amma onlardan yalnız bir dəstəsi behiştə gedəcək və digər on üç firqə cəhənnəmdədirlər. Buna əsasən, bu on iki firqə və altmış firqə cəhənnəmdədirlər." [9]

Nəticə budur ki, bu hədisin sənəd və mətni doğrudur və bu barədə olan digər hədislərlə təqsirlənir.

Diqqət etmək lazımdır ki, bu barədə qeyd olunan çoxlu rəvayətlərdə, nicat tapan dəstəni İmam Əli (ə)- ın şiələri bildirirlər. [10]

Öz suallarınızın digər cavablarını öyrənmək üçün, aşağıdakı göstəricilərə baxın:

  1. Sual 11026 (sayt: 11149) (İslam firqələrinin yaranmasının səbəbləri).

  2. Sual 4932(sayt: 5182) (Məzhəblərin yaranmasının hədəfi).

 



[1]   - Təba təbayi, Məhəmməd Hüseyn, Əl- mizan, tərcümə Musəvi Həmədani cild 3, səh 588, Qum, İslami nəşrlər dəftəri, 1374, Cəfəri, Yəqub, Təfsiri- kovsər, cild 3,səh 443, Bica, Bita.

[2]   - Məclisi, Məhəmməd Baqir, Biharul- ənvar, cild 28, səh 4, Əlvəfa müəssisəsi, Beyrut. 1404.

[3]   - Dirayətun- nur diskindən istifadə etməklə, Hədis terminləri.

[4]   - Nəccaşi, Ricali- nəccaşi, səh 353, İslami nəşrlər dəftəri, Qum, 1407.

[5]   - Həmin, səh 83.

[6]   - Baxın: Ricali Kəşi, səh 556.

[7]   - Baxın: Ricali Nəccaşi, səh 127 və Ricali Kəşi, səh 10, Məşhəd universitetinin nəşriyyatı, 1348.

[8]   - Bəlkə şiənin on iki imamçı olmayan firqələrinə işarə edir.

[9] - Kuleyni, Məhəmməd ibn Yəqub, Kafi, cild 8, səh 224, Darul- kutubul- islamiyyə, Tehran, 1368.

[10]   - Biharul- ınvar, cild 28, səh 2, babu iftiraqil- umməti bədən- nəbi.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Vilayəti fəqihə əqidəli olmaq nə vaxtan başlayıb?
    9428 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/10/06
    Fiqhdə müctəhidlik dərəcəsinə çatan şəxs tərəfindən İslam cəmiyyətinin rəhbərliyi mənasına olan 2 vilayəti fəqih" məsələsi, bəzilərinin nəzərində İslam düşüncəsi tarixində təzə bir mövzudur və onun keçmişi iki əsrdən azdır. Bunlar iddia edirlər ki, şiə və sünnü fəqihlərinin heç biri bu məsələni araşdırmayıblar ki, fəqihin fətva və hökm ...
  • Dəccal kimdir? Onun barəsində olan rəvayətləri izah etmənizi istərdik.
    9024 Qədim kəlam 2011/08/23
    Zühurynəlamətlərindənbiridəinsanlarızəlalətəsalanvəazdıran “Dəccal” adlıbir
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119747 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • İslam dini nöqteyi nəzərindən bir qatil və günahkar kafir iman gətirərsə onun keçmiş günahları bağışlanırmı?
    7423 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/06/12
    Müqəddəs İslam dinində yeni müsəlman olmuş şəxslər üçün müəyyən qanunlar təyin olunmuşdur. O cümlədən, əgər kafir şəxs müsəlman olmazdan öncə bir sıra günahlara qatılarsa və Allah Taalanın haqqını aradan apararsa (namaz qılmaz, oruc tutmaz və sair. Bu kimi vacibləri tərk edərək günaha düşərsə). Allah tərəfindən onun günahı bağışlanır.
  • "Möminlər"dən məqsəd müsəlmanların hansı dəstəsidir?
    8731 Qədim kəlam 2011/07/02
    Möminlər Allahın varlığını təsdiq edən, Onun müqabilində təslim olan, bütün ilahi peyğəmbərlərə iman gətirən və bunlara əməl etməkdə də israrlı olanlardır.Nəzərinizə çatdıraq ki, imanın mərtəbə və dərəcələri vardır. Quran ayələrinə, Peyğəmbərdən (s) nəql olunan hədislərə əsasən Əhli-beytin (ə) vilayətinə etiqad bəsləmək imanın ali və əsil mərtəbələrindəndir. Quran ayələri vasitəsi ...
  • “Əməli əsl” və “ictihadi dəlil” dedikdə məqsəd nədir və bunların arasında nə kimi əlaqə vardır?
    6117 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/18
    Əməli əsl“Əməli əsl” üsuli-fiqh elmində bir termindir. Onun mənası şəri hökmün təyinində şəkk yaranan zaman mükəlləfin əməli (şəri) vəzifəsini aydınlaşdıran bir qaydadan ibarətdir – dəlil və əmarə tapmadıqdan sonra. Başqa sözlə desək, əməli əsl, yaxud əməliyyə əslləri şəkk-şübhəyə düçar olan bir şəxsin əməlini ...
  • can verən halla ölüm səkəratı arasında farq nədir?
    7016 حقانیت مرگ 2015/06/02
    Ərəbcədən ehtizar sözü iftial şəklində olub, həzər sözünün yəni, hazır olmaq mənasındandır. Bəziləri deyirlər, insanın son anında ölüm mələklərinin hazır olmasına görə bu hala, ehtizar deyilir.[1] Belə bir hala düşən insana isə möhtəzər (can verən) deyilir.[2] Ehtizar yəni, can verən vaxt ...
  • Nə üçün bəzi müsəlmanların əməlləri onların din və məzhəb əqidələriylə üst- üstə düşməyib əksinə olur?
    6454 Əməli əxlaq 2011/05/15
    İnsan bir neçə təbəqədən təşkil olmuş bir varlıqdır; ruhi və İlahi, maddi və mənəvi, ictmai və atifi və... təbəqələrdən ibarətdir. Bu təbəqələr həmişə bir- biriylə mübarizədədirlər ki, bu da insanı əqidəsiylə əməlləri arasında müxalifətə doğru yol açır. İlahi dinlər, xüsusiylədə İslam dini insanları nəfsin istəkləri tələsindən qurtarıb onu ...
  • Мәләкләр мүҹәррәддиләр, ја мадди?
    6743 İslam fəlsəfəsi 2010/06/12
    Ола билсин ајә вә рәвајәтләрдә мәләкләрин сырф мүҹәррәд олмасы ајдын шәкилдә бәјан едилмәјиб. Амма, онларын һаггында әлдә олан мәлуматлар, о ҹүмләдән, онларын рәфтарлары вә вәсфләри мүҹәррәд олмаларына дәлилдир. Чүнки, ајә вә Мәсумларын (әләјһимуссалам) рәвајәтләриндә мәләкләр һаггында бизә чатан һәдис вә кәлмәләрин мәзмуну онларын ...
  • İmam Riza (əleyhis-salam)-ın “Zamini-ahu” (Ahunun zamini) adlandırılmasının səbəbi nədir?
    10576 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/01/19
    İmam Riza (əleyhis-salam)-ın məşhur ləqəblərindən biri də “Zamini-ahu”dur (ahunun zamini). Şiə mənbələrində bu hadisə camaat arasında məşhur olan şəkildə mövcud deyildir. Amma camaat arasında deyilən nəqlə oxşar rəvayət vardır. Peyğəmbərə, İmam Səccada və İmam Sadiq (əleyhimus-salam)-a mənsub edilən möcüzələrdə də gözə dəyir. Mərhum Şeyx Səduq “Uyunu əxbarir-Riza (əleyhis-salam)” kitabında bu ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164675 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    163733 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119747 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113679 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    110524 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94037 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54839 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    54123 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46130 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45746 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...