Ətraflı axtarış
Baxanların
8397
İnternetə qoyma tarixi: 2011/09/04
Sualın xülasəsi
Niyə görə zəkat ona vacib olmamasına baxmayaraq Həzrət Əli (ə) namaz halında zəkat verdi?
Sual
Mənin sualım vilayət ayəsi, yəni Maidə surəsinin 55-ci ayəsi barəsindədir. Ayə deyir İmama Əli (ə) namaz qılan zaman sədəqə verdi...Burda bir sual yaranır: Həzrət Əli (ə) Peyğəmbər (s)-ın zamanında yoxsul idi. Elə buna görə də Həzrət Fatimə (s)-ya mehriyyə olaraq yalnız bir zireh verə bilir...Zəkat da ki, yoxsul insana vacib deyil, zəkat verməməlidir...Nəyə görə zəkat ona vacib olmamasına rəğmən bu işi gördü?
Qısa cavab

Həzrət Əli (ə) heç vaxt fağır və yoxsul olmamışdır, əksinə həmişə zəhmət çəkib çoxlu mal-dövlət ələ gətirər və hamısını bir yerdə Allah yolunda xərcləyər, ianə verərdi. Beləlilkə özü üçün bir şey qalmazdı. Bu ayədə o Həzrətin zəkat verdiyi yerlərdən birinə işarə edilir. Bundan əlavə, Quranda bir çox yerlərdə müstəhəb sədəqələrə də zəkat deyilmişdir. Bu növ sədəqələri bütün insanlar ödəyə bilərlər.

Ətreaflı cavab

Birinci: tarixdə qeyd edildiyi kimi, Həzrət Əli (ə) heç vaxt fağır və yoxsul olmamışdır, əksinə həmişə zəhmət çəkib çoxlu mal-dövlət ələ gətirər və hamısını bir yerdə Allah yolunda xərcləyər, ianə verərdi. Beləlilkə özü üçün bir şey qalmazdı. O Həzrətin çörək və xurma kisələrini çiyninə alıb yoxsulların evlərinə aparması haqqındakı hədis və rəvayətlər o qədər geniş yayılmışdır ki, bizim onlardan birini belə nəql etməyimizə ehtiyac qalmır. Habelə, qeyd edirlər ki, öz mal və sərvətinin böyük bir hissəsini qulların azad edilməsi üçün xərcləyirdi. Belə ki, yazırlar öz əlinin zəhmətilə min qul azad etmişdi. Bundan başqa, döyüş qənimətlərindən ona düşən pay da yüksək məbləğdə idi. Beləliklə zəkatı ödənilməsi vacib olan bir miqdar mal və ya kiçik bir xurmalıq elə də böyük bir mülkiyyət deyildi ki, Əli (ə)-da olmasın.[1]

Əgər hardasa onun yoxsulluğundan söz açılırsa, səbəbi o misilsiz insanın yoxsullara hədsiz əl tutmağıdır. Bu ayə də o Həzrətin zəkat verdiyi yerlərdən birinə işarə edir və göstərir ki, hətta rüku halında da yoxsulların əlindən tutmağı tərk etmirdi.

İkinci: Quranda bir çox yerlərdə müstəhəb sədəqələrə də zəkat deyilmişdir. Məsələn, bir çox Məkkə surələrində işlədilən “zəkat” kəlməsindən məqsəd həmin müstəhəb zəkatdır,[2] çünki, məlum olduğu kimi, zəkat Peyğəmbər (s)-ın Mədinəyə hicrət etməsindən sonra vacib olmuşdur.[3]

Əllamə Təbatəbai “Əı-mizan” kitabında yazır:

“Biz bu gün görürük ki, zəkat dedikdə insanın fikrinə vacib zəkat gəlir, sədəqə yadına belə düşmür. Onun səbəb bu deyil ki, ərəb dilinə əsasən sədəqə zəkat deyildir, bələkə buna görədir ki, İslamın yaşadığı bu min neçə yüzə il müddət ərzində din adamları və müsəlmanlar “zəkat” kəlməsini vacib yerlərdə işlətmişlər. Yoxsa ki, İslamın əvvəllərində zəkat kəlməsi özünün həmin lüğəvi mənasında işlənirdi. Zəkatın lüğəvi mənası onun dini terminologiyada ifadə etdiyi mənasından daha genişdir və sədəqəyə də şamil olur. Əslinə baxanda, zəkat elə lüğətdə – ələlxüsus, namaz kəlməsinin qarşılığında işlədilərsə – Allah yolunda mal-pul xərcləmək və bunu sinonomi mənasındadır. Göründüyü kimi, bu məsələ keçmiş peyğəmbərlərin əhvalatlarını hekayət edən ayələrdə də tamamilə müşahidə edilir...”[4]

Maidə surəsinin 55-ci ayəsi də (bu ayə əksər təfsir alimlərinin[5] də qeyd etdiklərinə əsasən Həzrət Əli (ə)-ın zəkat verməsi barəsindədir; o Həzrət rüku halında olmuş və üzüyünü fağıra vermişdir) ola bilər bu qəbildən olsun.

Beləliklə, əgər fərz etsək ki, Həzrət Əli (ə)-ın malına vacib zəkat gəlmirdi, yenə də üzüyü Allah yolunda vermək o Həzrətin fağıra verdiyi sədəqə və müstəhəb ianələrdən biri hesab edilə bilər.



[1] - “Təfsiri-numunə”, s. 429.

[2] - Nəml surəsi, 3; Rum surəsi, ayə 39; Loğman surəsi,ayə 4; Fussilət surəsi, ayə7 və s...

[3] - “Təfsiri-numunə”, c. 4, s.430.

[4] - “Əl-mizan” (farca tərcüməsi), c. 6. s. 11.

[5] -“Təfsiri-numunə”, c.4, s. 424.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • İmamlara nisbət verilən şəkillərin şərii hökmü nədir?
    8704 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/05
    Aşağıda təqlid mərcələrinin cavabı belə gəlibdir: Həzrət Ayətullahul- üzma Xamineyi: Bu işin öz- özlüyündə şərii cəhətdən iradı yoxdur. Bu şərtlə ki, ürfdə hörmətsizlik sayılan və İmamların şəni ilə ziddiyyətçiliyi olmayan işlərlə olmasın.[1] Həzrət Ayətullahul- üzma Safi Gülpayqani: Ümumiyyətlə onları divara vurmamaq, o həzrətlərin şəninə ...
  • Mən müsafirəm və səfərimin nə qədər davam edəcəyi məlum deyildir. Namazımı qəsr, yoxsa tamam qılmaqla əlaqədar vəzifəmi bəyan edin.
    4949 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/11/24
    Tərəddüddə olan və səfərinin nə qədər davam edəcəyini bilməyən müsafirdə iki hal təsəvvür olunur: 1. İqamət müddətinin nə qədər olacağını dəqiq şəkildə bilmir, lakin aşağısı on gün ərzində bir yerdə qalacağını bilir. (Məsələn, xəstəxanada yatır və nə vaxt azad olunacağını bilmir, lakin orada ...
  • Bilmək istərdim sünnülər xüsusiylə də vəhhabilər hansı dəlilə əsasən deyirlər ki, Peyğəmbərlər yalnız vəhy aldıqlarında məsumdurlar nəinki hər bir halda?
    8511 عصمت 2012/10/09
    Sünnülərdən bəzi tayfaları (Həşəviyyə və Sələfilər kimi) Qurandan dəlil gətirmək həzrət Adəm və onun behiştdən çıxarılmasını bildirən ayələr kimi, dəlil gətirirlər ki, Peyğəmbərlər yalnız vəhy və risalətlərinin təbliği zamanı məsumdurlar və digər hallarda günahkar və səhvə də yol verirlər. O cümlədən, Sələfilər (Vəhhabilər) də bildirirlər ...
  • Niyə İmam Hüseyn (ə) müaviyə zamanında qiyam etmədi?
    7099 Məsumların (Əleyhimussəlam) sirəsi 2010/06/15
    İmam Hüseyn (ə) ın müaviyə zamanında qiyam etməməsinin səbəbinin cavabında aşağıdakı məsələlərə işarə etmək olar: 1-     İmam (ə)ın imamı və qardaşının əhd- peymanına ehtiramı. İmam Həsən(ə) öz həyatı zamanında müaviyəilə əhd bağlamışdı. ...
  • İslam və şiə nəzərində, insan nə vaxt cəbr və ixtiyar sahibidir?
    9558 Qədim kəlam 2010/10/13
    Dini mənbələrə müraciət etməklə və Quran ayələri və rəvayətlərdən insanın ixtiyar sahibi olması başa düşülür. Bu o demək deyildir ki, insan hər bir işdə ixtiyar sahibidir və heç bir qüdrət onun rəftar və işlərində təsir qoyub hakimiyyət edə bilməz. Bəklə məqsəd budur ki, bütün bu amillər və ...
  • İmam Zaman (əleyhis-salam)-ın yaşayış yeri haradadır?
    6283 کیفیت زندگی امام غایب 2012/06/23
    Bu barədə üç cür rəvayətlə qarşılaşırıq: Bəzi rəvayətlər o həzrət üçün xüsusi bir yaşayış yeri təqdim etmir. Amma bu qisimdən olan rəvayətlərin bəzilərində o həzrətin yeri “səhralar və dağlardır” deyə deyilir. İkinci qisimdən olan rəvayətlərdə camaat arasında tanınmaz halda yaşaması deyilir. Üçüncü qisim isə Mədinə ...
  • Vilayəti-fəqihlə mütləq vilayəti-fəqih arasında nə kimi fərq vardır?
    12381 گستره عمل ولی فقیه 2012/09/24
    Vəliyyi-fəqihin ixtiyarları iki istiqamətdə araşdırıla bilər: 1. Vəliyyi-fəqihin vilayəti dairəsində olan fərdlər nahiyəsində; 2. Vəliyyi-fəqihin dəxalət etməyə haqqı olan işlər nahiyəsində. Əgər vəliyyi-fəqihin ixtiyarlarını xüsusi insanlara (dəlilərə, yetimlərə və s.) məhdud etməsək, onun ixtiyarlarını qəzavət və fətva kimi işlərə hüdudlandırmasaq, bu ...
  • Dinozavr barəsində İslamın nəzəri nədir?
    11902 Təfsir 2011/07/28
    Quran hidayət kitabıdır və bu məqsədə kömək edən hər bir şey bu müqəddəs kitabda qeyd olunmuşdur. Mətləbin bəyanında onun tutduğu üslub – məsələlərin külliyyatına və əslinə işarə etməkdir, çox az hallarda məsələnin dəqiqliyinə, incəliyinə və təfərrüatına ...
  • Aya sizin nəzərinizdə vəliyi- fəqih məsumdur?
    5247 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/09/11
    Məsum imamların (ə) hədis və rəvayətlərinə əsasən, məsum olmaq yalnız 14 nəfər- Peyğəmbər (s), həzrət Zəgra (s) və 12 imama məxsusdur. Bunun üçün də vəliyi- fəqih məsumlar sırasında hesab olunmur. Amma bir çox ayə və rəvayətlərə əsasən, İmam Zamanın (ə) qeybəti dövründə vəliyi- fəqihdən itaət etmək vacibdir və lazımdır. İmam ...
  • Cənabət qüslundan qabaq ətir və sağlamlıq kremlərinin yağlılığını bədəndən aparmaq lazımdırmı?
    4862 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/06/28
    Qüsüldə suyun bədənə çatmasına mane olanlar aradan getməlidir. Mərcələr bu barədə buyururlar: "Suyun bədənə yetişməsinə mane olan şeyi aradan aparmalıdır. Əgər onun aradan getməsinə yəqin etməzdən qabaq qüsl etsə, onun qüslü batildir."[1] Nəticə: Əgər sağlamlıq kreminin yağlılığı suyun bədənin dərisinə yetişməsinə mane olan ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    161716 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    150526 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    116549 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    108277 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    93305 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    90088 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    52641 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    42650 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    42434 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    41633 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...