Ətraflı axtarış
Baxanların
6986
İnternetə qoyma tarixi: 2011/09/12
Sualın xülasəsi
“Ğəraniq” əfsanəsi nədir?
Sual
“Ğəraniq ayələri” adı ilə məşhur olan əfsanəni izah edin. Onda deyilmişdir ki, Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih) Şeytana aldandı və bütləri təriflədi! Əgər bunun sənədi yoxdursa, onda bu əfsanə haradan əmələ gəlmişdir?
Qısa cavab

“Ğəraniq” əfsanəsi islamın inadkar düşmənlərinin və xəbərsiz müxaliflərinin quraşdırdığı bir əfsanədir. Onlar Quran və Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in mövqeyini zəiflətmək üçün belə bir əsassız hədisi quraşdırmışlar. Bu əfsanədə deyilir ki, Allahın Peyğəmbəri Məkkədə “Nəcm” surəsini oxumağa məşğul idi. Müşriklərin bütlərinin adı zikr olunan ayələrə أفَرَءَیْتُمُ اللَّاتَ وَ الْعُزَّى‏ وَ مَنَوةَ الثَّالِثَةَ الْأُخْرَى (“Mənə xəbər verin Lat, Üzza və onların üçüncüsü olan Mənat bütləri (Allahın qızlarıdırlarmı?!)”) çatdıqda, (nəuzu billah) Şeytan bu cümləni onun dilindən cari etməyə başladı:

تِلْکَ الْغَرَانِیقُ الْعُلىٰ، وَ اِنَّ شَفَاعَتَهُنَّ لَتُرْتَجٰى

Yəni “Bunlar yüksək məqamlı gözəl quşlardır və onlardan şəfaət ümidi gözlənilir”. Bu zaman Peyğəmbər səcdəyə düşdü, onlar da səcdə etdilər. Cəbrail nazil olub Peyğəmbərə xəbərdarlıq etdi ki, bu iki cümləni mən sənə gətirməmişəm, bu iki cümlə şeytanın təlqinləridir.

Çoxlu dəlil-sübutlar və şahidlər bu hədisin saxta olmasını göstərir. Çünki bütün islam tədqiqatçıları – istər şiə, istərsə də sünnü – bu hədisi şiddətlə inkar etmiş və onu saxta hədis yazanların qondarması olduğunu demişlər.

Ətreaflı cavab

“Ğəraniq” əfsanəsi ilə əlaqədar sünnü kitablarında İbni Abbasdan çox qəribə bir əhvalat nəql etmiş və demişlər ki, Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih) Məkkədə “Nəcm” surəsini oxumağa məşğul idi, müşriklərin bütlərinin adı zikr olunan ayələrə:

أفَرَءَیْتُمُ اللَّاتَ وَ الْعُزَّى‏ وَ مَنَوةَ الثَّالِثَةَ الْأُخْرَى

Yəni “Mənə xəbər verin Lat, Üzza və onların üçüncüsü olan Mənat bütləri (Allahın qızlarıdırlarmı?!)”[1] çatan zaman Şeytan bu iki cümləni onun dilindən deməyə başladı:

تِلْکَ الْغَرَانِیقُ الْعُلىٰ، وَ اِنَّ شَفَاعَتَهُنَّ لَتُرْتَجٰى

Yəni “Bunlar yüksək məqamlı gözəl quşlardır və onlardan şəfaət ümidi gözlənilir.”[2]

Müşriklər bunu eşidəndə sevinib dedilər: “Muhəmməd indiyə qədər bizim məbudlarımızın adlarını heç vaxt yaxşılıqla zikr etməmişdi!” Bu zaman Peyğəmbər səcdəyə düşdü, onlar da səcdə etdilər. Cəbrəil nazil olub Peyğəmbərə xəbərdarlıq etdi ki, bu iki cümləni mən sənin üçün gətirməmişəm, bunlar Şeytanın təlqinləri idi. Bu zaman:

وَمَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِکَ مِن رَّسُولٍ وَلَا نَبِیٍّ إِلَّا إِذَا تَمَنَّى أَلْقَى الشَّیْطَانُ فِی أُمْنِیَّتِهِ...

“Səndən qabaq elə bir rəsul və nəbi göndərmədik ki, (öz hədəflərini irəli aparmaq üçün) arzu etdiyi zaman Şeytan onda vəsvəsə və təlqin etməmiş olsun” ayəsi nazil oldu və Peyğəmbərə və möminlərə xəbərdarlıq edildi.[3]

İslam müxaliflərindən bir qrupu Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in proqram və məramını zəiflətmək məqsədi ilə yaxşı bir vasitə tapdıqlarını güman etmiş və bu hadisəni çox təmtəraqlı şəkildə nəql edərək ona çoxlu izahlar və yozumlar vermişlər. Lakin çoxlu şahidlər göstərir ki, bu saxta hədis Quranın və Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in kəlamını etibarsız qələmə vermək üçün şeytansifətlərin tərəfindən qondarılmışdır. Çünki:

Əvvəla, tədqiqatçıların nəzərinə əsasən bu hədisin raviləri çox zəif və etibarsız adamlardır, onun İbni Abbasın tərəfindən deyilməsi də heç bir vəchlə məlum deyildir. Məhəmməd ibni İshaqın dediyinə görə bu hədis dinsiz saxtakarlar tərəfindən deyilmişdir. O, bunun rəddində bir kitab da yazmışdır.[4]

İkincisi: “Nəcm” surəsinin nazil olması və sonra Peyğəmbərin müsəlmanlarla birlikdə səcdə etməsi ilə əlaqədar müxtəlif kitablarda çoxlu rəvayətlər nəql olunmuşdur, lakin onların heç birində “Ğəraniq” əfsanəsindən söhbət getməmişdir. Bunun özü də göstərir ki, bu cümlələr sonradan əlavə edilmişdir.[5]

Üçüncüsü: “Nəcm” surəsinin ilk ayələri aşkar şəkildə bu xurafatları batil hesab edir, nəhayət buyurur: “Peyğəmbər heç vaxt həvayi-nəfs üzündən söz danışmır, onun dedikləri ona vəhy olunan ilahi vəhydən başqa bir şey deyildir.”[6] Bu ayə yuxarıdakı əfsanə ilə necə uyğun gələ bilər?!

Dördüncüsü: Bu surədə bütlərin adı zikr olunduqdan sonra gələn ayələrin hamısı bütlərin məzəmmətində olmaqla bütpərəstliyin mənfur, çirkin və alçaq bir iş olmasına dəlalət edir, aşkar şəkildə buyurur ki, bunlar sizin əsassız və puç təsəvvürləriniz əsasında düzəltdiyiniz mövhumatdan başqa bir şey deyildir, onların əlindən heç bir iş gəlməz. Quran buyurur: “Bunlar yalnız sizin ata-babalarınız onlara qoyduğu (məzmunsuz və müsəmmasız) adlardır, Allah onların barəsində heç vaxt dəlil və höccət nazil etməmişdir. Onlar yalnız əsassız gümanlara və həvayi-nəfslərə tabe olurlar, halbuki Pərvərdigarları tərəfindən onların hidayət vasitələri gəlmişdir.”[7]

Bu qədər şiddətli məzəmmətlərlə yanaşı necə mümkün ola bilər ki, ondan bir neçə cümlə əvvəldə bütlər təriflənmiş oldun?! Bundan əlavə, Quran aşkar şəkildə xatırladır ki, Allah-taala Quranın hamısını hər növ təhrifdən, inhirafdan, zay olmaqdan qoruyub saxlayacaqdır. Belə ki, bir ayədə deyilir: “Həqiqətən, Biz Quranı nazil etmişik və şübhəsiz, Biz də onu qoruyub saxlayacağıq.”[8]

Beşincisi: Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in büt və bütpərəstliklə mübarizəsi barışıq qəbul etməyən davamlı və müntəzəm bir mübarizə olmuşdur. O həzrət bərəkətli həyatının əvvəlindən axırına qədər bir gün belə, bu mübarizədən əl çəkməmiş və əməldə göstərmişdi ki, büt və bütpərəstliyə qarşı hətta ən ağır vəziyyətlərdə belə, heç bir növ sazişçilik göstərməyəcək, onlarla mülayim rəftar etməyəcəkdir. Bununla belə, necə mümkün ola bilərdi ki, onun mübarək dilindən belə sözlər deyilmiş olsun?!

Altıncısı: Hətta Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in “Allah tərəfindən göndərilən bir şəxs” olmasını qəbul etməyən, özləri də müsəlman olmayan və Peyğəmbəri sadəcə “fitri istedada malik olan mütəfəkkir və tədbirçi” bir şəxs hesab edərək bunun sayəsində ən böyük nailiyyətlərə və qələbələrə nail olmasını deyənlər belə, inanırlar ki, əsl şüarı “la ilahə illəllah”dan (Allahdan başqa heç bir məbud və qüdrət sahibi oxdur) ibarət olan, hər növ şirk və bütpərəstliklə barışmaz mübarizə aparan və əməldə də bütlərlə əlaqədar heç bir növ sazişə razılıq vermədiyini göstərən bir şəxs necə ola birlər ki, özünün əsl proqramını və məramını boşlayaraq bütləri belə tərifləmiş olsun?!

Bu bəhsin məcmusundan aydın olur ki, “Ğəraniq” əfsanəsi islamın naşı düşmənləri və yelbeyin müxaliflərinin düzəltdiyi bir əfsanədir, onlar Peyğəmbərin və Quranın mövqeyinə zərbə vurub sarsıtmaq üçün belə əsassız hədisləri düzəltmişlər. Buna görə də bütün islam tədqiqatçıları – istər sünnü, istərsə də şiə bu hədisi şiddətlə inkar edərək zəif və saxtakarların saxtalaşdırdığı bir hədis hesab edirlər.[9]

Bu hədisin izahı üçün bəzi yozumlar düzəltmişlər ki, yalnız hədisin əslinin sübuta yetməsi fərzi ilə zikr oluna bilər. O da bundan ibarətdir ki, Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih) Quran ayələrini ahəstə və fikirləşə-fikirləşə, təfəkkürlə oxuyurdu. Bu zaman arada bir qədər dayanırdı ki, camaatın qəlbi ona cəzb olunsun. “Nəcm” surəsinin ayələrini oxuyan zaman “əfərəəytumul-Latə...” ayəsinə çatanda, bəzi şeytansifət insanlar (inadkar müşriklər) fürsətdən istifadə edərək “tilkəl-ğəraniqul-ula...” cümləsini o həzrətin sözünün ortasında xüsusi şəkildə oxudular ki, həm Peyğəmbəri yamsılamış olsunlar, həm də camaatı şəkk-şübhəyə salsınlar. Lakin sonrakı ayələr onlara gözəl şəkildə cavab verdi və bütpərəstliyi şiddətlə məhkum etdi.[10]

Buradan aydın olur ki, bəzilərinin “Ğəraniq” əfsanəsini Peyğəmbəri-əkrəm (səlləllahu əleyhi və alih) tərəfindən bütpərəstlərə bir növ yumşaq və mülayim rəftar (yəni onların inadkarlıqları ilə eyni zamanda Peyğəmbərin onların islama cəzb olunmasını istədiyi) ünvanı ilə təfsir və izah etmək istəyənlər böyük səhvə yol vermişlər. Bu məsələ göstərir ki, bu yozumları verənlər islamın və Peyğəmbərin büt və bütə pərəstiş müqabilindəki ciddi mövqeyini dərk edə bilməmişlər. Mötəbər tarixi dəlillərdə deyilir ki, düşmənlər Peyğəmbərə bu barədə hər növ maddi imkanlar vermək istəyirdilər, lakin həzrət onları qəbul etmir və özünün əməli proqramından zərrə qədər geri dönmürdü. Lakin bu izahı verənlər ya bunu görməmiş, ya da özlərini cahilliyə vurmuşlar.[11]



[1] “Nəcm” surəsi, ayə: 19 və 20

[2] “Ğəraniq” – “ğərnuq”un cəm formasıdır, bir növ ağ və ya qara quşa deyilir. Onun digər mənaları da vardır. (“Qamusul-lüğət”)

[3] “Əl-mizan” kitabında sözügedən ayələrin izahında bu hədisi əhli-sünnətin hafizlərindən, o cümlədən, İbni Həcərdən nəql etmişdir.

[4] “Təfsiri Kəbir”, Fəxr Razi, cild 23, səh. 50

[5] Yenə orada

[6] وَ ما یَنْطِقُ عَنِ الْهَوى‏ إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْیٌ یُوحى‏ “Nəcm” surəsi, ayə: 3 və 4

[7] إِنْ هِیَ إِلَّا أَسْماءٌ سَمَّیْتُمُوها أَنْتُمْ وَ آباؤُکُمْ ما أَنْزَلَ اللَّهُ بِها مِنْ سُلْطانٍ إِنْ یَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَ ما تَهْوَى الْأَنْفُسُ وَ لَقَدْ جاءَهُمْ مِنْ رَبِّهِمُ الْهُدى “Nəcm” surəsi, ayə: 23

[8] إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَ إِنَّا لَهُ لَحافِظُونَ “Hicr” surəsi, ayə: 9

[9] “Məcməul-bəyan”, Fəxr Razinin və Qurtəbinin təfsiri, “Fi zilal”, “Safi”, “Ruhul-məani”, “Əl-mizan” və digər təfsirlərin qeyd olunan ayə ilə əlaqədar izahına bax.

[10] "Təfsiri Qurtəbi”, 7-ci cild, səh. 44 74; Mərhum Təbərsi “Məcməul-bəyan”da da onu bir ehtimal ünvanı ilə gətirmişdir.

[11] "Təfsiri nümunə"dən nəqlən: 14-cü cild, səh. 142-145

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Əhli-sünnənin namus mal və canı şiə icmasında möhtərəmdirmi?
    5255 Və başqaları 2014/05/18
    Müqəddəs İslam şəriyyətində bütün insanların malı, canı və namusu möhtərəmdir. Bu mövzunun dinə və məzhəbə dəxaləti yoxdur. Bütün bəşəriyyət haqqında ilk üsul və qanun budur.[1] Əlbəttə, çox az və məhdud nümünlərə göstərmək olar ki, bu qanunu ziddinədir. O cümlədən, o nümunələrdən biri kimi müsəlmanlarla ...
  • Xəcaləti necə aradan aparmaq olar?
    11079 Əməli əxlaq 2012/07/22
    Utancaqlıq və xəcalətin çoxlu xoşagəlməz və mənfi təsirləri vardır və insan həyatında qələbəyə mane olan bir amil sayılır. Digər xoşagəlməz xasiyyətlərdə olduğu kimi, insan bu ruhi vəziyyəti də özündən uzaqlaşdıraraq müalicə edə bilər. Uşaqların müxtəlif bəhslərdə iştirak etdirilməsi, ictimai işlərdə iştirak etməsinə təşviq edilməsi onların ...
  • Quranın andlarının sirləri nədədir?
    7808 Quran elmləri 2011/10/24
    “Qəsəm” sözəərəbsözüolub “andiçmək” mənasınıverirvətərifidəbundanibarətdir
  • İslam dini elm və dinin uzlaşmamasını necə həll edir?
    9284 Təzə kəlam 2011/06/27
    Elm və dinin uzlaşmaması mövzusu zristianlıqdan İslam dininə daxil olan bir mövzudur. Müqəddəs İslam dinində bu məsələnin həlli üçün aşağıdakı qeydlərə diqqət yetirmək lazımdır. 1.     Dindən hər hansı bir nəticəni almaq üçün ilkin ...
  • Rüşvət almaq haramdırmı?
    10613 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/10/06
    Rüşvət "rşv" " ر ش و" kəlməsindən olan ərəb kəlməsidir və üç formada "ra" hərfinin fəthə (ə) zəmmə (u) və kəsrə (i), işlənibdir. Bu kəlmə tək formadadır və onun cəmi "roşa" yaxud "rişa" (ra hərfinin zəmmə (u) ya kəsrəsi (i) ilə)-dir. Fars dilində muzd mənasındadır.
  • “Rəd” surəsinin 31-ci ayəsinin mənası nədir?
    9486 Təfsir 2012/02/13
    Yuxarıdakı ayədə məqsədin nə olması ilə əlaqədar təfsirçilərin arasında iki nəzəriyyə vardır:1. Ayənin mənası budur: “Əgər aləmdə oxunduğu zaman dağların hərəkətə gətirilərək yer üzərində seyr etməsinə səbəb olan, yaxud onun vasitəsi ilə yer parça-parça edilən, yaxud ölülərin dirilməsinə və danışmasına səbəb olan bir ...
  • Quran nəzərindən Adəmin xilqətindən indiyə qədər altı min il keçmişdirmi?
    8020 Qədim kəlam 2011/05/17
    Quranda qeyd olunanlarla asimanların, yerin və Adəm (əleyhis-salam)-ın xilqətindən milyonlar, hətta milyardlar ilk keçməsini deyən nəzəriyyə arasında heç bir ziddiyyət yoxdur. Çünki bəzi arxeoloji qazıntılar ibtidai insan qalıqlarının milyon illər bundan öncə mövcud olduğunu dəstəkləyir.Əgər Adəmin xilqəti altı-yedi min il bundan qabağa qayıdırsa, ...
  • “Rəbbin və mələklər səf-səf gələrlər” ayəsində “səf”in mənası nədir?
    7302 Təfsir 2012/02/13
    Bu kəlmə və ondan alınan başqa kəlmələrdən digər ayələrdə də istifadə olunmuşdur.[1] Səf kəlməsinin mənası əşyaların düz xətt üzərinə olmasıdır. İnsanların və ya ağacların səflərə düzülməsi kimi.[2] Ayədəki “səffən” kəlməsi sintaktik təhlil baxımından məlaikələr üçün haldır. Məna nəzərindən isə Quran ...
  • Allah taala insanı nə üçün yaratmışdır?
    9703 Qədim kəlam 2011/01/02
    A: Allahın xaliq olmaqlığı bunu tələb edir ki, insanı yaratsın. B: Yaradılış qanunu hikmət və məqsəq üzərində qurulmuşdur. C: Kainatın və yaradılışın yaranmasından nəticə və məqsəd insandır; çünki hər bir şey onun üçün yaradılış və o bütün yaranmışların ən ...
  • Фәна вә фәна мәгамыны изаһ един!
    6694 Nəzəri irfan 2010/04/24
    Фәна, лүғәтдә мәһв олмаг вә јохлугдур. Бу сөзүн зидди исә бәга вә галмагдыр. Мәсәлән, Аллаһ һаггында бәга вә галмаг, диҝәр мөвҹудатлар һаггында исә фәна вә арадан ҝетмәклик ифадәләрини ишләтмәк дүзҝүндүр. Үмуми мәнасы исә инсанын өзүнү ҝөрмәмәси вә тапмамасы демәкдир. Әлбәттә, о мәнада јох ки, инсан тамамилә ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163894 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    159574 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118848 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    112050 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    106235 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92703 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54217 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    50055 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45093 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44541 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...