Ətraflı axtarış
Baxanların
6904
İnternetə qoyma tarixi: 2012/02/13
Sualın xülasəsi
İmam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın qiyamında olan şəhidlərin neçəsi Peyğəmbər səhabəsi idi?
Sual
İmam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın qiyamında iştirak edən şəhidlərdən neçəsi Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih) səhabəsi idi?
Qısa cavab

Son dövrlərdə Aşura ilə əlaqədar tədqiqat aparanların nəzərində və onların tədqiqat əsərlərində sezilən məsələ budur ki, imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın köməklərindən beş nəfər Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih) səhabəsi imiş və bunlar Aşura hərəkatında şəhadətə çatmışlar. Bu beş nəfər: Ənəs ibni Hərəs, Hani ibni Ürvə, Müslim ibni Ovsəcə, Həbib ibni Məzahir və Əbdullah ibni Yəqtər.

Ətreaflı cavab

İmam Hüseyn (əleyhis-salam) hicrətin 61-ci ilində qiyam etmişdi. Buna diqqət yetirməklə Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih) səhabələrindən bəzilərinin imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın köməkçiləri arasında olması uzaq ehtimal deyildir. Çünki imam Hüseyn (əleyhis-salam)-la bir yaşda olanlar, eləcə də ondan bir neçə yaş böyük olanlar Peyğəmbərin dövründə olmuşdular. Kərbəla hadisəsində onların altmışdan artıqdan yaşı var idi. O həzrətin səhabələri arasında Peyğəmbər səhabələrindən bir nəfər olmasaydı belə, Aşura qiyamının haqq olmasından heç bir şeyi azalmazdı. Çünki Aşura ilə Peyğəmbərin dövrü arasında uzun zaman fasiləsi olduğuna görə Peyğəmbər səhabələri əksərən ya dünyadan getmişdilər, ya da yaşları çox olduğuna görə müharibədə iştirak edə bilməzdilər. Bununla eyni zamanda imam Hüseyn (əleyhis-salam) köməkçiləri arasında olan və şəhadət məqamına çatan Peyğəmbər səhabələrindən bir neçəsinin adını qeyd edirik:

1. Ənəs ibni Hərəs Kahili

Səmavi “İbsarul-eyn fi ənsaril-Hüseyn (əleyhis-salam)” adlı kitabında onun adını Kərbəla şəhidlərinin içində qeyd etmişdir.[1] Mərhum Şeyx Tusi də onu həm Peyğəmbər səhabələri arasında,[2] həm də imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın köməkçiləri sırasında olub şəhadətə çatanlardan biri kimi qeyd edir.[3] Bu Peyğəmbər səhabəsinin adını qeyd edərkən “o, imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın önündə şəhadət məqamında çatmışdır” deyə xatırladır. O elə böyük şəxsiyyətli və məşhur bir insan idi ki, Əllamə Möhsin Əminin “Ə’yanuş-şiə” kitabında qeyd etdiyinə əsasən[4] məşhur Əhli-beyt şairi Kümeyt ibni Zeyd öz şerlərində onun adını çəkir və deyir:

سوى عصبة فیهم حبیب معفر             قضى نحبه و الکاهلی مرمل

“O qrupdan başqa ki, Həbib onların içində idi, şəhadətə çatdı və Kahili qanına qəltan oldu.”

2. Həbib ibni Müzəhhər.[5]

O, həm Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in, həm də imam Əli (əleyhis-salam)-ın ən böyük səhabələrindən biri olmuş, hər üç müharibədə: Nəhrəvan, Cəməl və Siffeyn müharibələrində iştirak etmişdir.[6] Şeyx Tusi (rəhmətullahi əleyh) onun adını Peyğəmbər səhabələri cərgəsində qeyd etməmişdir, amma onu imam Əli, imam Həsən və imam Hüseyn (əleyhimus-salam)-ın səhabələri sırasında qeyd edir.[7] Bəzi alimlər, o cümlədən “İbsarul-eyn” kitabının müəllifi onun adını Peyğəmbər səhabələri cərgəsində qeyd etmiş və Kərbəlada şəhadət məqamına çatmasını demişdir.[8]

3. Müslim ibni Ovsəcə.

“İbsarul-eyn” kitabında onun adı Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in və imam Əli (əleyhis-salam)-ın səhabələri cərgəsində qeyd olunur.[9] Əllamə Möhsün Əmin də “Ə’yanuş-şiə” kitabında imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın səhabələrinin adını qeyd edərkən onu Peyğəmbərin səhabələrindən biri kimi qeyd etmişdir.[10]

4. Hani ibni Ürvə.

Kərbəlada şəhid olan Peyğəmbər səhabələrindən biri də Hani ibni Ürvədir. O Muradi qəbiləsinin ağsaqqalı və böyük şəxsiyyətli insanı idi və Əli (əleyhis-salam)-ın önündə hər üç müharibədə iştirak etmişdir.[11]

5. Əbdullah ibni Bəqtər (Yəqtər) Ümeyri.

Onun özü imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ı süd qardaşı,[12] atası Bəqtər (Yəqtər) isə Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in xidmətisi idi. O, imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın yazdığı bir məktubu Kufəyə Müslim ibni Əqilə aparmışdı. Sonralar tutulmuş və həmin yerdə də İbni Ziyadın (lənətullahi əlehy) vasitəsi ilə şəhadətə çatmışdı.[13]



[1] Səmavi, Məhəmməd ibni Tahir, “İbsarul-eyn fi ənsaril-Hüseyn”, Məhəmməd Cəfər Təbəsinin tədqiqi ilə, səh. 192, “İslami təhqiqat” mərkəzi, Qum, 1384-cü şəmsi il

[2] Tusi, Məhəmməd ibni Həsən, “Kitabur-rical”, səh. 21, “Heydəriyyə” nəşriyyatı, Nəcəf, 1381-ci qəməri il

[3] Yenə orada, səh. 99

[4] Amili, Möhsün Əmin, “Ə’yanuş-şiə”, 3-cü cild, səh. 500, “Darut-təarif”, Beyrut, 1406-cı qəməri il

[5] “Ə’yanuş-şiə” kitabının müəllifi Həbib ibni Məzahiri “Həbib ibni Müzəhhər” kimi qeyd və bu cür yazılışı daha səhih hesab edir. “Ə’yanuş-şiə”, 4-cü cild, səh. 553

[6] Mühəddisi, Cavad, “Fərhəngi Aşura”, səh. 151, “Məruf” nəşriyyatı, Qum, 1381-ci şəmsi il

[7] “Ə’yanuş-şiə”, 4-cü cild, səh. 553

[8] “İbsarul-eyn”, səh. 193

[9] Yenə orada

[10] “Ə’yanuş-şiə”, 1-ci cild, səh. 612

[11] Mərhum Səmavi onun adını Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih) səhabələrindən biri kimi qeyd edir. Yaş baxımından Hani öz qəbiləsinin böyük şəxsiyyəti, şeyxi və ağsaqqalı olduğundan, habelə imam Hüseyn (əleyhis-salam)-dan bir neçə yaş böyük olduğuna görə Peyğəmbər səhabələrindən olması uzaq ehtimal deyildir. “Əbsarul-uns” surəsi, ayə: 192

[12] Ricali Tusi” səh. 103

[13] “Fərhəngi Aşura”, səh. 323. Rical kitablarında onun adı Peyğəmbər səhabələri cərgəsində qeyd olunmasa da, onun özünün imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın süd qardaşı və atasının Peyğəmbərin xidmətçisi olduğuna diqqət yetirməklə belə bir hadisənin baş verməsi uzaq ehtimal deyildir. Buna görə də “İbsarul-eyn” kitabında onun da adı Peyğəmbər səhabələrindən bir kimi qeyd olunmuşdur.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Гуранын Аллаһ-таала тәрәфиндән олмасындан мәгсәд нәдир? Јалныз, Гуранын мәзмуну Аллаһ-таала тәрәфиндәндир, јохса кәлмәләр дә һәм Аллаһ-таала тәрәфиндәндир?
    5183 Təfsir 2010/04/22
    Һәгигәтдә, Гуранын Аллаһ-таала тәрәфиндән олмасы мүхтәлиф сәтһләрдә арашдырылыб вә чох дәрин мәналара маликдир.  Белә ки, онлардан һәр бири чох дәгиг, зәриф ыә бир-бириндән үстүндүр. Бу мәналар ашағыдакылардан ибарәтдир:а) Гуранын мөвзу вә әсасы Аллаһ-таала тәрәфиндәндир;
  • Bizə qarşı pislik edən yaxınlarla ged- gəlimiz necə olsun?
    5957 Əməli əxlaq 2011/10/06
    Yaxın qohum əqraba ilə ged- gəlin mənası ehsan və lütf ilə əlaqə saxlamaq deməkdir. Hamıya qarşı bir şəri vəzifədir və uzun ömürlük, yaxşı əxlaq, ruzinin çoxalması kimi bir çox yaxşı faydaları və əsərləri vardır. Bütün yaxınlarla (qadın kişi, təqvalı təqvasız, müsəlman kafir, zalim saleh) ged- gəl və əlaqə olmalıdır. Həzrəti ...
  • Şeyx Tusi (rh)- nin iqtisad kitabı hansı mövzuları əhatə edir?
    9295 تاريخ بزرگان 2012/06/13
    Şeyx Əbu Cəfər Məhəmməd bin Əl- Həsənul- Tusi (rh) Şeyx Tusi ilə məşhur olan İmamiyyə şiəsinin görkəmli fəqih, usulçu, təfsirçi, kəlamçı və hədisçisi, İslam və İranın elmi fəxrlərinin ən böyüklərindən biridir ki, elminin müxtəlif sahələrində kitab yazıbdır ki, o elmlərdən biri, kəlam elmidir. O bu sahədə ...
  • Qurani kərimdə sirat körpüsü barəsində məlumat verilibmi?
    14841 Quran elmləri 2011/03/06
    Düzdürki, "sirat körpüsü" termini Quranda işlədilməmişdir, amma bəzi hədislər onun haqq olduğunu təsdiq edirlər. İmam Sadiq (ə) Fəcir surəsinin 14- cü ayəsində işlədilən "Mirsad" sözünü "cəhənnəmin üstündən keçən körpü" kimi təfsir etmişdir. Mövzunun daha da aydınlaşması üçün bir neçə mətləbə işarə etməklə "sirat" sözünün ...
  • Çox şəkk edənin hökmü nədir?
    6935 • دیگر احکام مرتبط با نماز 2015/05/27
    Şübhə yoxdur ki, çox və həddən artıq şəkk etməklə vəsvəsəyə yetişmək şeytanın hilələlrindən biri olub, Allah bəndələrini öz bəndəçiliklərində süsləşdirib ibadətdən uzaqlaşdırır və Allah eləməmiş kimi bəzən insanı ibadətə qarşı laqeyd həddinə kimi gətirib çıxarır. Ona görə də həddən arıq şəkk edəndə ona fikir vermək lazım deyil.
  • İmam Əli (əleyhis-salam)-ın nəzərindən Quranın məqamı necədir?
    6119 روایات و دعاهای برجای مانده 2012/07/22
    İmam Əli (əleyhis-salam)-ın nəzərində Quran çox yüksək məqama malikdir. “Nəhcul-bəlağə”də Quran üçün qeyd olunan xüsusiyyətlərin bəzisi aşağıdakı mövzularda xülasə edilmişdir: 1. Xeyirxah nəsihətçi, 2. Ən yaxşı yol göstərən, 3. Düz danışan natiq, 4. Ən möhkəm və xatircəm sığınacaq yeri, 5. Şəfa verən, 6. Elm və mərifətin mənşəyi, ...
  • Fətva verməyin əsasları nələrdir?
    4456 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2020/02/09
    İctihad sözü lüğətdə, çətinliyə dözmək,habelə ,qüdrət və bacarıq deməkdir.Fəhiqlərin terminində isə, ictihad, elmi səylərdən maksimum istifadə etməklə şəri hökmləri İslami mənbələrdən və dəlillərindən çıxarmaq və əldə etmək mənasını verir.Şiə fiqhində, fətvanın əsası ictihad mənbələrinə (Quran, Sünnə, Səbəb və Konsensus) söykənsə də, bu mənbələrdən istifadə ...
  • Hal hazırda behişt və cəhənnəm var?
    6225 Qədim kəlam 2010/05/19
    Ayə və rəvayətlərdən belə çıxır ki, vəd edilmiş behişt və cəhənnəm hal hazırda mövcuddur. Axirətdə isə tam şəkildə öz əksini tapacaq. İnsan öz əbədi yerində əməlləri, inancları və əxlaqı səviyyəsində sövq veriləcək. Lakin behişt və cəhənnəm üçün digər növlərdə təsvir olunub. Məsələn: dünyada müşahidə ilə, insanın bərzəxdəki ...
  • İmam Əlinin qadınların və kişilərin ağlına münasibəti necədir?
    14464 Hədis elmləri 2011/04/16
    Həzrəti Əli (ə) heç vaxt deməmişdir ki, "kişilər ağıl və ülfət (ötəri hisslər) baxımından qadınlardan üstündür." Əksinə İmamın sözü xüsusi bir baxışda yalnız "cəməl" döyüşünə aiddir. Bu söz də heç vaxt ümumilik daşıyıb bütün qadınlara aid edilə bilməz. Çünki bəzi vaxtlar kişilər də bəzi məsələlərdə imamın danlağına tuş gəlmişlər. bundan ...
  • Nə üçün İranda oğrunun cəza hökmü (əlinin kəsilməsi) icra olunmur?
    8562 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2012/01/18
    Sualda işarə edildiyi kimi, Quran ayəsi və rəvayətlərə əsasən, lazımi şərtlər mövcud olanda oğrunun əllərinin kəsilməsi vacib olur. Amma İmam Zaman (əleyhis-salam)-ın qeybdə olduğu dövrdə bu hökmün icrası ilə əlaqədar fəqihlərin və İslam alimlərinin sözlərini üç qismə bölmək olar:1. Bəzi fəqihlər, o cümlədən Əllamə Hilli (rəhmətullahi əleyh) qeybət dövründə ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    161669 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    150286 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    116480 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    108211 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    93077 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    90031 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    52613 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    42615 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    42321 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    41579 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...