Sualda etdiyiniz tərcümə ayəylə düz gəlmir, biz sizin sualınıza dəqiq cavab vermək üçün əvvəl onun tərcüməsini sonra isə təfsirdən istifadə edərək sizin sualınızı cavablandıracağıq.

Ayənin tərcüməsi:

O şəxslər ki, sənin (İsa) köməkçilərindir, qiyamət gününə kimi kafirlərdən üstün qərar verəcəyik bəs bütün insanlar mənə doğru qayıdacaqdır; və sizin aranızda olan bütün ixtilaflara hakim olacağam.[1]

Sualın cavabını əldə etmək üçün bir neçə nöqtə məlum olmalıdır. Aşağıdakı bəhslərdən və ayənin açıqlamasından istənilən cavabı əldə edəcəyik.

Sual etdiyiniz ayə barəsində bir çox cavab və nəzəriyyələr verilmişdir ki, biz onlardan bəzilərinə işarə edirik:

1. İsanın (ə) köməkçilərindən məqsəd, Həzrət Məhəmmədin (s) ümmətidir lakin Məhəmmədin (s) ümmətinin, həzrət İsanın köməkçisi adlandırılması barəsində üç nəzəriyyə verilmişdir.

A: Zaman cəhətindən İsanın (ə) ümmətindən sonra gəldikləri üçün. Bir şəxsin digərindən sonra gəldiyi üçün, onun davamçısı kimi adlandırılır.

B: Həzrət Məhəmməd (s) sa (ə) və onun kitabını təsdiqlədiyi üçün onun köməkçisi adlandırılır. Odur ki, bir kəsin digərini təsdiq etməsi ondan itaət etməsini bildirir.

C: Bunlardan əlavə, bizim Peyğəmbərin şəriəti töhvid və əsas hökmləri də digər Peyğəmbərlərin şəriətiylə birdir. Bunun üçün də İslam Peyğəmbəri onun davamçısıdır; yəni onun etiqadını qəbul edir.[2]

2. Ayədə " اتباع" ittiba sözündən məqsəd, haqq olan məsələlərdə itaət etmək deməkdir ki, o köməkçilərdən Allah razıdır. Bəs "O şəxslər ki, səndən itaət edirlər" cümləsi o şəxslərə şamil olur ki, İslam dininin zuhurundan əvvəl və İsanın dini aradan getməmiş, Nəsrani dinində idilər; bunlardan əlavə o müsəlmanara şamil olur ki, İslamın zühurundan sonra müsəlman olmuşdurlar və olurlar.

Çünki İslam dinindən itaət etmək haqdan itaət etməkdir ki, nəticədə həzrət İsadan itaət etməkdir.[3]

Bu nəzəriyyəni Əllamə Təbatəbayi bəzi təfsir alimlərinə nisbət vermiş və onları təhlil etmişdir.[4]

3. Bu ayədən məqsəd Allah Nəsraniləri[5] Yəhudilərə (yəni onlar ki, əcdadları Həzrət İsaya qarşı kafir olub o həzrətə qarşı zülm etmişdirlər) üstünlük qərar verəcəkdir.məqsəd Yəhudi qövmünə əzabın nazil olmasıdır. Allahın əzabı onlara qarşı daha şiddətli olacaqdır.[6]

Bu təfsirə əsasən ki, daha çox ayəylə uyğundur. Bu ayə möcüzə olan ayələrdəndir ki, qeyb və gələcəkdən xəbər verir və buyurur: Həzrət İsanın köməkçiləri həmişə yəhudilərə (o həzrət inkar etdikləri üçün) üstün olacaqlar.

Bu dünyada bunu həqiqət olaraq müşahidə edirik ki, Yəhudilər Məsihilərə bağlı olmasa heç bir zaman öz siyasi və ictimai həyatlarına davam etməyə qadir deyildirlər.[7]

Bu nəzəriyyəyə əsasən həzrət İsanın davamçılarından məqsəd Nəsranilərdir. Çünki hər bir zaman və hər bir yerdə Yəhudiləri onlardan aşağı təbəqədə müşahidə edirik. O cümlədən rəhbərlik məqamları Yəhudilərdən alınır lakin Məsihilər bu işdə sabitdirlər. (Avropa və Roma və...) Nəsranilər həmişə onlardan əziz və qiyamətə kimi onlara rəhbərlik edəcəkdirlər.[8]

4." الَّذِينَ اتَّبَعُوكَ" (Hamı birlikdə) cümləsindən məqsəd Nəsranilər və müsəlmanlardır. Ayə Yəhudilərin qiyamətə kimi zəlil olmasından xəbər verir ki, İsadan (ə) itaət etməyin vacib olmasına inanır lakin inkar edir.[9]

Müsəlmanlar həzrət İsanı inkar edən kafirlərdən hesab olunurlarmı?

Kafir sözündən məqsəd burada inkar mənasındadır.[10] Müsəlmanlar nəin ki, o həzrətin yalançı olduğunu iddia etmirlər bəlkə ona qarşı kafir də deyildilər. O həzrəti böyük Peyğəmbərlərdən və üçüncü ulul- əzm Peyğəmbər şəriət və kitab sahibi bilirlər. Allah Taala Quranda buyurur: (Gözlənilmədən İsa danışmağa dil açdı və) Dedi: "Mən Rəbbimin bəndəsiyəm o mənə (səmavi) kitab vermiş və məni Peyğəmbər qərar vermişdir!"[11]

Lakin bu Yəhudi qövmü idi ki, o həzrəti inkar edib onu öldürdülər. Odur ki, Allah Taala buyurur: İsanın köməkçilərini qiyamətə kimi kafirlərə üstün qərar verdim. Əslində kafirlərdən məqsəd müsəlmanlar deyil çünki heç bir halda bu kəlmə müsəlmanlara şamil olmur.

Bunun üçün də bu cümləyə " الَّذِينَ اتَّبَعُوكَ" əsasən bütün həzrət İsanın (ə) köməkçilərinə şamil olur və müsəlmanlar da " الَّذِينَ اتَّبَعُوكَ" cümləsinin təfsirinə əsasən o həzrətin köməkçilərindən hesab olunurlar.

Bəs bu təfsirə əsasən Nəsrani və müsəlmanlara da şamil olur və ayənin mənası belədir. O şəxslər ki, (İsa) səndən itaət etdilər qiyamət gününədək kafir oolanlardan üstün qərar verdik bəs siz sonda bizə doğru qayıdacaqsınız. Sizin aranızda olan iftilafa mən qəzavət edəcəyəm.

Nəticə olaraq bu nöqtəni açıqlamaq lazımdır ki, əgər haqq yolda olub zərər görməkdən və yaxud batil yolu seçib qələbə çalmaqla üzləşiriksə, birinci yolu seçmək münasib görülür, o cür ki, İmam Hüseyn (ə) bu yolu seçmişdir. Bunlara əsasən, əgər İslamın haqq olması bizim üçün məlum olarsa və istəsək yalnız zahirdə müvəffəq olaq məsihi dininə üz tutmalıyıq (sualınızda olan dəlilə əsasən) məntiqli deyil və Quranın digər ayələriylə o cümlədən Bəqərə surəsinin 120- ci ayəsi kimi qəbul olunmur.

Əlavə məlumat əldə etmək üçün göstərici

İslam dininin sonuncu olmasının sirri- nə 3503 nömrə bu sayta müraciət edin.