Ətraflı axtarış
Baxanların
8014
İnternetə qoyma tarixi: 2010/04/22
Sualın xülasəsi
Бу ҝүн әлимиздә олан Гуран нә вахт топланмыш вә тәнзим олунмушдур?
Sual
Шүбһәсиз ки, Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әлејһи вә алиһи вә сәлләм) Гуран ајәләрини охујаркән вәһј јазанлар олуб вә бу ајәләри хүсуси олараг јазыблар. Амма, Гуранын үмуми топланмасы вә “Гуран” ады илә әлимиздә олан бу ајәләр вә сурәләр топлусу на вахт ҹәм вә тәнзим олунуб?
Qısa cavab
Бу суалын хүласә ҹавабы јохдур. Изаһлы ҹавабы сечин
Ətreaflı cavab

Гураны ҹәм олунмасы һаггында үч нәзәријјә вар:

а) Гуран, Ислам Пејғәмбәринин (сәлләллаһу әлејһи вә алиһи вә сәлләм) өз заманында о Һәзрәтин нәзарәти алтында илаһи һидајәтлә ҹәм олунмушдур. Бахмајараг ки, Пејғәмбәрин (сәлләллаһу әлејһи вә алиһи вә сәлләм) өзү Гуран ајәси јазмамыш вә ајәләри шәхсән ҹәм етмәмишдир.[1]

б) Мөвҹуд Гуран, Ислам Пејғәмбәринин (сәлләллаһу әлејһи вә алиһи вә сәлләм) вәфатындан сонра әмирәл-мөминин Әли (әлејһиссалам) васитәси илә ҹәм олунмуш вә тәнзимләнмишдир. Бу иш Һәзрәт Әлинин (әлејһиссалам) евдә отурдуғу илләрдә баш вермишдир.[2]

в) Гуран Ислам Пејғәмбәринин и(сәлләллаһу әлејһи вә алиһи вә сәлләм) вәфатындан сонра имам Әли (әлејһиссалам) истисна олмагла бәзи сәһабәләр васитәсилә ҹәм олунмушдур.[3]

Шиә алимләринин, хүсусилә јахын вә мүасир әсрин тәдгигатчыларынын нәзәри будур ки, Гуран Ислам Пејғәмбәринин (сәлләллаһу әлејһи вә алиһи вә сәлләм) заманында о Һәзрәтин нәзарәти алтында ҹәм вә тәнзим олунмушдур.[4]

Бәзи шиә алимләри исә икинҹи нәзәријјәни гәбул едир вә иддиа едирләр ки, Гуран, әмирәл-мөминин Әлинин (әлејһиссалам) васитәси илә ҹәм олунмушдур.[5] Амма, әксәр әһли-сүннәт алимләри үчүнҹү нәзәријјәни гәбул едирләр. Шәргшүнаслар да адәтән, һәмин нәзәријјәни гәбул едир вә әлавә едирләр ки, имам Әлинин (әлејһиссалам) ҹәм едиб тәнзимләдији Гураны сәһабә гәбул етмәмишдир.

Ајдын олур ки, биринҹи вә икинҹи нәзәријјәјә әсасән, Гуранын ҹәм олунмасы Аллаһ-таалаја нисбәт верилир, сурә вә ајәләрин тәнзимләнмәси исә илаһи вәһј әсасында олмасы гәбул олунур. Неҹә ки, Гурадна охујуруг: “О, кефи истәдијини (һавадан) данышмыр. Бу, анҹаг (Аллаһ дәрҝаһындан) назил олан бир вәһјдир.” [6] Хүсусилә, Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әлејһи вә алиһи вә сәлләм) дин һаггында нә бујурмушса һамысы илаһи вәһј әсасында бујурмушдур. Мәсум Имамлар (әлејһимуссалам) пејғәмбәр олмасалар да рисаләт јолунун давамчылары олуб илаһи исмәт вә елми ләдуннаја (Аллаһ-таала тәрфиндән дәрс алмадан верилмиш елмә) малик олублар.

Үчүнҹү нәзәријјәни гәбул едәнләр исә Гуранын ајә вә сурәләринин тәртибинин илаһи вәһј әсасында олмадығыны гәбул етмәкдән әлавә, бу мәсәләнин һәм дә сәһабәләрин шәхси сәлигә вә зөвгләринин әсасында олмасыны да гәбул едирләр. Бу мөвзуда бир нечә нөгтәни гејд етмәк јеринә дүшәрди:

1.Әлламә Тәбатәбаи бу ајәнин - “Шүбһəсиз ки, Гур’aны Биз нaзил eтдик вə сөзсүз ки, Биз дə oну гoрујуб сaxлaјaҹaғыг!"[7] –тәфсириндә јазыр: “Гурани-кәрим бәлағәт, фәсаһәт ҹәһәтдән ихтилафынын олмамасы, Гуранын мислинин ҝәтирилмәсинин гејри-мүмүкүн олмасы вә саир кими хүсусијјәтләр бу ҝүн әлимиздә олан Гуранда мөвҹуддур. Нәтиҹә алырыг ки, бу Гуран, Ислам Пејғәмбәринин (сәлләллаһу әлејһи вә алиһи вә сәлләм) заманында вә Исламын әввәлиндә охунан һәмин Гурандыр.”[8]

Бу сөз, Гуранын тәһриф олунма еһтималыны инкар етсә дә Гуранын индики шәкл, тәртиб вә нәзминин илаһи вәһј әсасында олмасыны исбат етмир. Чүнки, гејд олунан хүсусијјәтләр васитәсилә индики ајә вә сурәләрин мәҹмуәсинин вә нәзминин һамысынын Ислам Пејғәмбәринин (сәлләллаһу әлејһи вә алиһи вә сәлләм) заманында олдуғу кими олмасыны исбат етсин.

2. Әҝәр кимсә Гуранын әдәд еҹазкарлығынын сурә вә ајәләрин тәртибиндә дә олдуғуну исбат едә билсә, јәни, ајә вә сурәләр арасында тәртиб вә нәзмин илаһи вәһј әсасында олуб бәшәр гүдрәтиндән хариҹдә олдуғуну исбат едә билсә, онда бу тәртиб вә нәзмин вәһј әсасында олдуғуну исбәт етмәк олар. Һалбуки, һәтта бунлар исбат олунса да бүтүн сурәләрдә ајәләрин тәртиб вә нәзминин илаһи вәһј васитәсилә олдуғуну исбат етмәк мүмкүн дејил.[9]

 

Даһа чох мүталиә үчүн бах:

Мәһди Һадави Теһрани, Мәбани калами иҹтиһад, мүәссеји фәрһәнҝи Ханеји хирәд, Гум, биринҹи чап, тарих-1377 шәмси или.



[1] Сејјид Әбдүл-Ваһаб Талигани, Улум-Гуран, сәһ-83.

[2] Сејјид Мәһәммәд Рза Ҹәлали Наини, Тарих ҹәм Гурани-Кәрим, сәһ-80.

[3] Бу нәзәријјәни әһли-сүннәт алимләринин әксәријјәти гәбул едирләр. Һәмән мәнабе. Сәһ-19-51.

[4] Сејјид Әбдүл-Ваһаб Талигани, Улум-Гуран, сәһ-83, Сејјид Әли Милани, Әт-Тәһгиг фи нәфјит-тәһриф әнил-Гурани шәриф. Сәһ-41-42-46, Мәһәммәд Һади Мәрифәт, Сијанәтул-Гуран минәт-тәһриф, сәһ-34.

[5] Сејјид Мәһәммәд Рза Ҹәлали Наини, Тарих ҹәм Гурани-Кәрим, сәһ-80.

[6] Нәҹм сурәси, 3-4-ҹү ајә.

[7] Һиҹр сурәси, 9-ҹу ајә.

[8] Әлламә Тәбатәбаи, Әл-Мизан, 12-ҹи ҹилд, сәһ-104-106-138.

[9] Мәһди Һадави Теһрани, Мәбани калами иҹтиһад, мүәссеји фәрһәнҝи Ханеји хирәд, Гум, биринҹи чап, тарих -1377 шәмси или.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163893 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    159562 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118847 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    112043 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    106215 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92701 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54216 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    50035 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45091 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44534 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...