Ətraflı axtarış
Baxanların
6051
İnternetə qoyma tarixi: 2012/02/12
Sualın xülasəsi
İmam Əlinin(ə) Allahın bəzi hökmləri haqqında sakit qalmasından məqsədi nədir? Və nə üçün buyurdu onları tapmaq üçün özünüzü zəhmətə salmayın?
Sual
Nəhcül- bəlağənin qısa hikmətli kəlmələrində gəlib:
«إِنَّ اللَّهَ افْتَرَضَ عَلَیْکُمُ الْفَرَائِضَ، فَلاَ تُضَیِّعُوهَا؛ وَ حَدَّلَکُمْ حُدُوداً، فَلاَ تَعْتَدُوهَا؛ وَ نَهَاکُمْ عَنْ أَشْیَاءَ، فَلاَ تَنْتَهِکُوهَا؛ وَ سَکَتَ لَکُمْ عَنْ أَشْیَاءَ وَ لَمْ یَدَعْهَا نِسْیَاناً، فَلاَ تَتَکَلَّفُوهَا»
Bu axırıncı hissə ki, sakit qoyulub hansı növ işlərdəndir? Rəvayətin bu hissəsinin bu sözlə ki, "hər işin və hər bir şəraitin hökmü var" ziddiyyəti yoxdur?
Qısa cavab

İmam Əli (ə) bu sözündə buyurur: Allahın hökmlərindən və maarifdən bəyan etdiyi şeylər, həqiqətin hamısı deyil, bəlkə bir şeylər var ki, Allah onları vəzifə olaraq insanlar üçün təyin etməyib və onlar barədə sakitliyi seçibdir; axirət üçün faydasız olan dəqiq məlumatların vəzifəsi kimi: Çünki Allah unutqanlıq üzündən, sakitçiliyə təyin etməyib; ona görə Allah unutqanləqdan və yaddan çıxarmadan uzaqdır və bu kimi sifətlərindən pakdır, bəlkə onların insanın axirəti üçün faydasız olduğu üçün olub və buna görə ki, onlarla məşğul olmaq faydalı məlumatların tərk olunmasına səbəb olacaq.

Mümkündür bəzi şeylər haqqında sakitçilikdən məqsəd, nücum elmi, hesab, həndəsə, şer və dəqiq sənaat və s. kimi mübah məsələlər olsun və onların tərk olunması sizin üçün onlara qarşı etinasızlığınız cəhətindən olubdur.

Əlbəttə fəlsəfi və tiəlagi qarşıq məsələlərdən bir çoxunun və ya höikmlərin fəlsəfəsinin dərinliyinə getmək əlbəttə alimlərdən başqa, ümumi camaat üçün və inki faydalı nəticəsi var bəlkə onların əqidə azğınçılığına səbəb olacaq.

Ətreaflı cavab

İmam Əli (ə) bu sözündə buyurub: Allah sizlərə bir sıra şeyləri vacib edibdir, məbada onları zay edəsiniz və sizin üçün həddlər təyin edibdir, olmaya o həddlərdən təcavüz edəsiniz və sizi bir sıra şeylərdən çəkindirib, məbada onların haramlıq pərdəsini yırtasız və sizin üçün bir sıra şeylər haqqında sakitliyi seçibdir, nə inki onları unudubdur, özünüzü zəhmətə salmayın.

Bu yerdə İmam Əli (ə) hökmlərinin və həddlərin dairəsi barədə ki, Allah dünyada onları insanlara vəzifə təyin edib və ya onlardan çəkinibdir, söz deyir. O həqiqətdə demək istəyir bu haramlar və vaciblər və İlahi həddlər həqiqətin hamısı deyil, bəlkə bir sıra şeylərə var ki, Allah onları sizə vəzifə təyin etməyib və onlar barədə sakitliyi seçib; axirət üçün faydasız dəqiq məlumatları vəzifəsi kimi.

Çünki Allah ununtqanlıq üzündən, sakitçiliyə təyin etməyib; ona görə Allah unutqanlıqdan və yaddan çıxarmadan uzaqdır və bu kimi sifətlərdən pakdır, bəlkə onların insanın axirəti üçün faydasız olduğu üçün və buna görə bki, onlarla məşğul olmaq faydalı məlumatların tərk olunmasına səbəb olacaq, onlardan söz deməyibdir.[1]

Bəziləri də deyirlər; bəzi şeylər haqqında sakitçilikdən məqsəd, nücum elmi, hesab, həndəsə şer və dəqiq sənaat və sair kimi mübah məsələlər olsun və onların tərk olunması sizin üçün onlara qarşı etinasızlığınız cəhətindən olubdur, onları ələ gətirmək üçün özünüzü zəhmətə salmayın.[2]

Əlbəttə fəlsəfi tialogi qarşılıq məsələlərdən bir çoxunun ya hökmlərin fəlsəfəsinin dərinliyinə getmək- əlbəttə alimlərdən başqa, ümumi camaat üçün nə kimi faydalı nəticəsi var bəlkə əqidə azğınlığına səbəb olacaq. Buna əsasən İmam Əlinin (ə) sözü buna işarədir ki, Allah insanların hidayət yolunda, səadəti üçün və mənəvi təkamülü üçün və axirəti üçün nəyə ehtiyacı varsa bəyan edibdir, Qurani kərim hidayət ehtiyacların və səadət praqramlarını öhdəsinə alan kitabdır[3] Amma o şeylər ki, bəyan etməyib və onlar barədə sakit qalıb, unutqanlıq cəhətindən olmayıb ki, Allah ondan uzaqdır, bəlkə qalan məsələləri insanın öhdəsinə və çalışmağına buraxıb ki, özü onlara hümmət etsin. Bu ki, buyurub özünüzü zəhmətə salmayın bu mənaya deyil ki, elmi nailiyyətləri ələ gətirməkdə çalışmayın, bəlkə bu mənadadır ki, enerjinizin çoxunu dünya işlərinə və hədər çalışmalara sərf etməyin və dünyəvi məsələlərə o cür bağlanmayınız ki, bu zəhmət sizi yaradılışın əsil hədəfinfən ki, həmiş mənəvi işlərə əhəmiyyət vermək və yetişməkdir saxlasın, əks halda kim bilmir ki, İslam Peyğəmbərinin (s) və İmamların (ə) təlimatları bəşəri elmləri və bilikləri ələ gətirmək üçündür.[4]

Bu məlumatlar ümumidir nəzəri və təcrübi elmlər, iqtisadi, mali, əkinçilik və... kimi çalışmalar.[5]



[1] - Bəhrani, İbni Mesəm, Nəhcül- bəlağənin şərhi, tərcümə, Ətayi, Məhəmməd Rza, cild 8, səh 97, hikmət, 97, bünyadi məjuheşhayi İslamiyi astani Qüdsi Rəzəvi, Məşhəd, birinci çap, 1385 hicri şəmsi.

[2] - Nəvvab Lahici, Mirza Məhəmməd Baqir, Nəhcül- bəlağənin şərhi, səh 301, nəşri ixvani kitabçi, Tehran, bita.

[3] - R. K. Göstərici, camiiyyəti Quran, 3723. (sayt: 4760).

[4] - Peyğəmbər (s) buyurub: Elmi tələb edin çində olsada belə: çünki elmi tələb etmək hər bir müsəlmana vacibdir. Məclisi, Biharul- ənvar, cild 1, səh 180 Əlvəfa müəssisəsi, beyrut 1049 hicri qəməri.

«قَالَ النَّبِیُّ (ص) اطْلُبُوا الْعِلْمَ وَ لَوْ بِالصِّینِ فَإِنَّ طَلَبَ الْعِلْمِ فَرِیضَةٌ عَلَى کُلِّ مُسْلِمٍ»

[5] - İmam Hüseyn (ə) buyurub: dünyan üçün o cür çalış ki, güya həmişə diri qalacaqsan". Hürr Amuli, Vəsailüş- şiə, cild 17, səh 76. Alul- beyt, Qum, 1409 hicri qəməri.

«اعْمَلْ لِدُنْیَاکَ کَأَنَّکَ تَعِیشُ أَبَداً وَ اعْمَلْ لآِخِرَتِکَ کَأَنَّکَ تَمُوتُ غَداً...»

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163824 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    158959 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118703 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    111839 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    105521 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92546 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54109 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    49313 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    44898 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44348 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...