Ətraflı axtarış
Baxanların
6058
İnternetə qoyma tarixi: 2012/02/09
Sualın xülasəsi
Sövban «ثوبان» hansı şəxsiyyətə sahibdir? Əhli- beytin (ə) onun və rəvayətləri barədə nəzəri nədir?
Sual
Sövban hansı şəxsiyyətə sahibdir? Əhli- beytin onun və onun rəvayətləri barədə nəzəri nədir? "ثوبان مولا رسول الله" (Sövban Allah Rəsulunun mövlası) ibarətində Mövlanın mənası nədir?
Qısa cavab

"Sövban" ki, ondan "Rəsulullahın mövlası) adıyla yad olubdur, Peyğəmbərin (s) vasitəsiylə azad olmuş qullardan idi, azad olandan sonra Peyğəmbərin dostlarından və Əhli- beyti sevənlərdən oldu. Onun Peyğəmbərə (s) və onun ailəsinə olan şiddətli məhəbbəti haqqında hədis kitablarının bəzilərində rəvayət bəyan olubdur.

Ətreaflı cavab

Allahın Rəsulunun (s) səhabələrindən neçə nəfərinin adı Sövban olubdur, amma Sövban adı "Allahın Rəsulunun mövlası"[1] vəsfilə təkcə bir nəfərə deyilibdir.[2]

Buna əsasən Sövban Allah Rəsulunun səhabələrindən biridir və baxmayaraq ki, onun barəsində az məlumat var, ən azından onun Peyğəmbərinə (s) və onun ailəsinə şiddətli əlaqəsindən xəbərdar olmaq olur.

Şeyx Tusinin ricalında gəlibdir, Sövban ki, künyəsi "Əba Əbdillah" dır, Peyğəmbərin (s) səhabələrindəndir.[3] Əsqəlaninin "İsabədə" nəqlinə əsasən Sövban Peyğəmbərin (s) məşhur səhabələrindəndir ki, Peyğəmbər (s) əvvəl onu aldı və sonra azad edibdir, amma Sövban öz meyli və ixtiyarı ilə Əziz Peyğəmbərin (s) ömrünün sonuna qədər o həzrətə xidmət edibdir.[4]

Qeyd etmək lazımdır ki, bizim kotubi ərbəə kimi mötəbər kitablarımızda ondan heç bir rəvayət nəql olmayıbdır, amma digər kitablarda ondan bir sıra rəvayət nəql olubdur. O cümlədən ondan çatan rəvayətlərdə onun Peyğəmbərə və onun Əhli- beytinə şiddətli məhəbbətinə əl tapmaq olur. Bir rəvayətdə var ki, Peyğəmbər (s) ondan özünə və Əhli- beytinə məhəbbətindən soruşur: Sövban deyir: And olsun Allaha əgər qılınclarla tikə- tikə olam, ya bədənim qayçıyla kəsilə, ya odda yandırılam və... mənim üçün bunlar daha asandır bundan ki, sizə Əhli- beytinizə və əshabınıza qarşı qəlbimdə kiçik xalissizlik olsun.[5]

Təbərsi Məcməul- bəyan təfsirində

«وَ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفیقاً»[6] 

Bu ayənin aşağısında deyir: Deyilibdir bu ayə Peyğəmbərin (s) xadimi Sövbanın şənində nazil olubdur; çünki bir gün Peyğəmbərin (s) hüzuruna yetişdi pərişan və xəstə idi. Peyğəmbər (s) ona buyurdu nə olubdur? Dedi: Xəstə deyiləm amma bu fikirdəyəm ki, sabah qiyamət günündə, əgər cəhənnəmə getsəm, heç vaxt sizi görməyəcəyəm və əgər cənnətə getsəm, sizdən çox aşağı məqamda olacağam və sizin hüzurunuza yetişə bilməyəcəyəm, həmin bu mövzu məni qəmli edibdir. Bu vaxt bu ayə nazil oldu və Peyğəmbər buyurdu: Allaha and olsun! Heç bir müsəlmanın imanı kamilləşməz o vaxta qədər ki, məni özündən ata anasından, yoldaşından, övladından və bütün camaatdan çox sevmiş olsun.[7]

Bəyan olan mətləblərə diqqət edərkən onu Allah Rəsulunu və onun pak ailəsini sevənlərdən bilmək olar.

Necə ki, qərinələrdən məlum oldu. "Mövla" kəlməsinin mənası ki, Sövban üçün sifət gəlibdir (Sövban Allah Rəsulunun mövlası) Allah Rəsulunun azad etdiyi və yaxud Allah Rəsulunun qulu mənasına ola bilər, amma bunu nəzərə alaraq ki, Sövban həmin əvvəldə Peyğəmbərin vasitəsiylə azad olmuş idi, birinci məna onun şəxsiyyətiylə uyğundur.

Sonda xatırladırıq ki, şiə mənbələrində Sövbandan o qədər də rəvayət yoxdur, ona görə onun rəvayətləri barəsində Əhli- beytdən (ə) bir nəzər tapılmadı.



[1] - "Vilayət" və "Mövla" kəlməsi "vəli" maddəsindən tutulub və lüğətçilər onun üçün müxtəlif mənalar sayıbdır: Malik, qul, azad edən, azad olmuş, həmrah, Əmi oğlu, qonşu, həm peyman, oğul, əmi, Rəbb, köməkçi, nemət verən, bir yerdə məskən seçən kəs, xala oğlu, sevən, tabeçilik edən, kürəkən, bir kəs ki, başqasının işlərinə onun özündən daha layiqdir. "Vilayət mənası" göstəricisindən götürülmə, sual 153 (sayt: 1156).

[2] - Əsqəlani, İbni Həcər, Əlisabə, cild 1, səh 528. Darul- kutubul- elmiyyəh, Beyrut, 1415 hicri qəməri.

[3] - Tusi, Məhəmməd ibni Həsən, Ricali Tusi, səh 31 Heydəriyyə nəşriyyatı, Nəcəf 1381 hicri qəməri.

[4] - Əlisabə, cild 1, səh 528.

[5] - İmam Həsən Əsgəri (ə) təfsiri, cild 370 İmam Məhdi (ə.c.) Mədrəsəsi, Qum 1409 hicri qəməri. Məclisi, Məhəmməd Baqir, Biharul- ənvar, cild 27, səh 100, Darul- ehyaut- turasul ərəbi, Beyrut, ikinci çap, 1403 hicri qəməri.

[6] - Nisa surəsi, ayə 69.

[7] - Təbərsi, Fəzl ibni Həsən, Məcməul- bəyan, cild 3, səh 110, Nasir Xosrov nəşriyyatı, Tehran, 1372 hicri şəmsi.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • İslam nöqtey- nəzərində təbliğin meyar və metodları nədir? Klassik (sünnəti) metodlardan istifadə etmək vacibdirmi?
    7215 Əməli əxlaq 2012/03/11
    Dini cəhətdən təbliğ və rabitələr əxlaq üzərində qurulmalıdır. İslam təlimlərində bu barədə çoxlu tövsiyələr edilmişdir ki, hədəfə çatmaq üçün bu metodları bizim ixtiyarımıza buraxmışdır. Baxmayaraq ki, peyğəmbər və İlahi övliyalar öz zamanlarına uyğun. Adi və klassik təbliğ metodlarından istifadə etmişlər, amma bu nöqtəyə diqqət etmək lazımdır ki, ...
  • Seçilmiş dörd qadının və onların atalarının adı nədir?
    13618 تاريخ بزرگان 2011/09/11
    Övliya və saleh insanların arasında elə qadınlar olub ki, bəşərin tarixi boyu, tövhid və İlahi hədəflər yolunda çoxlu fədakarlıq ediblər və onların adı həmişə bəşərin qara tarixində parlayır. Amma İslami rəvayət və mənbələrdə uca dərəcəli, şərəfli və üstün dörd qadının adı qadınların ən üstünü və behişt qadınlarının üstünü olaraq çəkilmiş ...
  • Modçuluğun və yeni stillərin həddi nə qədərdir? Aya hələdə müsəlman ictimaiyyətlərdə kafirlərə bənzəmək məsələsi var?
    4978 Və başqaları 2014/01/20
    Bizim sözümüz o şəxsin barəsindədir ki, müsəlman və islama etiqadı olsun və bəzi məsələlər və rəftarlarında o cümlədən geyim və həyat tərzində kafirlər kimi yaşayır və bəzi vaxtlar tamamı ilə onlardan fərqlidir; lakin bəzi hərəkətləri müsəlmanda olmayan hərəkətlərdir. Bu cür hallarda demək olar kafirlər kimi və özünü ...
  • Əl telefonuna enerji yükləməkdən ötrü məscidin işığından istifadə etmək olarmı?
    5376 Məscidlərin və müqəddəs yerlərin əhkamı 2015/06/02
    Baxmayaraq ki, məscidin işığından və vəsilələrindən şəxsi məsələlərdə istifadəsinə icazə yoxdur amma, dəqiq bilinsə ki, məscidi tikən və ya onun şəri hamisi bu işə icazə versə, iradı yoxdur. Əlavələr: Təqlid mərce müctehidlərinin bu mövzuda nəzərləri:[1] Həzrət ayətullah üzma Xamnei (Allah qorusun); Əgər vəqf olunana ...
  • Qurani kərimdə sirat körpüsü barəsində məlumat verilibmi?
    15842 Quran elmləri 2011/03/06
    Düzdürki, "sirat körpüsü" termini Quranda işlədilməmişdir, amma bəzi hədislər onun haqq olduğunu təsdiq edirlər. İmam Sadiq (ə) Fəcir surəsinin 14- cü ayəsində işlədilən "Mirsad" sözünü "cəhənnəmin üstündən keçən körpü" kimi təfsir etmişdir. Mövzunun daha da aydınlaşması üçün bir neçə mətləbə işarə etməklə "sirat" sözünün ...
  • Aya başqalarının işinə rəy verməmək və axtarış aparmamaq barəsində və söz gəzdirməmək barəsində bir hədis vasitəsiylə, ailəvi problemimi həll edə bilərsinizmi?
    6113 Əməli əxlaq 2012/06/13
    Sizin diqqətnizi bir necə nöqtəyə cəlb edirik: 1- Sizin əriniz şəri cəhətdən yenidən ailə qura bilər, lakin ədalətin riayət olunması lazıdır. 2- Hesab edək ki, siz onun birinci həyat yoldaşısınız, umumi olaraq birinci qadın ərinin ikinci yoldaşına xusisi həsaslıq bildirir.Odur ki, tövsiyə edirik ...
  • Ata və ananın əmr və qadağalarının bir- birinin qarşısında olduğu zaman, övladın vəzifəsi nədir?
    13832 Əməli əxlaq 2011/04/13
    Quranda tövhid və şirki qadağan edəndən sonra əmr olunan ilahi vaciblərin ən böyüyü, valideynlərə hötmət və onları əzizləməkdir. Onların hər birinin bir- birinə zid əmr və qadağaları olan və övladın onların hər ikisinin istəkləri yerinə yetirə bilmədiyi yerlərin hökmü barəsində, deməliyik ki,bu barədə bizim iki cür rəvayətlərimiz var. rəvayətlərin bəzisində ...
  • Məsum kəlməsinin xarici mənası nədir?
    9920 Qədim kəlam 2012/06/13
    İsmət daxili bir qüvvə və nəfsani bir xüsusiyyətdir ki, ona sahib olanı günah etməyi düşünməkdən (o ki, qala günah etməyə) saxlayır. Elmi termində, səhv, unutqanlıq və günahdan qorunmaq mənasındadır. Ümumi bir bölümdə ismət iki növdür: 1. Ümumi məsumluq və günahdan qorunma.
  • Cin surəsinin 9- cu ayəsinin təfsiri
    9026 Təfsir 2012/04/17
    Təfsirçilər bu ayənin habelə buna oxşar digər ayələrin təfsirində, fərqli nəzərlər bəyan ediblər. Qabaqkı təfsirçilərin bir çoxu bu ayənin təfsirində ayənin zahirini qorumağa təkidli olublar. Amma Alusi öz təfsirində bu cür təfsirlərə bir çox iradlar edib və onların cavabında bəyan edibdir. "Təfsiri fi zilalın" yazıçısı ...
  • Hansı dəlillərə əsasən Məmun İmam Riza (əleyhis-salam)-ın bayram namazı qılınmasının qarşısını aldı?
    5756 تاريخ بزرگان 2012/03/14
    Məmunun İmam Əli ibni Musər-Riza (əleyhis-salam)-ın imaməti ilə fitr bayram namazı qılınmasının qarşısını almasının ümdə dəlili o həzrətin namaz qılması ilə əlaqədar hökumətə yönələn təhlükə hissi idi. Bu hadisə Mərv (Xorasan) əhalisinin İmam Riza (əleyhis-salam)-ın müsəllaya getməsi xəbərini eşitməklə eyni zamanda hamılıqla evlərindən müsəllaya tərəf axışmaları zamanı ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163764 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    158641 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118635 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    111694 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    105019 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92443 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54046 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    48885 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    44809 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44229 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...