Ətraflı axtarış
Baxanların
7153
İnternetə qoyma tarixi: 2013/01/08
Sualın xülasəsi
Nəzirlə əhdin nə fərqi nədir?
Sual
Nəzirlə əhdin nə fərqi nədir?
Qısa cavab

Nəzr, əhd və and içmək, ona əməl edilməsi (hər biri üçün qərar verilən şərtləri nəzərə almaqla) lazım olan, Allahla bağlanmış bir əhd və peymandır.

Ona görə də, bu cəhətdən bir- birinə oxşayırlar. Aşağıda əvvəlcə hər birinin tərifi, sonra fərqləri açıqlanacaq.

  1. "Fiqh terminində" nəzir; yəni insanın Allaha xatir yaxşı işi görməyə ya Allaha xatir edilməməsi yaxşı olan bir işi tərk etməyə özünü vadar etməsi.[1]

Nəzrin düzgün olmasının şərtlərindən biri[2] budur: İnsanın nəzr etdiyi işə, nəzr edən şəxsin onu yerinə yetirməyə gücü çatmalı və müqəddəs İslamın şəriəti nəzərindən bəyənilən olmalıdır. Məsələn vacib və müstəhəbbi yerinə yetirmək ya haram və məkruhu tərk etmək və ya bir cəhətdən yaxşı olub və nəzr edənin də həmin cəhəti qəsd edərək nəzr etdiyi mübah işi yerinə yetirmək.[3]

  1. Əhd budur ki, insan Allahla bir işi görməyə ya tərk etməyə peyman etsin.[4] Bir işi yerinə yetirməyə əhd edən şəxs üçün, o işin şəriətdə daha yaxşı olması lazım deyil. Onun mübah olması və onu etməyin onun üçün din ya dünyada məsləhətli olması kifayət edər.[5]
  2. Yəmin (and): Gələcəkdə yerinə yetirmək ya tərk etmək qəsdi olan işi, təkid üçün, insan Allah Taalanın adlarından birinə and içir və o işi etməyi ya etməməyi özünə vacib edir. O iş mübah da olsa[6], lakin yerinə yetirilməsinə and içilən iş, haram və məkruh olmaz. Onu etməməyə and içilən iş, vacib və müstəhəb olmaz. Əgər mübah bir işi etməyə ya ondan uzaq olmaya and içsə, o işi etmək ya ondan çəkinməyin hətta dünyəvi də olsa ağıla uyğun bir məsləhəti olsa, onun adı düzdür və ona uyğun əməl etməlidir.[7]
  3. Hər birinin tərifinə diqqət edərkən, nəzr və əhd arasında yalnız deyilişdə fərqin olmasını anlayırıq. Məsələn, əgər bir nəfər, "Allahla hər gecə, gecə namazı qılmağına ya mənim xəstəm sağalsa min tümən sədəqə verməyimə, əhd edərəm"- deyə buna əhd deyirlər. Əgər "Allaha xatir hər gecə, gecə namazı qılacam ya səfərdə olanım qayıtsa, fılan yaxşı işi görəcəm"- deyə buna nəzr deyirlər. Nəzrdə deyilən bütün məsələlər və şərtlər, əhddə də, var.

Nəzrdə deyilən məsələ və şərtlərin hamısı, andda da var, yalnız bu fərqlə ki, nəzr və əhddə raceh olmalı (vacib ya müstəhəbbi yerinə yetirmək və ya haram və məkruhu tərk etmək), lakin andda işin üstün olması lazım deyil. Amma mərcuh (faydasız və mənasız) da olmamalıdır. Yəni and vacib ya müstəhəbbi tərk etməyə və ya haram ya məkruhu yerinə yetirməyə aid olmamalıdır.

Qeyd etməliyik ki, əhdin kəffarəsi, nəzrin kəffarəsi kimidir. Yəni altmış fəqiri doyurmaq, ya ardıcıl iki ay oruc tutmaq, ya da bir qul azad etmək.[8] Amma anda əməl etməməyin kəffarəsi belədir: Bir qul azad etməli, ya on fəqiri doyurmalı, ya onları geyindirməli və əgər bunları edə bilməsə, üç gün oruc tutmalıdır.[9]

  1. Nəzr, əhd və anda əməl etməyin kəffarəsi barəsində, aşağıdakı göstəricilərə baxın:

"Əhdə əməl etməməyin kəffarəsi, sual 661

"Andın sınması", sual 6846

 


[1] - İmam Xumeyni, İzahlı hökmlər, Araşdırıcı və tənzimləyən: Qulupur Gilani, Müslim, səh 560, m 2510, İmam Xumeyni (rh)- nin əsərlərinin nəşr və tənzimləmə müəssisəsi, Qum, çap birinci, 1426 q.

[2] - Baxın: Göstəricilər: "Ən yaxşı nəzr", sual 873; "Nəzri dəyişdirmək", sual 1956; "Nəzr və and və əməli yerinə yetirə bilməmə", sual 12565ş

[3] - Həmin, səh 561, m 2517, 2518, 1426 q.

[4] - Meşkini, Mirza Əli, Mustələhatul- fiqh, səh 381- 382, Bica, Bina, Bita.

[5] - Əllamə Hilli, Həsən bin Yusif, Qəvaidul- əhkam fi mərifətil- həlali vəl- həram, cild 3, səh 295, İslami nəşrlər mərkəzi, Qum, çap birinci, 1413 q; Safi Gülpayqani, Lütfüllah, Hidayətul- ibad, cild 2, səh 255, Darul- Quranul- kərim, Qum, çap birinci, 1416 q.

[6] - İrəvani, Baqir, Durusun təmhidiyyə fil- fiqhil- istidlali ələl- məzhəbil- Cəfəri, cild 2, səh 498, Qum, çap ikinci, 1427 q.

[7] - Musəvi Gülpayqani, Seyid Məhəmməd Rza, Hidayətul- ibad, Araşdırıcı və tənzimləyən; Sabiti Həmədani, Əli, Neyri Həmədani, Əli, cild 2, səh 190, Darul- Quranul- kərim, Qum, çap birinci, 1413 q.

[8] - İmam Xumeyni, İzahlı hökmlər (Məhşi), toplayan: Bəni Haşimi Xumeyni, Seyid Məhəmməd Hüseyn, cild 2, səh 662, İslami nəşrlər mərkəzi, Qum, çap səkkizinci, 1424 q.

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Bidət nədir və İslamda onun meyarı nədir?
    12747 Qədim kəlam 2012/07/22
    Lüğətdə “bidət” yeni iş və misli görünməmiş bir şey mənasınadır. Termində isə: “dində olmayan bir şeyi dinə daxil etmək”dir. Yəni həqiqətdə dinin və şəriətin bir hissəsi olmayan, eləcə də İslamın heç bir qayda-qanunları ilə uyğun olmayan şeyləri dinə daxil etməkdir. Buna görə də İslamın külli qada-qanunlarının yeni ...
  • İctimai yaşayışla tam əlaqəni kəsib və xəlvət bir yerə çəkilməyin hökmü nədir?
    6522 Əməli əxlaq 2011/09/11
    Bir guşəyə çəkilmək bəzən tam və həmişəlik, bəzən də naqis və mövsümi olur.Tam və həmişəlik bir guşəyə çəkilmək müəyyən cəhətlərə görə iradlıdır. Çünki:İlahinin tədbir və qaydasının əksinədir. Çünki Haqq- Taalanın zatının iradə və qaydası bəşərin ixtiyar yolu ilə və onun ...
  • Xal qoymaq haramdır?
    6224 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/09
    Həzrət Ayətullah Məhdi Hadəvi Tehraninin (damət bərəkatuh) cavabı belədir: Əgər bədən üçün zərəri olmaya, onun şəkilləri qəbahətli (eyibli) olmaya və xal qoyan şəxsin şəxsiyyətinin süstlüyünə səbəb olmaya, maneəsi yoxdur. Bu sualın ətraflı cavabı yoxdur. ...
  • Təvəssül nədir? Quran və sünnətdə onun şəri bir iş olmasına dəlil nədir?
    21246 Qədim kəlam 2012/06/23
    Müxtəlif dövrlərdə müsəlmanların arasında adi və rəvacda olan bir iş – mütəal Allahdan başqasına təvəssül etmək, peyğəmbərlərdən və ilahi övliyalardan kömək istəmək Allahın fellərində şərik qoşmaq mənasına deyildir. Əksinə, məqsəd budur ki, Allah-taala insanların istək və hacətlərini bu ilahi övliyaların varlıq bərəkəti ilə yerinə yetirir. Həqiqətdə bu ...
  • İslamda münəccim insanlar hansı dəyər və üstünlüklərdən bəhrələnirlər?
    5939 Hədis 2015/05/04
    "Ulduzlar" sözünün İslam Peyğəmbəri (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) və bəzi İmamlarımızın (əlyehimussalam) dövründəki mənası ilə bu günkü ulduzlar elmi mənası arasında fərqi var. Keçmiş zamanlarda ulduzlar elmi, ulduzlar barəsində təhqiq və araşdırmalar mövzusuna çox az işlədilirdi və ən çox ulduzlar vasitəsi ilə falçılıq, gələcəkdən proqnoz ...
  • Möminun surəsinin 101- ci ayəsi ilə saffat surəsinin 27 və 50- ci ayələrinin ziddiyyətini necə həll edirsiniz?
    6482 Təfsir 2012/07/16
    Quran ayələrində ümumi şəkildə və sualda qeyd olunan ayələrdə xüsusi şəkildə, heç bir ziddiyyət yoxdur. Çünki, "o gündə heç kəs digərindən kömək və sual xahişi etməz" buyuran ayələr, qiyamətin ilk mərhələlərinə işarə edir. Bu o günün qorxu və heyranlığının çox olması səbəbindəndir. Həmin qorxu və heyranlığın çoxluğu ...
  • Nə üçün ideanın bəzi cisimlərini kənar etmək olmaz?
    6616 Qədim kəlam 2011/05/30
    İdeanın lüğətdə mənası, əqidə tanımaq deməkdir. Amma əqidənin özünə və düşüncə tərzinə də deyilir. Amma termində bəzi vaxtlar ümumi olaraq əməl və nəzəriyyə düşüncələrinə şamil olmasında istifadə olunur və bəzi yerlərdə isə xüsusi olaraq dünya görüşü qarşısında istifadə olunur. İkinci surətdə, ideya silsiləvari bir nəzəriyyəyə şamil olur ki, ...
  • Əl telefonuna enerji yükləməkdən ötrü məscidin işığından istifadə etmək olarmı?
    5700 Məscidlərin və müqəddəs yerlərin əhkamı 2015/06/02
    Baxmayaraq ki, məscidin işığından və vəsilələrindən şəxsi məsələlərdə istifadəsinə icazə yoxdur amma, dəqiq bilinsə ki, məscidi tikən və ya onun şəri hamisi bu işə icazə versə, iradı yoxdur. Əlavələr: Təqlid mərce müctehidlərinin bu mövzuda nəzərləri:[1] Həzrət ayətullah üzma Xamnei (Allah qorusun); Əgər vəqf olunana ...
  • Qarşı tərəfin razı olduğu halda imtahanlarda saxtakarlıq etməyin hökmü nədir?
    7227 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/10/09
    Ümumiyyətlə fəqihlər arasında saxtakarlığın haram olması barəsində ixtilaf yoxdur. “Risaleyi danişçuyi” kitabında qeyd edilən imtahanda saxtakarlığın hökmünün nə olması sualına bütün Mərcələr cavabında icazə verilməməsi yönümündə olmuşdur. [1]Bu kitabda əgər qarşı tərəfin razı olduğu halda saxtakarlıq edilərsə bunun hökmünün nə olduğu barəsində verilən ...
  • Məsumların hədislərinin sənədləri Peyğəmbərə bağlanmırmı?
    7283 Hədis elmləri 2012/09/01
    Şiələr İmamları (Peyğəmbər (s)- in canişinləri) məsum bilirlər. Ona görə də, onların sözləri də Peyğəmbərin sözü kimi zatən höccətdir və Peyğəmbərə (s) nisbət verməyə ehtiyacı yoxdur. Məsum İmamlardan bizə yetişən hədislər iki dəstəyə bölünür: Rəvayətlərin bir dəstəsi sənədli formada bəyan olubdur. Yəni sənədinin ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164606 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    163398 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119676 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113525 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    110284 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    93924 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54805 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    53848 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46029 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45689 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...