Bu zamana kimi elm şəri hökümlərin fəlsəfəsini və səbəbini tam araşdırıb bir nəticəyə gələ bilməmişdir. Alınan nəticələr və kəşflər şəri hökümlərin səbəbini və fəlsəfəsini tam əhatə edə bilməmişdir. Əksinə bir neçə amilin bir hissəsini tapa bilmişdir. Deməli şəri hökümlərin fəlsəfəsi çox dərin olduğundan elm ona çata bilməmişdir. Yalnız həkim olan Allah bunun səbəbini bilir və bəyan edir. Bu səbəbdən də biz bəzi şəri hökümləri araşdırıb ondan söhbət açırıqsa bu o demək deyil ki, biz onu tam əhatəli şəkildə bəyan edirik. Əksinə onun bizə aydın olan tərəfindən danışırıq.

Həmçinin hər hansı bir hökmün fəlsəfəsini araşdırırıqsa bu onun tam fəlsəfəsi deyildir. Çünki əsli hikmət Allahın yanındadır. Hər bir halda qadın yaisə olmasa müvəqqəti əqiddən sonra ona iddə saxlamaq vacibdir.[1] (Əlbəttə yaxınlıq baş verərsə). Ayətullah Xumeyni bu barədə buyurur: "Doqquz yaşı tamam olmuş qız müvəqqəti əqd edərsə, vaxtı bitdikdən sonra əgər heyz (aybaşı) olursa iki heyz gözləməli (yəni iki dəfə heyz olmalı) heyz olmursa qırx gün gözləməlidir.[2] Bu müddət tamam olduqdan sonra ərə gedə və siğə edə bilər".[3]

Amma yaisə (doğuş vaxtı keçmiş qadın) qadına iddə saxlamaq vacib deyil. Həmçinin yaisə qadından məqsədimiz əlli yaşı tamam olmuş seyyidə olmayan və altımış yaşı tamam olmuş seyyidə qadınlardır. Amma doğa bilməyən qadınlar yaisə sayılmaz. Bu səbəbdən də onlara iddə saxlamaq vacibdir.[4]

Amma "nə üçün müvəqqəti əqd edən iddə vacibdir" sualına yalnız məlumatımız çərçivəsində cavab verə bilərik.

Onların birinə işarə edirik:[5]

1). Qadının iddə saxlamağının əsas faydalarından biri budur ki, əgər o qadın uşağa qalarsa onun atası kamil surətdə aydın olsun. Əgər belə olmazsa uşağın atasının kimliyi məlum olmaz. Həmçinin irs məsələsinin məlum olmasında atanın kimliyi zəruridir. Uşaq kimindirsə ondan irs aparmalıdır.

2). İddənin saxlanması gigeyena qaydaları və hər iki tərəfin sağlamlığı üçün olduqca faydalıdır. Bildiyimiz kimiən qorxulu xəstəliklərdən biri də cinsi əlaqədən yaranan xəstəliklərdir. Bunun da əsas səbəbi qadının fasiləsiz olaraq müxtəlif insanlarla əlaqədə olmasıdır

3). Bu fasilə qadında və kişidə cinsi istəklərin kontrol olması üçün çox faydalıdır. Bu yerdə sağlamlıq mövzusu da olduqca ciddiyyət tələb edir ki, bu barədə sosioloqların və tibb mütəxəssislərinin fikirlərini öyrənmək faydalı olardı.[6]

4) Təbiidir ki, Allah Taala əhkam qanunlarında öz bəndəsinin şəxsiyyətini nəzərə almışdır. Belə ki, Allah- Taala bu hökümdə qadının ictimai və fərdi şəxsiyyətini nəzərə almışdır. Qadın iddə saxlamaqla öz şəxsiyyətini qorumuş olur. Yəni qadın ictimaiyyətdə iş yeri və ya ticarət əşyası olmaq təhlükəsindən nicat tapır. Hər halda bu qanuna riayət etmək qadına bir növ ictimai şəxsiyyət bəxş edir. Çünki İslam dini qadını ictimai şəxsiyyət və hüquq baxımından kişilərdən fərqləndirməmişdir.

Bütün bu saydıqlarımız müvəqqəti əqiddə iddənin saxlanma səbəbləri idi ki, öz elmimiz çərçivəsində bəyan etdik. Amma bunun əsil səbəblərindən və fəlsəfəsindən yalnız ulu Tanrı agahdır.