Ətraflı axtarış
Baxanların
5793
İnternetə qoyma tarixi: 2014/05/22
Sualın xülasəsi
Bir nəfər oğurluq edibsə və o pulla iş görüb iki dəfə artıqlaması ilə gəlir ələ gətirib. Hal hazırda peşiman olub və pulu sahibinə qaytarmaq və malını da halala çaxarmaq istəyir amma, cürət edib sahibinə deyə bilmir. Təklif nədir?
Sual
Bir nəfər öz qardaşı arvadından çoxlu məbləğdə pul oğurlayır və sərmayə qoyaraq iş görür. Bir müddət sonra iki dəfə artıqlaması ilə gəlir ələ gətirir. Amma, daha peşiman olub və istəyir ki, malı halal olsun. Qeyd edək ki, bu mövzunun üstündən on il ötüb. Əlbəttə, qardaşı arvadı pullu olduğuna görə əslən, ondan pul oğurlandığını bilməyib. Amma, bu iş oğurluq və haram olduğuna görə, oğru peşiman olub, özünü və malını təmizə çıxartmaq istəyir. Amma, cürət edib sahibinə deyə bilmir. Çünki, ehtimal var çox şiddətli çaxnaşma va dava-dalaş olsun. Bundan əlavə, əgər malın xərclənməsindən də məhrum olarsa, daha çox griftarçılıq gözlənilir Təkilif nədir?
Qısa cavab
1.Əsl malı sahibinə qaytarmalısınız. Amma lazım deyil ki, mal sahibi bilsin ki, bu pulu hansı səbəbdən verirsiniz.
2.Əgər əsl və oğurlanmış pulun özü ilə ticarət və işdən gəlir əldə etmisnizsə, ələ gələn gəlir pul sahibinə çatır. Amma, əgər alveri ümumi olaraq,[1] yerinə yetiribsə oğurlanmış malın özündən hesab olunmayıbsa, öz malında hesablanıbsa, oğru yalnız oğurluq malın puluna zamindir.
3.Hər halda, oğurluq malın özünün və gəlirinin qaytarılmasında həmin günün dəyəri nəzərə  alınmalıdır.
Əlavlər:
Bu sualın cavabında təqlid olunan müctehidlərin cavabların veririk:[2]
Həzrəti ayətullah-üzma Seyyid Əli Xamneyi (Allah qorusun):
Əsl malı sahibinə qaytarsın və lazım deyil desin ki, hansı səbədəndir. Əgər oğurlanmış mal puldursa, ehtiyat budur ki, fasilədə olan dəyər fərqləri razılaşmış olsun.
Oğurluq puldan ələ gələn gəlirin əgər alış-verişdə pulun özünü istifadə edilibsə, alever füzuli olub. Əgər pul sahibi alış-verişə icazə verərsə ələ gələn gəlir də onunkudur.   Əgər alver ümumi olubsa və bu alverdə alınan və verilən malın içində oğurlanmış pul da olubsa, qarşı tərəfdə alıcıya borcludur və baxmayaraq ki, bu alverdən ələ gələn gəlir və nəticə düzgündür.
Həzrət ayətullah üzma Sistani (Allah qorusun)
Əsl pulu qaytarmalıdır.
Həzrət ayətullah üzma Safi Gülpayqani (Allah qorusun)
Əgər pulun özü ilə alver edib və ticarətdən ələ gələn gəlir o pulla olubsa, pulun hamısını və gəlirini sahibinə qaytarmalıdır. Amma, əgər ümumi olaraq, bir alver qərardad yazıbsa, sonradan o alverə görə boynunda olan pul əvəzinə o puldan veribsə, əsl oğurlanmış pul miqdarında zamindir. Oğurluq pulu sahibinin hesabına köçürə bilər və ya poçt vasitəsi ilə yollaya bilər. Əsl mövzunun sahibinə deyilməsi lazım deyil. Bir nəfərin ona borclu olmasını, pul sahibinə çatdırması və ya yazılı şəkildə xəbər verməsi kifayətdir.
Həzrət ayətullah Məhdi Hadəvi Tehrani (Ömrü uzun olsun)
1.Əgər eyni oğurlanmış mal mövcuddursa həmin malı sahibinə qaytarmalıdır. Əgər eyni mal olmasa onun dəyərində pulu sahibinə qaytarmalıdır. Hər halda, mal sahibinin bilməsi vacib deyil ki, hansı səbəbdən bu məbləği ona verirlər.
2.Əgər oğurluq malla ticarət olubsa, bu alver adi cəmiyyətdə gedən alver kimi kulli olubsa, o alverdən gələn gəlirin sahibi oğurlanmış mal sahibinin deyildir. Amma, əgər həmin oğurluq malın eyni verilərək alver olubsa, ələ gələn mülkün və əsl malın hər ikisi mal sahibininindir və hamısı ona qaytarılmalıdır.
 

[1] Кülli və eyni mallı alış-veriş bu mənadadır ki, eyni malla olunmuş alverdə alınmış mal dəqiq müəyyən olunur. Məslən, deyilir ki, bu qələmi sənə satıram. Bu halda gərək, həmin qələm təslim edilsin. Amma, ümumi alış-verişdə alıcı takcə yaşıl rəngdə qələm tələb edə bilər. Satıcı da əvvəlcədən alverdə təyin olunmuş hər hansı bir qələmi verə bilər. Təkcə xüsuisyyatının uyğun gəlməsi kifayətdir.
[2] Ајətullah Xamneiynin, Sistaninin və Gülpayqaninin dəftərlərindən saytımız vasitəsi ilə sual etmişik.
Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163749 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    158534 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118623 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    111634 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    104845 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92414 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54034 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    48805 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    44778 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44198 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...