Ətraflı axtarış
Baxanların
7473
İnternetə qoyma tarixi: 2011/05/05
Sualın xülasəsi
Nə üçün Allah- Taala bütün insanları müsəlman yaratmayıb?
Sual
Nə üçün Allah- Taala bütün insanları müsəlman yaratmamışdır? Həmçinin bizim aramızda kafir, xristian və sair vardır.
Qısa cavab

Allah- Taala insanı Allahpərəst, Allah tanıyan və zəkalı yaratmışdır. Həmçinin doğru yola yönəlməsi üçün Peyğəmbərlər göndərmişdir. Deməli, Allah Taala heç kəsi kafir, yəhudi, xristian yaratmamışdır. İnsan özü öz ixtiyarından sui istifadə edərək yolunu azır və müxtəlif adlara şamil olur. Peyğəmbərimiz (s) buyurmuşdur:

"Hər bir insan pak sifətlə Allahpərəst yaradılır. Sonradan atası və anası onu yəhudi və xristian edirlər.

Ətreaflı cavab

Sualın cavabı daha da aydın olması üçün aşağıdakı qeydlərə diqqət edək:

1). Allah Taalanın mübarək vücudu kamalın, rəhmətin və xeyrin özüdür. Yəni bütün gözəlliklər Allahın mübarək vücudunun özüdür və bu sifətlər ondan ayrı deyildir. Həmçinin bütün yaranmışları bu xeyir və bərəkət sifəti ilə yaratmışdır. Bu səbəbdən də hər bir yaranmış öz xilqətində kamil və eybsizdir.

2). İnsan Allahın ən kamil yaranmışıdır. Yəni Allahın yer üzündəki xəlifəsidir.[1] Bundan əlavə bütün yaranmışlar insana xidmət üçün yaranmışdır.[2]

Bu səbəbdən də insanın müxtəlif kamilliyi vardır. Biz burada insanın müxtəlif olan kamal sifətlərinin bəzisinə işarə edəcəyik:

A). İlahi nemətlərlə ağıl və düşüncə ilə rəftar etmək: "And olsun nəfsə və onu yaradana, sonra xeyri və şəri ilham etdi".[3]

B). Daxilən Allahı tanımaq və ona ibadət etmək: Allah- Taala təkallahlığı və öz maarifini insanların fitrətində yerləşdirmişdir".[4]

"Yadına sal ki, sənin Allahın Adəmin belindən nəslini çıxardı və onları özlərinə şahid edib soruşdu ki: Mən sizin Allahınız deyiləmmi? Dedilər: Bəli. Şahidlik edirik. Qiyamət günü bizim bundan xəbərimiz yox idi deməyəsiniz".[5] "Ya Peyğəmbər! Batildən haqqa tapınaraq Allahın fitri olaraq insanlara verdiyi pak İslam dininə tərəf üz tut. Allahın dinini heç cür dəyişdirmək olmaz. Haqqın möhkəm dini budur ki, lakin insanların əksəriyyəti onun həqiqətindən agah deyillər!"[6]

C). İradənin və ixtiyarın olması.

İnsan bəzi yaranmışların əksinə olaraq öz yaradılışından və kimliyindən agahdır. Bu səbəbdən də insanın kamilli, təkamülə çatması ixtiyar qazanmaq səbəbi ilədir.[7] Qurani kərim buyurmuşdur: "De haqq Tanrı tərəfindən yetişmişdir. Kim istəyir iman gətirsin, kimsə də küfr etsin".[8] "Biz haqqı göstərdik. Kim istəyir şükr etsin və kimsə də naşükür olsun".[9]

Allah- Taalanın elə yaratdıqları vardır ki, heç vaxt onun əmrindən çıxmaq qüdrətinə malik deyillər.[10] Amma bəzən də iradə etmişdir insan öz qüvvəsi ilə təkamül yolunu tapsın və üsyan etməsin.

1). İlahinin rəhmət paylarından biri də budur ki, insanın qəlbində fitrət yolu ilə Allahpərəstlik nişanəsi, qoyduğuna baxmayaraq, onu doğru yola yönəltmək üçün Peyğəmbər və İlahi kitablar da göndərmişdir. Bütün bunlar insanın təkamülə yönəlməsi üçün zəruridir.

2). Bütün İlahi Peyğəmbərlər insanları doğru yola dəvət etmişlər. deməli bütün Peyğəmbərlər müsəlman olmuşlar.[11] Onlar insanları İslam dininə təzə səsləyirdilər. Çünki, İslam dini insanın fitrətində olan anlamda eynidir. Başqa sözlə desək İslam dini insanın fitrətindən xəbər verir.

Amma keçmiş Peyğəmbərlərin dini təəssüflər olsun ki zaman keçdikcə təhrif olmuşdur. İslam Peyğəmbərindən savayı bütün Peyğəmbərlər gələcək Peyğəmbər barəsində xəbər vermiş və qövmünə ona iman gətirməyi əmr etmişlər.

Deməli bu gün İslam dinindən savayı fəaliyyətdə olan dinlər öz zəmanətlərini əldən vermişlər və onlara iman gətirmək batildir. Çünki Allah yanında ən etibarlı din İslam dinidir. İslam dinindən savayı bütün dinlər batil olmuşdur.[12]

Hər kəs İslamdan başqa dinə üz tutsa qəbul deyildir.[13]

Nəticə:

Allah- Taala insanı Allahpərəst, təkallah aqil, tədbirli, mütəfəkkir və iradəli yaratmaqla yanaşı ona Peyğəmbər və İlahi kitab da göndərmişdir. Deməli, Allah- Taala heç kəsi atəşpərəst, yəhudi və xristian yaratmır. Bu insan özüdür ki, ona yaradılmış şəraitdən sui istifadə edərək yolunu azır.[14] Peyğəmbərimiz buyurmuşdur: "Hər kəs doğulanda Allahpərəst doğulur. Amma sonradan valideynləri onu kafir edir".[15]

 



[1] - Bəqərə surəsi, ayə 30.

«و اذ قال ربک للملائکة انی جاعل فی الارض خلیفة»

[2] - Casiyə surəsi ayə 13.

«و سخرلکم ما فی السموات و ما فی الارض»

[3] - Şəms surəsi, ayə 7- 8.

«و نفس و ما سویها فالهمها فجورها و تقویها»

[4] - Bax: Göstərici: Fitrət və fəsada meyl sual 44.

[5] - Əraf surəsi, ayə 172.

[6] - Rum surəsi, ayə 30.

[7] - İslam maarifi, cild 1, səh 109. Bax: Düz yoldan azmağın amiləri, sual 164. İnsan və ixtiyar, sual 278.

[8] - Kəhf surəsi, ayə 29.

«و قل الحق من ربکم فمن شاء فلیؤمن و من شاء فلیکفر»

[9] - İnsan surəsi, ayə 3.

«انا هدیناه السبیل اما شاکراً و اما کفوراً»

[10] - Tərhim surəsi, ayə 6.

«لا یَعْصُونَ اللَّهَ ما أَمَرَهُمْ»

[11] - İbrahim surəsi, ayə 67.

«ما کانَ إِبْراهیمُ یَهُودِیًّا وَ لا نَصْرانِیًّا وَ لکِنْ کانَ حَنیفاً مُسْلِماً وَ ما کانَ مِنَ الْمُشْرِکین‏»

[12] - Ali- imran surəsi, ayə 19.

[13] - Ali- imran surəsi, ayə 85.

[14] - Bax: Göstərici: Allahın hidayəti və ixtiyar, sual 292.

[15] - Biharul- ənvar, cild 3, səh 289.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Vilayəti fəqihə əqidəli olmaq nə vaxtan başlayıb?
    9428 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/10/06
    Fiqhdə müctəhidlik dərəcəsinə çatan şəxs tərəfindən İslam cəmiyyətinin rəhbərliyi mənasına olan 2 vilayəti fəqih" məsələsi, bəzilərinin nəzərində İslam düşüncəsi tarixində təzə bir mövzudur və onun keçmişi iki əsrdən azdır. Bunlar iddia edirlər ki, şiə və sünnü fəqihlərinin heç biri bu məsələni araşdırmayıblar ki, fəqihin fətva və hökm ...
  • Dəccal kimdir? Onun barəsində olan rəvayətləri izah etmənizi istərdik.
    9024 Qədim kəlam 2011/08/23
    Zühurynəlamətlərindənbiridəinsanlarızəlalətəsalanvəazdıran “Dəccal” adlıbir
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119747 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • İslam dini nöqteyi nəzərindən bir qatil və günahkar kafir iman gətirərsə onun keçmiş günahları bağışlanırmı?
    7423 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/06/12
    Müqəddəs İslam dinində yeni müsəlman olmuş şəxslər üçün müəyyən qanunlar təyin olunmuşdur. O cümlədən, əgər kafir şəxs müsəlman olmazdan öncə bir sıra günahlara qatılarsa və Allah Taalanın haqqını aradan apararsa (namaz qılmaz, oruc tutmaz və sair. Bu kimi vacibləri tərk edərək günaha düşərsə). Allah tərəfindən onun günahı bağışlanır.
  • "Möminlər"dən məqsəd müsəlmanların hansı dəstəsidir?
    8731 Qədim kəlam 2011/07/02
    Möminlər Allahın varlığını təsdiq edən, Onun müqabilində təslim olan, bütün ilahi peyğəmbərlərə iman gətirən və bunlara əməl etməkdə də israrlı olanlardır.Nəzərinizə çatdıraq ki, imanın mərtəbə və dərəcələri vardır. Quran ayələrinə, Peyğəmbərdən (s) nəql olunan hədislərə əsasən Əhli-beytin (ə) vilayətinə etiqad bəsləmək imanın ali və əsil mərtəbələrindəndir. Quran ayələri vasitəsi ...
  • “Əməli əsl” və “ictihadi dəlil” dedikdə məqsəd nədir və bunların arasında nə kimi əlaqə vardır?
    6117 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/18
    Əməli əsl“Əməli əsl” üsuli-fiqh elmində bir termindir. Onun mənası şəri hökmün təyinində şəkk yaranan zaman mükəlləfin əməli (şəri) vəzifəsini aydınlaşdıran bir qaydadan ibarətdir – dəlil və əmarə tapmadıqdan sonra. Başqa sözlə desək, əməli əsl, yaxud əməliyyə əslləri şəkk-şübhəyə düçar olan bir şəxsin əməlini ...
  • can verən halla ölüm səkəratı arasında farq nədir?
    7016 حقانیت مرگ 2015/06/02
    Ərəbcədən ehtizar sözü iftial şəklində olub, həzər sözünün yəni, hazır olmaq mənasındandır. Bəziləri deyirlər, insanın son anında ölüm mələklərinin hazır olmasına görə bu hala, ehtizar deyilir.[1] Belə bir hala düşən insana isə möhtəzər (can verən) deyilir.[2] Ehtizar yəni, can verən vaxt ...
  • Nə üçün bəzi müsəlmanların əməlləri onların din və məzhəb əqidələriylə üst- üstə düşməyib əksinə olur?
    6454 Əməli əxlaq 2011/05/15
    İnsan bir neçə təbəqədən təşkil olmuş bir varlıqdır; ruhi və İlahi, maddi və mənəvi, ictmai və atifi və... təbəqələrdən ibarətdir. Bu təbəqələr həmişə bir- biriylə mübarizədədirlər ki, bu da insanı əqidəsiylə əməlləri arasında müxalifətə doğru yol açır. İlahi dinlər, xüsusiylədə İslam dini insanları nəfsin istəkləri tələsindən qurtarıb onu ...
  • Мәләкләр мүҹәррәддиләр, ја мадди?
    6743 İslam fəlsəfəsi 2010/06/12
    Ола билсин ајә вә рәвајәтләрдә мәләкләрин сырф мүҹәррәд олмасы ајдын шәкилдә бәјан едилмәјиб. Амма, онларын һаггында әлдә олан мәлуматлар, о ҹүмләдән, онларын рәфтарлары вә вәсфләри мүҹәррәд олмаларына дәлилдир. Чүнки, ајә вә Мәсумларын (әләјһимуссалам) рәвајәтләриндә мәләкләр һаггында бизә чатан һәдис вә кәлмәләрин мәзмуну онларын ...
  • İmam Riza (əleyhis-salam)-ın “Zamini-ahu” (Ahunun zamini) adlandırılmasının səbəbi nədir?
    10576 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/01/19
    İmam Riza (əleyhis-salam)-ın məşhur ləqəblərindən biri də “Zamini-ahu”dur (ahunun zamini). Şiə mənbələrində bu hadisə camaat arasında məşhur olan şəkildə mövcud deyildir. Amma camaat arasında deyilən nəqlə oxşar rəvayət vardır. Peyğəmbərə, İmam Səccada və İmam Sadiq (əleyhimus-salam)-a mənsub edilən möcüzələrdə də gözə dəyir. Mərhum Şeyx Səduq “Uyunu əxbarir-Riza (əleyhis-salam)” kitabında bu ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164675 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    163733 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119747 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113679 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    110524 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94037 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54839 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    54123 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46130 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45746 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...